VENEZUELA
Planten en Dieren

To read about VENEZUELA in English - click here

Rondreis Venezuela

Steden VENEZUELA

Caracas

Populaire bestemmingen VENEZUELA

Isla margarita

Planten en Dieren

Planten

De Duitser Alexander von Humboldt (1767-1835) en de Franse plantkundige Aimé Bonpland (1773-1858) waren de eersten die de overweldigende planten- en dierenwereld van Venezuela bestudeerden. Na hen kwamen er nog velen en nog steeds is de gehele flora en fauna niet in kaart gebracht.

advertentie

Alexander von Humboldt, Venezuela_{Photo: Publiek domein}

In gebieden met een lange droge periode (ca. 10 maanden droog) komt voornamelijk doornige struikvegetatie voor tot ongeveer vijf meter hoog met uitschieters naar tien meter. Er zijn stukken met veel open plekken tussen de struiken en cactussen, maar ook zijn er ondoordringbare doornbosschages. Typisch voor deze vegetatie zijn verschillende acasia-soorten waaronder de “cují torcido” en enkele Caesalpinaceae waaronder de “yabo” en de “dividive”. Verder groeien hier de “guamache”, een hoge boomvormende cactus en de “cardón” die tot tien meter hoog kan worden.

advertentie

Trompetboom, nationale boom van Venezuela_{Photo: Jan Smith CC 2.0 Generic no changes made}

Op minder droge locaties (ca. 7 maanden droog) waar tweemaal zoveel neerslag valt komt het zeer droge tropische bos voor. De bomen worden hier al wat hoger o.a. de nationale boom van Venezuela, de “araguaney” (trompetboom). Andere bomen zijn de geelbloeiende “curari” en de “vera”. Deze beide typen droogtebos werden en worden nog steeds gebruikt voor het weiden van schapen en geiten die echter ook zorgen voor enorme erosie. Droge tropische bossen (ca. 4 maanden droog) komen veel voor en de jaarlijkse neerslag varieert tussen de 900 en 2600 mm. De bomen hebben een stevige stam met een laag beginnende zeer brede kroon. De bomen kunnen tot veertig meter hoog worden, met name in de westelijke Llanos. Veel voorkomend is de “carocaro” met zijn parapluvormige kroon. Langs de rivieren komen galerijbossen voor, overblijfselen van grote bosgebieden die in de loop der eeuwen platgebrand zijn. De nationale boom van Venezuela is de guayacan.

advertentie

Cattleya mossiae, Venezuela_{Photo: Wilfredor CC 3.0 Unported no changes made}

De vochtige tropische bossen (ca. één maand droog) of tropisch regenwouden zijn altijd groen en er valt jaarlijks tussen de 1700 en 3800 mm neerslag. De bomen worden hier zeer hoog, meer dan veertig meter. Deze bomen hebben vaak een kleine kroon, nodig om veel licht op te vangen en snel te kunnen groeien. Lianen en klimplanten zoals de philodendron zijn om deze reden ook veel aanwezig in de donkere oerwouden. Op de bodem van het oerwoud groeien planten met grote bladeren zoals dwergpalmen en diefenbachia’s.

Boven de boomgrens, vanaf ca. 2800 meter, ligt de páramo. Hier groeien mossen, grassen, orchideeën en lage struiken. Op de tafelbergen komen plantensoorten voor, met name enkele vleesetende soorten, die nergens anders ter wereld voorkomen. Het Hoogland van Guayana wordt gekenmerkt door natte zomers en droge winters en is voor het grootste gedeelte met dichte wouden bedekt.

De natuur van Venezuela herbergt een onvoorstelbaar grote hoeveelheid planten en bloemen. Zo vermoedt men dat er alleen al ca. 3000 soorten orchideeën voorkomen. De nationale bloem van Venezuela is de orchidee Cattleya mossiae. Van de gekweekte plantensoorten is de cacaoplant de bekendste.

Dieren

In de natuurreservaten van de Caribische eilanden leven veel aalscholvers, pelikanen en fregatvogels. Ook vinden we hier roze lepelaars, flamingo’s en rode ibissen. Parque Nacional Los Roques herbergt 57 soorten koraal en talloze kleurige vissen. De zeldzame soepschildpad en de karetschildpad vinden hier nog voedsel. Allerlei zeevogels als bruine genten, roodvoetgenten, pijlstormvogels en de bijzondere roodsnavelkeerkringvogels zijn hier te zien. Behalve iguana’s, grote plantenetende hagedissen, komen er geen landdieren voor. Het enige zoogdier is de vissende vleermuis. De nationale vogel van Venezuela is de oranje of Venezuela troepiaal.

Venezuela troepiaal_{Photo: Paolo Costa Baldi CC 3.0 Unported no changes made}

In het noordoosten liggen verschillende nationale parken. In het Parque Nacional Paria leeft o.a. de bijzondere Venezolaanse haaksnaveltangara en een bijzondere ottersoort die alleen hier nog voorkomt. In het Parque Nacional El Guácharos leeft een grote kolonie olievogels, nachtvogels uitgerust met sonar, net als vleermuizen. In de delta Amacuro ligt het Parque Nacional Mariusa en daar leven in de moerasbossen vele watervogels als reigers en rode ibissen. In het voedselrijke water leven o.a. piranha’s, kleine kaaimannen en zoetwaterdolfijnen. In het oerwoud leven verschillende soorten papegaaien, blauwgele ara’s, toekans, grijze kapucijnapen, pluimstaartapen en rode brulapen.

In het centrale noorden ligt het Parque Nacional El Avila en daar leven luiaards, eekhoorntjes, brulapen, evenals verschillende soorten gifslangen als de cascabel en de groefkopadder. In het Parque Nacional Guatopo in de nabijheid van de hoofdstad Caracas leven grote zoogdieren als pecarizwijn, jaguar, poema en tapir. Het eerste nationale park van Venezuela, het Parque Nacional Henri Pittier ligt hier ook. Meer dan veertig procent van de Venezolaanse vogel- en zoogdierenwereld komt hier voor. Venezuela heeft trouwens meer dan 1300 soorten vogels op haar grondgebied, meer dan Europa en Noord-Amerika samen.

In het noordwesten ligt het Parque Nacional Terepaima met een droogtevegetatie en wat hoger gelegen nevelbos. Hier komen brulapen, kapucijnapen en miereneters voor. Het Parque Nacional Sierra de Perijá is zeer moeilijk toegankelijk. Hier komt de koningsgier voor en aan zoogdieren o.a brulapen, kapucijnapen, brilberen, stekelvarkens en miereneters.

In de moerassen, kreken, meren en rivieren van de lage Llanos leven piranha’s, pijlstaartroggen, sidderalen en zoetwaterdolfijnen. Vele soorten waadvogels en moerasvogels vinden hier voldoende voedsel. Bijzondere vogels zijn de roze lepelaar, en de visetende bosooievaar en de jabiroe. In de lagere bomen leeft de hoatzin, een primitieve vogel die slecht kan vliegen.

Anaconda Venezuela_{Photo: HumbRios CC 3.0 Unported no changes made}

Ook de anaconda, een grote wurgslang, komt hier voor. Verder leven hier nog leguanen, ratelslangen, koraalslangen, de zeldzame reuzenmiereneter en de capibara, ’s werelds grootste knaagdier. In het Parque Nacional Aguaro-Guariquito leven bijzondere dieren als de reuzenmiereneter, het reuzengordeldier en verder ook jaguars, poema’s en ocelotten. Het national park Cinaruco-Capanaparo werd pas in 1988 opgericht. Er leven ongeveer 320 soorten vogels, vele vissoorten en ongeveer 70 soorten reptielen. Speciaal zijn de bijna uitgestorven Orinoco-krokodil en Orinoco- schildpad en de reuzenotter en reuzenarmadillo.

Capibara Venezuela_{Photo: Fernando Flores CC 2.0 Generic no changes made}

In de staat Bolívar ligt het Parque Nacional Canaima, een gebied ter grootte van Nederland met zijn indrukwekkende tafelbergen. De bodem is arm aan voedingsstoffen en daardoor leven er weinig grote dieren in dit gebied. Veel meer dan vogels en hagedissen zijn er niet te zien. Er leven wel jaguars, ocelotten en tapirs, maar deze zijn nauwelijks te zien. Bijzondere vogels zijn het goudhaantje, de merkwaardige witte gongvogel, tangara’s en manakins.

De deelstaat Amazonas bestaat voor 90% uit oerwoud, voor 5% uit savanne en voor 5% uit andere vegetaties. Er leven zo’n 675 soorten vogels en 60 soorten amfibieën. Verder ca. 50 soorten slangen, 190 soorten zoogdieren, 25 soorten hagedissen, 4 soorten krokodillen en 15 soorten schildpadden. Opmerkelijk is dat er zeer veel soorten dieren leven, maar dat de aantallen als gevolg van de voedselarmoede die kenmerkend voor dit gebied is, niet erg groot zijn. Zoogdieren bestaan o.a. uit 90 soorten vleermuizen, 30 soorten knaagdieren, 12 soorten apen, 12 soorten marterachtigen, 16 soorten roofdieren en luiaards, miereneters, herten, tapirs en pecaries. Sportvissers uit de hele wereld hengelen naar de pavón, een grote gestreepte baars, meervallen, payara’s en piranha’s.

Groen Toekan, Venezuela_{Photo: Cristóbal Alvarado Minic CC 2.0 Generic no changes made}

Het nationale park Dinira ligt in de Andes. Kenmerkende dieren zijn hier poema, margay, miereneter, gordeldier, wateropossum en boshoen. Kenmerkende dieren van het Parque Nacional Sierra de la Culata zijn de brilbeer, rolstaartbeer, condor, groengele gaai en jaguar. Het Parque Nacional Sierra Nevada is vooral een vogelgebied met o.a. condor, snip, paramo-eend, lierstaartnachtzwaluw, langsnavelkolibri, gekuifde quetzal en de groene toekan.

Er zijn in Venezuela 30.000 soorten insecten waargenomen, waarvan de vlinders een groot deel uitmaken. Er zijn soorten met een spanwijdte tot 15 cm. Venezuela had in 1997 43 nationale parken en 22 “monumentos naturals”, bestaande uit b.v. één berg of één grot. In totaal beslaan ze ongeveer 15% van het totale landoppervlak.

Phoberomys Pattersoni Venezuela_{Photo: A C Tatarinov in het publieke domein}

In september 2003 vonden paleontologen de restanten van een uitgestorven reuzencavia, Phoberomys pattersoni genaamd, die de afmetingen had van een koe en meer dan 700 kilo moet hebben gewogen. De onderzoekers groeven in 2000 een nagenoeg compleet skelet en een gave schedel van het dier op uit de sedimenten van de Urumaco-formatie, een gebied 400 kilometer ten westen van de hoofdstad Caracas.

VENEZUELA LINKS

Advertenties
• Hotels Venezuela
• Ticket naar Venezuela | VliegenNaar
• Hotels Trivago
• Reisgidsen en kaarten Venezuela

Nuttige links

Reisinformatie Venezuela (N)
Reizendoejezo - Venezuela (N)
Rondreis door Venezuela (N)
Rondreis Venezuela (N)

Bronnen

Dydyñski, K. / Venezuela

Lonely Planet

Ferguson, J. / Venezuela : mensen, politiek, economie, cultuur

Novib

Launspach, W. / Reishandboek Venezuela, Margarita

Elmar

Morrison, M. / Venezuela

Chelsea House Publishers

O’Bryan, L. / Venezuela, Isla Margarita

Gottmer

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt november 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems