ZUID-AFRIKA
Samenleving
Samenleving
To read about SOUTH AFRICA in English - click here
| Zuid-Arika verre reizen van ANWB |
Steden ZUID-AFRIKA
| Johannesburg | Kaapstad |
Samenleving
Staatsinrichting
Zuid-Afrika is een presidentiële republiek, die vroeger bestond uit een driekamerparlement van blanken, kleurlingen en Aziaten.
De huidige grondwet van de Republiek Zuid-Afrika dateert van 1996. In de nieuwe grondwet is voorzien in een Lagerhuis of Nationale Assemblee met 400 zetels en een Senaat met 90 leden (tien voor elke provincie), die sinds 27 april 1994 werkzaam zijn. In het Lagerhuis zitten de gekozen vertegenwoordigers van nationale en regionale kieslijsten van de politieke partijen. Iedereen vanaf 18 jaar heeft stemrecht. Het Lagerhuis wordt om de vier jaar gekozen, de Senaat wordt samengesteld door vertegenwoordigers van de der provincies. Het Lagerhuis kiest de president, die ongeveer even veel macht bezit als de Amerikaanse of Franse president.
| advertentie |
|
Vergaderzaal Nationale Assemblee of Lagerhuis, Zuid-AfrikaFoto: shi zao CC 2.0 Unported no changes made
Zuid Afrika is volgens de nieuwe grondwet ingedeeld in negen provincies. Voor de huidige politieke situatie zie hoofdstuk geschiedenis.
| advertentie |
|
|
Provincies van Zuid-AfrikaFoto: Htonl CC 3.0 Unported no changes made
| advertentie |
|
|
Onderwijs
Ook het onderwijs onder de zwarte bevolking had sterk te lijden onder het apartheidsregime. In 1953 werd door de"Bantu Education Act" het onderwijs voor de zwarten nog verder beperkt en ook het missieonderwijs werd geheel door de staat overgenomen. Ook inhoudelijk en qua voorzieningen bepaalde de overheid het onderwijsbeleid. Zo mocht het onderwijs alleen in de eigen taal onderwezen worden en werd het niveau bewust laag gehouden.
In 1959 mochten studenten alleen naar een universiteit van hun eigen"kleur". Studeren aan de grote"blanke" universiteiten als de Universiteit van Kaapstad en die van Witwatersrand was voor kleurlingen en zwarten uitgesloten. Pas in 1986 werden alle rassen in principe weer toegelaten tot de universiteiten. Tot 1990 bleef deze situatie zo en bijvoorbeeld de leerplicht voor zwarten werd pas in 1991 geregeld. Voor blanken gold de leerplicht al vanaf 1953, voor Aziaten vanaf 1979 en voor kleurlingen vanaf 1980. Zwarte scholen kampten echter vanaf het begin al met o.a. slechte gebouwen, slechte leermiddelen, veel te grote klassen, te kleine budgetten. Het analfabetisme onder de zwarte bevolking was zeer hoog. In 1985 kon 68% van de zwarte bevolking niet lezen of schrijven tegen 7% van de blanke bevolking. In 1990 haalde nog maar 36% van de zwarte leerlingen een diploma tegen 90% van de blanken, kleurlingen en Aziaten.
| advertentie |
|
|
Universiteit van Kaapstad, oudeste universitiet van Zuid-Afrika (1829)Foto: Adrian Frith CC 3.0 Unported no changes made
Op dit moment streeft de overheid natuurlijk naar een geïntegreerd schoolsysteem dat in principe voor iedereen toegankelijk zou moeten zijn. Dat het in de praktijk nog verre van ideaal is zal duidelijk zijn er zullen nog veel culturele en psychologische barrières genomen moeten worden voordat echte iedereen gelijke kansen heeft. Met name het de organisatie van het onderwijs in de zwarte townships, waar het grootste deel van de zwarte kinderen op aangewezen is, komt maar moeizaam op gang. In 1999 slaagde minder dan de helft van de zwarte scholieren in het middelbaar onderwijs voor het eindexamen.
De regering Mandela heeft het"Curriculum 2005" opgesteld, een poging om de problemen in het onderwijs in 2005 voor het grootste deel op te lossen. Zelfstandig denken en het meer afstemmen van het onderwijs op de arbeidsmarkt staan centraal in dit ambitieuze plan. Ook wordt men verplicht om Afrikaanse en Engels te volgen naast onderwijs in de eigen (zwarte) taal. Ook wordt sterk de nadruk gelegd op het volwassenenonderwijs, bijscholing en schriftelijk onderwijs. Of dit plan gerealiseerd wordt is echter nog maar de vraag, met name gezien de gebrekkige infrastructuur van het onderwijs.
| advertentie |
|
|
Studenten van de Lukhanyo Primary School, Zwelihle Township van Hermanus, West-Kaap provincie in Zuid-Afrika
Foto: Andrew Shiva / Wikipedia / CC BY-SA 4.0 no changes made
| advertentie |
|
|
Apartheid
De Republiek Zuid-Afrika kent een grote verscheidenheid aan tradities, volkeren en culturen. De blanke minderheid van de bevolking heeft altijd een dominerende positie ingenomen, zowel op economisch, politiek als militair gebied. Hierdoor is sinds 1928 een samenlevingsmodel ontstaan dat internationaal bekend is geworden onder de naam"apartheid". Volgens deze ideologie hadden alle bevolkingsgroepen recht op een"afzonderlike eiesoortige ontwikkeling tot selfstandigheid"; in de praktijk konden de zwarten zich echter alleen ontwikkelen als de blanken daar geen last van ondervonden en hun positie niet aangetast werd.
Na jarenlang verzet door legale organisaties als vakbonden en kerken, ondergrondse bevrijdingsbewegingen en internationale druk via voornamelijk economische sancties, heeft de regering geleidelijk afscheid genomen van de apartheidsideologie en ten dele ook van de apartheidspraktijk, hoewel daar lang niet altijd veel van te merken valt. Nog altijd wordt Zuid-Afrika getekend door de apartheidspolitiek van weleer in bijvoorbeeld de infrastructuur, in de media, in straatnamen, in onderwijs en in monumenten. Onderdanigheid en superioriteitswaan woekeren nog steeds onderhuids door.
De bevolking was in de tijd van de apartheid in raciale groepen ingedeeld: blanken, zwarten, zogenaamde"kleurlingen" en Indiërs. Deze indeling was zeer willekeurig want bijvoorbeeld de Japanse bevolkingsgroep werd tot de blanken gerekend en er werd ook geen onderscheid gemaakt tussen bijvoorbeeld blanken van Britse, Nederlandse, Franse of Duitse afkomst. Zwarte Zuid-Afrikanen daarentegen werden wel nader ingedeeld werden door de regering, die onderscheid maakte tussen o.m. Xhosa, Zoeloe, Sotho, Tswana, Venda, Tsonga, Swazi en Ndebele.
In 1991 werd de Population Registration Act (1950) ingetrokken, de hoeksteen van het apartheidssysteem. Op grond van deze wet werden namelijk alle Zuid-Afrikanen raciaal ingedeeld. Na juni 1991 geboren Zuid-Afrikanen hoefden dan ook niet langer meer naar ras geregistreerd te worden.
| advertentie |
|
|
Voorbeeld van een formulier van de racistische Population Registration ActFoto: Government of South Africa in het publieke domein
| advertentie |
|
|
ZUID-AFRIKA LINKS
Advertenties
• Zuid-Afrika verre reizen van ANWB
• Vliegtickets Zuid Afrika
• Zuid-Afrika Tui Reizen
• Bouw je eigen Zuid-Afrika Rondreis
• Bezienswaardigheden Zuid-Afrika
• Djoser Rondreizen Zuid-Afrika
• Rondreizen Zuid-Afrika
• Hotels Trivago
• Autohuur Zuid-Afrika
• Djoser fietsreis - Zuid-Afrika
• Mambo jongerenreizen Zuid-Afrika
• Auto huren in Zuid-Afrika
• Kaapstad Hotels
• Camperreizen Zuid-Afrika
• Zuid-Afrika rondreizen met kinderen
• Reisgidsen en kaarten Zuid-Afrika
Nuttige links
Africa Explorer (N)Campersite Zuid-Afrika (N)
Dieren in Zuid-Afrika (N)
Duiken, reizen naar Mozambique en safari in het krugerpark van Zuid-Afrika (N)
Reisinformatie Zuid-Afrika (N)
Rondreis Zuid-Afrika (N)
Sem op Reis Video's over Zuid-Afrika (N)
Zuid-Afrika Foto's
Zuid-Afrika informatie - Reizendoejezo (N)
Zuid-Afrika Start België (N+E)
Bronnen
Dekker, M. / Zuid-Afrika
Gottmer/Becht
Luirink, B. / Zuid-Afrika : mensen, politiek, economie, cultuur, milieu
Koninklijk Instituut voor de Tropen,
Moerkamp, J. / Zuid-Afrika
ANWB
Schaap, D. / Zuid-Afrika
Minbuza Kosmos-Z&K
Zuid-Afrika
Cambium
CIA - World Factbook
BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt november 2024Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems