ZUID-KOREA
Geschiedenis

To read about SOUTH KOREA in English - click here

Vakanties Zuid-Korea

Geschiedenis

Drie koninkrijken

Korea heeft een lange geschiedenis, waarin het ondanks de geografische ligging, ingeklemd tussen de invloedrijke en machtige buurlanden China en Japan, een geheel eigen identiteit heeft ontwikkeld en behouden.

De eerste Koreaanse staat, Gojoseon (Ko-choson), werd in 108 v.Chr. onder Chinees bestuur gebracht. In de eeuwen daarna werden het Chinese schrift, het confucianisme en de ambtelijke organisatie in Korea geïntroduceerd. De Chinezen werden in 313 n.Chr. verdreven, waarop drie Koreaanse koninkrijken (Silla in het zuidoosten, Baekje in het zuidwesten en Goguryeo in het noorden) tot bloei kwamen. In deze “periode van de drie koninkrijken” deed het Boeddhisme zijn intrede. In de 7e eeuw wist Silla het gehele Koreaanse schiereiland onder haar macht te brengen, een situatie die tot halverwege de 10e eeuw standhield.

advertentie

Goryeo periode

De opvolger van het Silla-rijk was een koninkrijk genaamd Goryeo (Koryo): deze naam is door Arabische en Europese reizigers verbasterd tot “Korea”. In 1238 vielen de Mongolen Korea binnen en maakten Goryeo een eeuw lang aan hen schatplichtig. Tegen het einde van de 14e eeuw kreeg Korea te maken met de eerste goed georganiseerde Japanse invasies, maar de invasielegers werden al snel tot staan gebracht. Generaal Yi Seong-gye maakte van zijn populariteit als overwinnaar van de Japanners gebruik om in 1392 de troon op te eisen. De door hem gestichte dynastie Joseon (Choson) zou tot aan het begin van de 20e eeuw aan de macht blijven.

advertentie

Joseon periode

Tijdens de Joseon-periode werd de grondslag gelegd voor veel elementen die het huidige Korea kenmerken. Zo werd in de 15e eeuw een eigen Koreaanse schrift ontworpen, en volgens de geldende confucianistische principes genoot de bureaucratische klasse (“Yangban”) veel invloed. De grootschalige Japanse invasie van 1592 en 1597, die slechts met veel Koreaanse verliezen en met hulp van de Ming-Chinezen konden worden afgeslagen, legden de kiem voor de historische rivaliteit tussen Korea en Japan. In de 17e eeuw raakte Joseon als bondgenoot van de Ming-dynastie betrokken bij de interne Chinese machtsstrijd tegen de opstandige Mantsjoes. Toen de Mantsjoes deze strijd wonnen sloot Korea zich op in een steeds groter isolement. In de 18e eeuw en het begin van de 19e eeuw werden alleen met China contacten onderhouden. De Joseon-koningen en de Yangban trachtten vreemde invloeden, zoals het opkomende Christendom, buiten te houden.

advertentie

Japans-Russische oorlog en Japanse hegemonie

In 1876 dwong Japan door te dreigen met oorlog de openstelling van Korea af, waarop het land een speelbal werd tussen Japan, China en Rusland, die aan het eind van de 19e eeuw om de macht in Noordoost-Azië wedijverden. De Japans-Russische oorlog (1904-1905) bevestigde uiteindelijk de Japanse hegemonie in de regio. Korea werd vervolgens in 1905 een Japans protectoraat, om in 1910 geheel gekoloniseerd te worden. De Japanners brachten weliswaar economische ontwikkeling (spoorwegen, mijnbouw, industrie), maar maakten zich zeer onbemind door hun pogingen de Koreaanse identiteit uit te wissen, onder meer door het Japans als verplichte taal in het onderwijs in te voeren. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Korea als uitvalsbasis voor de Japanse oorlogvoering gebruikt, en werden veel Koreanen in de oorlogsindustrie tewerkgesteld of als “ troostmeisje” misbruikt. De Japanse capitulatie in 1945 betekende het einde van de kolonisatie, maar over de manier waarop het Koreaans zelfbestuur vorm zou moeten krijgen konden de geallieeerde mogendheden het niet eens worden.

Noord- en Zuid Korea

Vanaf 1945 werd het noorden van het Koreaanse schiereiland tot aan de 38e breedtegraad door de Sovjet-Unie bestuurd, en het zuiden door de Verenigde Staten. In het zuiden werd in 1948 de Republiek Korea opgericht, met als leider Syngman Rhee (Rhee Sung-man).

Korea-oorlog

Het Noord-Koreaanse leger probeerde op 25 juni 1950 via een verrassingsaanval het land te herenigen. Pas vlak voor de zuidelijke havenstad Busan werden de Noord-Koreanen tot stand gebracht door een multilaterale VN-troepenmacht die de Zuid-Koreanen te hulp was gekomen. Toen de VN-macht met een tegenaanval vervolgens het Noorden volledig onder de voet liep, en in november 1950 bijna aan de Chinese grens stond, greep China in. Met massale hulp van het Chinese leger wist Noord-Korea de frontlijn weer naar het zuiden te verplaatsen, en de oorlog geraakte in een impasse. Na drie jaar werd een staakt-het-vuren afgekondigd (27 juli 1953). De scheidslijn tussen Noord en Zuid lag weer min of meer op de 38e breedtegraad, maar de slachtofferaantallen en verwoestingen aan beide zijden waren zeer groot. De beide Korea’s zijn formeel nog altijd in staat van oorlog, want een definitieve vredesregeling is ondanks pogingen daartoe nog altijd niet tot stand gebracht.

Tweede helft van de 20e eeuw

Na de Koreaanse Oorlog zag de toekomst van Zuid-Korea er weinig rooskleurig uit: de oorlog had geleid tot zware menselijke en materiële verliezen, het arme en overwegend agrarische Zuiden was definitief afgesloten van de industriële afzetgebieden in het Noorden, en President Rhee ontpopte zich tot een autoritaire leider die democratische hervormingen tegenhield. Na de dood van President Rhee in 1960, en een kortstondig democratisch intermezzo, werd de macht gegrepen door de militair Park Chung-hee. Ook onder President Park was democratie ver te zoeken, maar wel werd in de jaren ’60 en ’70 voortvarend aan de economische ontwikkeling van het land gewerkt. President Park werd in 1979 vermoord, waarna een nieuw democratisch experiment snel werd afgebroken doordat er weer een militaire dictator opstond, President Chun. De jaren ’80 werden gekenmerkt door een steeds luider wordende roep om democratisering van een steeds welvarender en mondiger wordende bevolking. De internationale druk werd ook steeds groter, mede doordat de aandacht voor Zuid-Korea toenam door de steeds prominentere internationale rol die het land speelde op het economisch vlak. Ook het belang van de Olympische Spelen, die in 1988 in Seoul werden gehouden, dient niet te worden onderschat. De Grondwet werd in 1987 hervormd, en vanaf 1988 vonden onder President Roh Tae-woo uitgebreide democratische hervormingen plaats. In 1992 werd Kim Yong-sam de eerste burgerpresident in bijna dertig jaar. Hij werd in 1998, na de eerste volledige democratische presidentsverkiezingen opgevolgd door Kim Dae-jung, die onder dictator Park nog een politieke gevangene was geweest ten gevolge van zijn activiteit als leider van de vakbeweging.

21e eeuw

Bij de verkiezingen van december 2002 is Roh Moo-hyun, een voormalig advocaat voor burger- en vakbondsrechten, verrassend tot President gekozen. Sinds 25 februari 2003 is Roh Moo-huyn President van Zuid-Korea, waarbij net als onder Kim Dae-jung financieel-economische hervormingen en ontspanning in de relatie met Noord-Korea de belangrijkste doelstellingen zijn.

In oktober 2006 wordt Ban Ki-moon benoemd tot nieuwe secretaris-generaal van de Verenigde Naties.

In februari 2007 starten gesprekken tussen Noord- en Zuid-Korea op het hoogste niveau en in november spreken de premies voor het eerst sinds 15 jaar met elkaar. In december 2007 wint Lee Myung-bak met overmacht de presidentsverkiezingen, in april 2008 gevolgd door winst bij de parlementsverkiezingen. In augustus 2009 overlijdt de ex-premier en Nobelprijs winnaar Kim Dae-jung. In maart 2010 lopen de spanningen tussen de beide Korea's weer op nadat een Zuid-Koreaans oorlogsschip is gezonken nadat het beschoten is. In april besluit Zuid-Korea alle handel met het noorden op te schorten. In juli verliest de regeringspartij bij lokale verkiezingen. In augustus 2010 wijzigt president Lee de regering ingrijpend. In de jaren 2011 en 2012 zijn er voortdurende spanningen tussen de Korea's.

Sinds 25 februari 2013 is Park Geun-hye de 11e president van Zuid-Korea, bovendien de eerste vrouw op die positie en tevens het eerste vrouwelijke staatshoofd in de moderne geschiedenis van Noordoost-Azië. Eind 2013 lijkt de situatie tussen de beide Korea's weer wat meer te ontdooien. In maart 2014 zijn er opnieuw beschietingen over en weer en lopen de spanningen op na nieuwe rakettesten van Noord-Korea. In mei 2014 treedt premier Chung Hong af in de nasleep van de behandeling van de veerbootramp een maand eerder, de opvolger is Ahn Dai-hee voormalig rechter van het Hoofdgerechtshof. Eind 2015 zijn er massaprotesten in Seoul tegen het economisch beleid van de regering. In 2016 zijn er opnieuw spanningen met Noord-Korea vanwege raketlanceringen en kernproeven. In mei 2017 wordt de centrumlinkse kandidaat Moon Jae-in gekozen tot president, hij wil diplomatiek overleg met Noord-Korea. In januari 2018 begint een daadwerkelijke toenadering met Noord-Korea, de bedoeling is dat Noord-Korea mee gaat doen onder dezelfde vlag met de Olympische Spelen in Pyongyang. De deelname van Noord-Korea aan de Olympische Winterspelen, het zenden van een hoge delegatie naar Seoul en drie inter-Koreaanse topontmoetingen in 2018 lijken een tijdelijke periode van respijt te hebben ingeluid, gestimuleerd door de historische topontmoetingen tussen de VS en Noord-Korea in 2018 en 2019. Toch stagneerden de betrekkingen in 2020 en 2021.

ZUID-KOREA LINKS

Advertenties
• Vakanties Zuid-Korea
• Hotels Trivago
• Rondreis Zuid-Korea Djoser
• Hotels Zuid-Korea
• Boeken, ook tweedehands, over ZUID-KOREA bij Bol.com

Nuttige links

Reisinformatie Zuid-Korea (N)
Reizendoejezo – Zuid-Korea (N)
Zuid-Korea Startnederland (N+E)

Bronnen

Elmar Landeninformatie

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt oktober 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems