UTAH
Bevolking
Bevolking
To read about UTAH in English - click here
Droomvakanties naar Amerika vergelijken |
Populaire bestemmingen VERENIGDE STATEN
Arizona | Californie | Florida |
Hawaii | Utah |
Bevolking
In 2017 bedroeg het inwonertal ogeveer 3 miljoen. Dat komt neer op 14 inwoners per vierkante kilometer. Ongeveer 70% van hen woont in stedelijk gebied. De hoofdstad Salt Lake City is (in 2017) met 193.000 inwoners tevens de grootste stad.
Taal
In Utah wordt bijna uitsluitend Engels gesproken. Ook hier zijn enkele kleine indiaanse gemeenschappen waar Indiaanse dialecten de voertaal zijn, maar ook hier kunt u met Engels terecht.
Algemeen
Het overgrote deel van de Amerikaanse bevolking heeft het Engels als moedertaal, maar er worden door grote groepen ook nog andere Europese en niet-Europese talen gesproken, met name Spaans. Vooral in de grote steden wonen groepen die vaak vele generaties lang de taal van herkomst hebben behouden.
Zo wordt in gedeelten van Louisiana nog steeds een Frans dialect gesproken en sommige Frans-Canadezen in New England hebben eveneens de taal van hun buren in Canada behouden.
De Portoricanen en veel mensen van Spaanse afkomst spreken Spaans. Verder hebben de Inuit in Alaska hun eigen taal en wordt er op Hawaï nog een Polynesische taal gesproken.
Godsdienst
Algemeen
Hoewel de staat niet één bepaalde godsdienst steunt, en iedereen het recht heeft te geloven of niet, onderstreept Amerika toch zijn gehechtheid aan de religie in het algemeen: de president legt zijn ambtseed op de bijbel af, het Huis van Afgevaardigden begint elke zitting met een gebed, en voor de rechtbank roepen de getuigen bij de eedaflegging Gods hulp in.
Dit diepgewortelde religieuze fundament van de Amerikaanse samenleving is historisch gemakkelijk te verklaren. De Europese kolonisten brachten hun godsdienst mee; sommige groepen waren zelfs uit Europa gevlucht om aan geloofsvervolging te ontkomen.
Deze mensen zochten een plek waar ze hun vaak strikte leefregels konden toepassen, en gedroegen zich zeer puriteins, een trek die ook nu nog in de Amerikaanse maatschappij terug te vinden is. Maar niet elke groep kon haar geloof meteen vrij beleven: men was vaak onverdraagzaam tegenover andersdenkenden. Uiteindelijk heeft iedereen toch zijn plek gevonden en kon zijn overtuiging behouden.
Na de onafhankelijkheidsoorlog werd de godsdienstvrijheid in de grondwet opgenomen en een volledige scheiding van kerk en staat doorgevoerd (1791). Ongeveer 30% van de bevolking is protestant. Het protestantisme is sterk gepolariseerd met als extremen fundamentalisme en liberalisme (vrijzinnigheid). Er is een grote verscheidenheid van christelijke denominaties met meer dan 250 kerken, geloofsgemeenschappen en religieuze groeperingen.
De voornaamste kerktypen zijn: baptisten, methodisten, lutheranen, pinkstergemeenten, presbyterianen en hervormden, anglicanen (episcopaalse kerk) en churches of Christ. Tot de kleinere kerkgenootschappen behoren o.a. de (zevendedag)adventisten, Christian Science, Broederenkerk, Jehova's getuigen, quakers, Leger des Heils en een aantal unitarische kerken.
In de jaren zeventig kwamen verschillende anti-institutionele bewegingen als Youth for Christ en Jesus People sterk in de belangstelling; in de jaren tachtig werd in steeds toenemende mate door kerken van zeer fundamentalistische signatuur geëvangeliseerd via de televisie (de electronic church).
Tot de rooms-katholieke Kerk behoort ca. 26% van de bevolking. Er zijn 32 aartsbisdommen met in totaal 138 bisdommen. Ca. 2,6% van de bevolking is joods. Boeddhisten, islamieten en hindoes vormen kleine minderheden.
Mormonen en Utah
De Mormonen maken vandaag de dag weer zo'n 90% van de bevolking van Utah uit.
De Mormonen vormen een religieuze sekte, gesticht door Joseph Smith, aan wie in 1823 de bijbelse geschiedenis van Amerika geopenbaard werd: de indianen zouden volgens deze visioenen de afstammelingen zijn van de Lamanieten, de verloren stam Israëls. ‘Het Boek van Mormon’, waarin dit verhaal is opgetekend, is het heilige boek van de Mormonen die zich de ‘Kerk van Jezus Christus van de heiligen der laatste dagen’ (Church of Jesus Christ of Latter-Day Saints) noemt.
De Mormonen vestigden zich eerst in de staat New York en vervolgens in Ohio, Missouri en Illinois, om te ontkomen aan de vervolgingen waarvan ze het slachtoffer werden.
Ten slotte trokken ze naar Utah, waar ze de stad Salt Lake City stichtten, die hun definitieve woonplaats werd. De Mormonenkerk, waarin de polygamie tot 1890 was toegestaan, kent de plaatsvervangende doop voor overledenen, en heeft in dat verband een databank samengesteld waar de genealogische gegevens van nagenoeg de hele wereld liggen opgeslagen. De kerk beschikt ook over eigen banken, verzekeringsmaatschappijen, hotels en communicatiemedia.
Overige kerkgenootschappen
Baptisten
Het baptisme heeft zich vanaf 1639-1641 in Amerika los van een moederkerk ontwikkeld. Het belangrijkste kenmerk van het baptisme is de nadruk op de religieuze vrijheid. De vele groepen noemen zich liever ‘associations’ of ‘congregations’, dan kerken.
Door het ritueel van de volwassenendoop door onderdompeling wordt men volwaardig lid. Door de decentrale structuur bestaan er naast zeer vooruitstrevende gemeenschappen ook conservatief-fundamentalistische. De Southern Baptist Convention, één van de grootste baptistenconventies, ontstond in 1845 en vertegenwoordigt de meeste conservatieve baptisten. Door de rassenscheiding hebben zich ook ‘zwarte kerken’ gevormd: de twee grootste hebben miljoenen leden.
De beroemdste baptistenpredikant was ongetwijfeld de tv-dominee Billy Graham.
advertentie |
Methodisten
De methodistenkerk verspreidde zich in Amerika vanaf 1761. Zij legt de nadruk op de persoonlijke ervaring en moreel gedrag: zo verzet men zich tegen ‘overmatig amusement’ en roept het op tot sociale dienstbaarheid.
De Southern Methodist Church heeft ca. 10 miljoen aanhangers, de totale methodistenbeweging heeft ca. 14 miljoen leden.
Eind achttiende eeuw scheidden zich van deze beweging twee ‘zwarte kerken’ af: de African Methodist Episcopal Church en de African Methodist Episcopal Zion Church.
advertentie |
Lutheranen
Drie belangrijke groepen immigranten hebben in de 17e eeuw het lutheranisme in de Verenigde Staten geïntroduceerd. Tot 1820 bleef de samenstelling van de lutheranen sterk etnisch getint (Duitsers en Scandinaviërs).
Tegenwoordig zijn er drie sterke groeperingen, de American Lutheran Church (mid-westen en rurale gebieden), de Lutheran Church in America (in de steden), en de Lutheran Church-Missouri Synod, waarin de meeste zwarte lutheranen zitten. De laatste groepering telt 2,6 miljoen leden in 6145 congregaties
Elke gemeenschap is autonoom en heeft een eigen structuur en liturgische vormen. Sommige groeperingen hebben bisschoppen.
advertentie |
Presbyterianen en hervormdenn
Ook de presbyteriaanse groeperingen verschillen onderling sterk. Samen vormen ze de Angelsaksische variant van het calvinisme. Bij de presbyterianen ligt de nadruk op de leer van Calvijn, de idee van de predestinatie, de voorbestemdheid van de mens.
De grootste kerk is de United Presbyterian Church in the U.S.A. die al sinds 1611 in de Verenigde Staten zetelt. De Presbyterian Church in the U.S., bloeide in het zuiden van de Verenigde Staten op.
Vooral Nederlanders, Hongaren en Duitsers noemen zich hervormd, met ieder hun eigen Reformed Chrurchues. De belangrijkste hervormde groeperingen zijn sinds 1957 verenigd in de United Church of Christ.
advertentie |
Episcopalisten
De huidige Episcopal Church was vroeger de Church of England, de eerste kerk die Europese kolonisten naar Amerika stuurde. De ca. 3 miljoen episcopalisten staan onder bestuur van bisschoppen; functies als paus, of kardinalen kent men niet.
advertentie |
United Church of God
Deze kerk heeft ca. 1 miljoen leden, is calvinistisch van doctrine, maar tegenstander van een hiërarchische structuur. Afkomstig van de Pilgrim Fathers die in 1620 aankwamen in de Amerika.
advertentie |
Churches of Christ-Christian Churches
Deze kerk omvat ca. 5500 congregaties in Noord-Amerika met ongeveer 1 miljoen leden. In ca. 40 andere landen wonen 150.000 leden van 1500 congregaties.
advertentie |
Pinksterbeweging
Diverse religieuze beweging met als twee grootste groeperingen de Assemblies of God en de Church of God in Christ.
advertentie |
Chistian Church
De Christian Church of Disciples of Christ is een protestantse denominatie met ca. 800.000 leden in de Verenigde Staten en Canada, en is daarmee een van de grootste in Amerika gestichte geloofsgemeenschappen. Zij begonnen hun activiteiten in Kentucky en West-Pennsylvania in de periode 1804-1809.
advertentie |
Rooms-katholieken
Vanaf de zestiende eeuw werken er al katholieke missionarissen in de Verenigde Staten. In 1634 vestigden de eerste katholieke kolonisten zich in de staat Maryland. Pas vanaf 1840 groeide het aantal katholieken snel met de komst van vele Ieren en Zuid-Europeanen.
Amerikaanse andersdenkenden stond vrij lang negatief tegenover de katholieken; pas in 1961 werd de eerste katholieke president gekozen, John F. Kennedy, van Ierse afkomst. Op dit moment is de rooms-katholieke kerk de grootste kerk met ca. een kwart van de totale bevolking.
Orthodoxe kerken
Vooral na de Russische Revolutie (1917) vluchtten vele oosters-orthodoxen naar de Verenigde Staten. De Eastern Orthodox Church bestaat uit talrijke groeperingen.
Twee andere belangrijke groeperingen zijn de Greek Orthodox Archdioces of North and South America en de Orthodox Church in America.
Joden
Na 1880 kwamen er veel joden uit Centraal- en Oost-Europa naar Amerika. Zij vestigden zich vooral in de grote steden aan de oostkust en maken bijvoorbeeld een kwart van de bevolking van New York uit.
Naast de groepering van de orthodoxe joden kent de joodse gemeenschap van de Verenigde Staten twee van het traditionele orthodoxe jodendom afwijkende richtingen, namelijk die van het reformjodendom en die van het ‘conservative judaism’. Op Israël na wonen er in de Verenigde Staten de meeste joden.
Quakers
De quakers geloofden sterk in de gelijkwaardigheid van ieder mens, zwoeren elke vorm van geweld af en waren voorstanders van tolerantie ten opzichte van andere religies.
Op dit moment zijn er minder dan 60.000 quakers in Amerika overgebleven, die verenigd zijn in de Friends United Meeting. De quakers kennen geen predikers en houden bijeenkomsten waarbij ze lange tijd in volstrekte stilte bij elkaar zijn.
Mennonieten, amana en hutterieten
Vervolgingen in Europa brachten in de loop van de 19e eeuw achtereenvolgens de Duitstalige gemeenschappen mennonieten, amana en hutterieten naar de Plains-staten. Hoewel ze allen bijvoorbeeld moderne kleding en elektronische hulpmiddelen afwijzen, zijn ze onderling niet verwant. Amana en mennonieten zijn geconcentreerd in Iowa.
Mennonieten zijn navolgelingen van de 16e-eeuwse Nederlandse protestantenleider Menno Simonsz. De leden van deze anabaptistische gemeenschap geloofden dat iedereen in principe priester was en de geest Gods in zich droeg.
De eveneens doopsgezinde Amish en hutterieten zijn zeer conservatieve gemeenschappen, met de nadruk op een zelfstandig geloof en afgescheidenheid, waardoor wereldse verplichtingen als dienstplicht worden voorkomen. De meeste hutterieten wonen in South Dakota.
De amana behoren tot de zogeheten inspirationisten, voor wie God door middel van profeten in plaats van priesters zijn gelovigen toesprak.
‘Zwarte’ kerken
De belangrijkste zwarte kerken zijn:
- National Baptist Convention
- National Baptist Convention of America
- African Methodist Episcopal Church
- African Methodist Episcopal Zion Church
- National Primitive Baptist Convention
- Progressive National Baptist Convention
- Christian Methodist Episcopal Church
Veel van deze kerken zijn uiteraard ontstaan in de tijd van de rassenscheiding. Dat zoveel zwarten lid zijn van de baptistenkerken komt onder andere door de actieve missieactiviteiten die de baptisten in het verleden ontplooid hebben onder de zwarte bevolking.
Indianen
De religie van de Noord-Amerikaanse indianen is gebaseerd op voorouderverering en voert via geesten of ‘spirits’ van overleden familieleden terug naar een mythisch tijdperk waarin er onderscheid tussen mensen en dieren ontstond en de aarde en de natuur hun huidige vorm kregen. Ook de natuur in al haar verschijningsvormen is voor het geestelijke leven van de indianen belangrijk. Zo heeft vrijwel elke beek, heuvel of vlakte heeft een religieuze betekenis. Opvallen is soms de integratie van typisch katholieke elementen in traditioneel indiaanse geloofsbelevingen, zoals altaargebruiken, de Mariavereringen speciale feestdagen.
Sekten
- Church of Satan.
- Jesus Movement of Flower Children of Street Christians.
- Church of Scientology (stichter Ron Hubbard).
- Unification Church of God onder leiding van de Noord-Koreaan Sun Myoong Moon.
UTAH LINKS
Advertenties
• Vlucht naar Salt Lake City - VliegenNaar
• Bouw je eigen West Amerika Rondreis
• Tui Rondreizen Westelijke staten VS
• AmerikaPLUS
• Hotels Trivago
• Camperreizen West Amerika
• Autoverhuur Sunny Cars Utah
• Utah Hotels
• Reisgidsen en kaarten Utah
Nuttige links
Het Beste van West-Amerika: UtahBronnen
Elmar Landeninformatie
Wikipedia
www.landenweb.nl/verenigde-staten
CIA - World Factbook
BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt november 2024Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems