VENEZUELA
Economie

To read about VENEZUELA in English - click here

Rondreis Venezuela

Steden VENEZUELA

Caracas

Populaire bestemmingen VENEZUELA

Isla margarita

Economie

Algemeen

advertentie

Zakencentrum Caracas, Venezuela_{Photo: Wilfredor in het publieke domein}

Tot de opkomst van de aardoliewinning in de jaren twintig was de landbouw de belangrijkste economische activiteit, waarbij vooral de export van koffie een grote rol speelde. De commerciële aardolie-exploitatie ging in 1917 van start en sinds die tijd heeft de winning een explosieve ontwikkeling doorgemaakt; tussen 1928 en 1969 was Venezuela de belangrijkste aardolie-exporteur ter wereld, in 1994 de zesde (na o.a. Saoedi-Arabië, Iran, Noorwegen en de Verenigde Arabische Emiraten). Vooral sinds het begin van de Tweede Wereldoorlog vormt aardolie de basis van de economie.

Na de nationalisatie van de ijzerertswinning en –verwerking in 1975 en van de buitenlandse oliemaatschappijen in 1976 had de overheid haar toch al grote invloed op de economie nog versterkt; op bijna alle terreinen van de economie had de overheid via semi-autonome instituten direct of indirect belangen in productie en handel. Vanaf 1989 heeft de regering echter een privatiseringsprogramma in gang gezet, bedoeld om buitenlandse investeringen aan te trekken. De olie-inkomsten werden gestoken in een omvangrijk industrialisatieprogramma, maar kapitaalvlucht, een hoge schuldenlast en corruptie hebben het land toch in economische problemen gebracht.

In 2017 was van de economisch actieve bevolking 7,3% werkzaam in de landbouw (en de veehouderij), 21,8% in de mijnbouw en industrie en 70,9% in handel en dienstensector. Het aandeel van deze sectoren in het bnp was in 2017: landbouw en veehouderij 4,7%, mijnbouw en industrie 40,4% en handel en dienstverlening 54.9%. De groei is in 2017 zwaar negatief met -14%, de inflatie is extreem hoog (meer dan 1000% in 2017) en de regering is voor van haar inkomsten afhankelijk van olie en importtarieven. In 2017 was 27,1% van de bevolking werkloos en leeft 20% van de bevolking onder de armoedegrens.

Een terugval in de economische ontwikkeling is geen onbekend fenomeen in Venezuela. De afhankelijkheid van olie-inkomsten (bijna 90% van de export) maakt de Venezolaanse economie uiterst kwetsbaar voor schommelingen in de ontwikkeling van de wereldeconomie (zgn. ‘boom-bust’ cyclus).

Landbouw, veehouderij, bosbouw en visserij

Van het totale landoppervlak is ca. 20% geschikt voor agrarische doeleinden, waarvan 70% in staatsbezit. In 1960 werd een landhervormingswet van kracht; sindsdien is 8,3 miljoen ha grond verdeeld onder bijna 150.000 boerenfamilies. Ca. 25% van de grond was afkomstig van onteigend grootgrondbezit. Het zwaartepunt bij de landhervorming heeft steeds gelegen bij het ontginnen van nieuwe gronden, de verbetering van de infrastructuur en kredietverlening. De overheid steunt echter vooral het goed renderende middelgrote en grootbedrijf, terwijl de kleine boeren moeilijk toegang krijgen tot kredieten en andere steun voor hun bedrijf.

advertentie

Vee, Venezuela_{Photo: Wilfredor CC 3.0 Unported no changes made}

De belangrijkste landbouwgebieden liggen in de valleien in het Andesgebied en aan de voet van dit gebergte, zowel aan de Llanos-kant als aan de kant van het Meer van Maracaibo. De belangrijkste producten zijn maïs, koffie, peulvruchten, diverse soorten bananen, suikerriet en katoen; verder worden er pinda's, citrusvruchten, uien, tomaten, cacao, tabak en groenten verbouwd. De productie van een aantal gewassen is onvoldoende voor de binnenlandse consumptie.

Rundvee wordt vooral gehouden in de centrale Llanos, het gebied ten zuiden van het Meer van Maracaibo, en bij de grote steden langs de kust; het grootste deel is slachtvee, gehouden op extensieve grootbedrijven. Verder worden varkens, schapen, paarden en pluimvee gehouden.

De grote houtvoorraden van het land worden bijna niet en vaak onoordeelkundig geëxploiteerd, wat tot ontbossing en erosie heeft geleid. Van oudsher is visserij een belangrijk middel van bestaan voor de kustbewoners; de overheid subsidieert de modernisering van de vloot. Zeevis en garnalen worden met name gebruikt voor de binnenlandse consumptie en verwerkt tot conserven en vismeel. De rest wordt uitgevoerd.

Mijnbouw en energievoorziening

advertentie

Olieraffinaderij Venezuela_{Photo: Luisovalles CC 3.0 Unported no changes made}

Venezuela is zeer rijk aan delfstoffen, waarvan aardolie de belangrijkste is. Oliewinning en exploitatie waren vanaf het begin in handen van buitenlandse maatschappijen. Sedert de nationalisatie in 1976 werken de grote maatschappijen als Shell, Gulf en Creole onder nieuwe namen als Venezolaanse bedrijven als onderdeel van een in 1975 opgericht staatsbedrijf dat de exploratie, productie, verwerking en verkoop regelt. De meeste aardolie komt vanouds uit het gebied in en rond het Meer van Maracaibo uit de velden van Lagunillas, Cabimas en Mene Grande; verder uit het oostelijke oliegebied en er zijn verder nog kleinere velden in Barinas, Falcón en Guárico.

Tegelijk met de winning van aardolie worden zeer grote hoeveelheden aardgas gewonnen, in toenemende mate een belangrijke energiebron voor de industrie.

Een tweede belangrijk mijnbouwproduct is ijzererts. De combinatie van rijke ertslagen met goedkope energie (waterkracht, aardolie en aardgas) en diep vaarwater (bereikbaar voor zeeschepen) legde de grondslag voor een hoogovencomplex, dat vooral voor de export van verrijkt erts en staalproducten produceert. De Noord-Amerikaanse eigenaars. U.S. Steel en Bethlehem Steel werden in 1975 schadeloos gesteld voor de overneming van de activiteiten door de Venezolaanse staat.

De winning van steenkool gebeurt nog in de deelstaat Táchira. Van groter belang zijn de enorme bauxietvoorraden in de deelstaat Bolívar; de in 1979 opgerichte staatsonderneming BAUXIVEN begon in 1986 met de productie van bauxieterts en Venezuela is op dit moment de zesde bauxietproducent van de wereld. Verder wordt in Venezuela goud gevonden en is de winning van diamanten en zeezout van belang. In de (verre) toekomst zou ook nog zwavel, fosfaat, mangaan en nikkel gewonnen kunnen worden.

Industrie

Cementfabriek Venezuela_{Photo: Rjcastillo CC 3.0 Unported no changes made}

Na de Tweede Wereldoorlog werd de traditioneel op de verwerking van agrarische producten ingestelde economie langzaam uitgebreid. Rond 1960 werd begonnen aan een grootschalige ontwikkeling van de aanwezige natuurlijke hulpbronnen en energie (waterkracht), met de ontwikkeling van de Guayana-regio in het oosten van het land; Ciudad Guayana werd een centrum van zware basisindustrie. Het hoogoven- en staalcomplex van SIDOR, een staatsbedrijf, verwerkt de nabijgelegen ijzerertsvoorraden van El Pao en Cerro Bolívar tot buizen, plaatstaal en gietijzer.

Aluminium wordt geproduceerd door de staatsbedrijven, die het bij Pijiguaos gewonnen bauxiet o.a. verwerken in de Interalumina- fabriek, de grootste aluminiumsmelterij van Latijns-Amerika. Aluminium is na aardolie en staal het voornaamste exportproduct. Venezuela staat negende op de wereldranglijst van aluminiumproducenten. Verder worden in Ciudad Guayana nog cement, glas en cellulose geproduceerd. Een groot gedeelte van de in Venezuela gewonnen aardolie wordt ter plekke geraffineerd door ca. zeventien raffinaderijen.

Behalve benzine en stookolie leveren deze raffinaderijen ook grondstoffen voor de sterk groeiende petrochemische industrie. In twee grote petrochemische bedrijven worden behalve chemische basisproducten als ammoniak, ethaan, propaan, propyleen en ethyleen ook kunstmest, farmaceutische producten, explosieven, kunstvezels en plastics vervaardigd. De cementproductie, die nu nog niet in staat is om aan de binnenlandse vraag te voldoen, zal worden uitgebreid met een nieuwe fabriek.

Een centrum van metaalverwerkende industrie wordt ontwikkeld bij La Fría (deelstaat Táchira), waar gietstukken voor motoren en machines geproduceerd worden. De metaalverwerkende industrie produceert verder auto's, tractoren, machines, huishoudelijke elektrische apparaten en constructiematerialen.

Traditioneel is de textielindustrie van belang. De voedings- en genotmiddelenindustrie produceert bier, maïsmeel, visconserven, zuivelproducten, veevoer, tabakswaren, vruchtenconserven, eetbare oliën en vetten. Verder wordt er door de industrie glas, papier, rubber, farmaceutische producten, lederwaren en verfstoffen geproduceerd. De belangrijkste industriële centra zijn o.a. Valencia, Caracas, Ciudad Guayana, Maracaibo en San Cristóbal.

Handel en verkeer

Export Venezuela_{Photo: R. Haussmann, Cesar Hidalgo, et.al CC 3.0 no changes made}

Olie is het belangrijkste exportproduct gevolgd door aluminium enijzererts. De export bedroeg in 2017 $32,1 miljard en de belangrijkste exportpartners waren de Verenigde Staten, China Colombia, India, de Nederlande Antillen, Singapore en Cuba.

Onder de invoerproducten nemen machines, transportmiddelen, grondstoffen, halffabricaten en voedingsmiddelen de belangrijkste plaats in. Vanouds zijn de Verenigde Staten de grootste importpartner; andere belangrijke partners zijn China, Japan en Brazilië. De waarde van de import bedroeg $11 miljard in 2017.

Venezuela heeft een behoorlijk goed wegennet. Van de ca. 100.000 km weglengte is 80% het gehele jaar te berijden en bijna 40.000 km is geasfalteerd of heeft een betonnen wegdek. Moderne autosnelwegen in en rond Caracas verbinden de hoofdstad met alle belangrijke steden. Autobussen zorgen voor het personenvervoer op grotere afstand, terwijl in de steden en op de korte afstand de lijntaxi het personenvervoer grotendeels verzorgt.

In 1989 werd een ondergrondse in Caracas in gebruik genomen met een lengte van 50 km. Officieel was in 1990 nog 336 km spoorweg in gebruik, maar door slecht onderhoud zijn deze verbindingen onbetrouwbaar. De belangrijkste zeehavens zijn La Guaira, Puerto Cabello en Maracaibo; de oliehavens zijn Punta Cardón, Amuay en Las Piedras. Puerto Ordaz aan de Río Orinoco is de voor zeeschepen bereikbare uitvoerhaven van ijzererts en alumininium. Maracaibo is ook voor zeeschepen bereikbaar sinds de kanalisering van de vaargeul tussen het Meer van Maracaibo en de Caribische Zee.

Voor het luchtverkeer zijn ca. 300 vliegvelden en landingsstrips beschikbaar; hiervan zijn er vijf geschikt voor internationaal luchtverkeer, o.a. de nationale luchthaven Aeropuerto Internacional Simón Bolívar bij Maiquetía op 35 km van Caracas. Steeds vaker verzorgen privévliegtuigen het binnenlandse luchtverkeer. Het transport van ruwe olie en aardgas gebeurt via ruim 8500 km pijpleidingen.

VENEZUELA LINKS

Advertenties
• Hotels Venezuela
• Ticket naar Venezuela | VliegenNaar
• Hotels Trivago
• Reisgidsen en kaarten Venezuela

Nuttige links

Reisinformatie Venezuela (N)
Reizendoejezo - Venezuela (N)
Rondreis door Venezuela (N)
Rondreis Venezuela (N)

Bronnen

Dydyñski, K. / Venezuela

Lonely Planet

Ferguson, J. / Venezuela : mensen, politiek, economie, cultuur

Novib

Launspach, W. / Reishandboek Venezuela, Margarita

Elmar

Morrison, M. / Venezuela

Chelsea House Publishers

O’Bryan, L. / Venezuela, Isla Margarita

Gottmer

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt november 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems