TURKMENISTAN
Samenleving

To read about TURKMENISTAN in English - click here

Turkmenistan Sawadee Verre Reizen

Samenleving

Staatsinrichting

Op 18 mei 1992 kreeg Turkmenistan een nieuwe grondwet. Turkmenistan werd een presidentiële republiek, met een president die rechtstreeks en voor 5 jaar gekozen wordt. De president is het hoofd van de staat, het leger en de regering. Tevens is de president voorzitter van de Volksraad en wijst de Raad van Ministers aan.

Het parlement is het voornaamste wetgevende orgaan en bestaat uit 50 leden die eveneens direct voor 5 jaar gekozen worden. De parlementsleden hebben tevens zitting in de Volksraad, samen met een aantal lokaal gekozen vert egenwoordigers. De Volksraad komt eenmaal per jaar bijeen, maar vertoont als gevolg van zijn samenstelling weinig samenhang. De Democratische Partij van Turkmenistan (DPT), de opvolger van de Communistische partij, is de enige partij in het parlement.

Daar het parlement weinig krachtig is en Nijazov de functies van premier en president in zich verenigt, domineert het staatshoofd het politieke proces. In 1999 werd de constitutie dusdanig veranderd dat het voor Nijazov mogelijk is om president voor het leven te blijven. Hij heeft echter aangekondigd voor 2010 verkiezingen te zullen houden.

advertentie

Politiek

Nijazov's beleid is sterk gericht op het stimuleren van het Turkmeens nationalisme, door zich als de politieke en spirituele leider van het land te positioneren. Centraal in het Turkmeens nationalisme staat de persoonlijkheidscultus rond zijn persoon. Hij heeft zich de titel Turkmenbashi (leider van alle Turkmenen) aangemeten en overal in het land zijn zijn portretten opgehangen en beelden van hem opgericht. Scholen, fabrieken en zelfs een stad zijn omgedoopt in"Turkmenbashi".

Oppositie binnen Turkmenistan zelf lijkt nauwelijks te bestaan, enerzijds door de onderdrukking van de oppositie, maar ook door de instandhouding van het Sovjetsysteem, waarin basisconsumptiegoederen gratis zijn. Sinds 2002 lijkt er echter wel meer politieke onrust in het land te ontstaan. Een moordaanslag op de president in november 2002 werd aangegrepen om de oppositie verder te onderdrukken. Oppositionele groeperingen opereren vooral vanuit het buitenland, voornamelijk in Moskou. In 2003 kondigden zij aan te gaan samenwerken, door voortaan de Unie van Democratische Krachten van Turkmenistan te vormen.

De actuele politieke situatie staat beschreven in het hoofdstuk geschiedenis.

Economie

Het overheidsbeleid is vooral gericht op importsubstitutie, waardoor prijsverstoringen ontstaan. Net als in het Sovjetsysteem gebruikt de regering langetermijnplanningen, waarin productiedoelen worden vastgesteld, voor de economische ontwikkeling. Staatsbedrijven krijgen hoge subsidies, met als gevolg dat het overheidstekort stijgt. Dit wordt gefinancierd door rentevrije leningen aan te gaan bij de Centrale Bank van Turkmenistan. Vlak na de onafhankelijkheid was er een torenhoge inflatie, maar vanaf 1996 werd deze door een strenger monetair beleid teruggebracht tot circa 10% per jaar. Problematisch, mede door de wijdverbreide corruptie, blijft de belastinginning.

In mei 2004 kondigde Nijazov privatiseringen aan, onder het voorbehoud dat sleutelsectoren in handen van de staat zouden blijven. Tot op heden bestaat er nauwelijks een private sector en zijn hervormingen nauwelijks aangevangen. Het klimaat voor buitenlandse investeerders is over het algemeen vrij slecht.

De economie is sterk afhankelijk van de opbrengsten van gas en olie. Hierin zoekt Turkmenistan diversificatie van zijn afnemers, omdat een aantal onder hen slecht betalen. Het beleid is daarnaast gericht op een toename van raffinageactiviteiten, waardoor de toegevoegde waarde stijgt. Vaak worden opbrengsten geïnvesteerd in prestigeprojecten, zoals paleizen, in plaats van in verdere ontwikkeling van de economie. De laatste drie jaren 2011 tot en net 2013 is er sprake van een enorm grote economische groei, mat percentages boven de 10%. In 2017 bedraagt de groei 6,5 % Ook het BNP per hoofd van de bevolking is sterk gestegen tot $ 18.200 in 2017.

advertentie