TSJECHIE
Samenleving

To read about CZECH REPUBLIC in English - click here

ANWB vakantie boeken Tsjechie

Steden TSJECHIE

Praag

Samenleving

Staatsinrichting

Van 1948 tot 1989 was de voormalige Republiek Tsjechoslowakije een communistische staat met een eenpartij-systeem. Sinds de val van het communistische regime in 1989 besloten de Tsjechen en Slowaken om afzonderlijk verder te gaan, na 71 jaar als een gezamenlijke staat. De Tsjechische Republiek startte officieel op 1 januari 1993 als een onafhankelijke staat en parlementaire democratie.

Volgens de Grondwet van 1993 is Tsjechië een parlementaire republiek met als staatshoofd een president die voor de duur van 5 jaar, met een maximum van twee periodes, door beide Kamers wordt gekozen. De uitvoerende macht berust bij de regering, die wordt aangevoerd door de minister-president, dus de macht van het staatshoofd is relatief beperkt. De president mag zijn veto uitspreken over wetsvoorstellen en mag na verkiezingen de beoogde premier voordragen. Daarnaast is hij verantwoordelijk voor de benoeming van ministers en de voorzitter van de Centrale Bank en heeft de bevoegdheid tot het verlenen van gratie.

De wetgevende macht berust bij het parlement dat uit twee kamers bestaat: het Huis van Afgevaardigden (Poslanecká snemovna) met 200, een keer in de vier jaar via algemene verkiezingen gekozen leden, en de Senaat met 81 leden, waarvan elke twee jaar steeds een derde in directe verkiezingen wordt gekozen. Senatoren worden gekozen voor een periode van zes jaar.

Algemeen kiesrecht is er voor alle Tsjechen vanaf 18 jaar. Er bestaat voor politieke partijen een kiesdrempel van 5%.

De grondwet benadrukt de onafhankelijkheid van het gerechtelijke apparaat. Het Constitutioneel Hof is de hoogste autoriteit in grondwettelijke zaken en bestaat uit 15 rechters die op voordracht van het parlement door de president worden benoemd. Voor de huidige politieke situatie zie hoofdstuk geschiedenis.

advertentie

Administratieve indeling

Sinds 1 januari 2000 is er een nieuwe administratieve structuur van kracht geworden en heeft Tsjechië er een nieuw gekozen bestuurslaag bij gekregen. Tsjechië in nu opgedeeld in veertien administratieve regio’s. Hiervoor was Tsjechië onderverdeeld in zeven regio's en twee stadsdistricten maar deze zijn dus per 1 januari 2000 opgeheven.

advertentie

Onderwijs

Het onderwijs in Tsjechië is van een relatief hoog niveau en wordt voor een groot deel gefinancierd door de overheid. Na de val van het communisme is er wel een toename geweest in het aantal privé-scholen en scholen bestuurd door kerken. Ook gaan er sinds die tijd steeds minder leerlingen naar het beroepsonderwijs, terwijl steeds meer leerlingen hoger onderwijs genieten.

Bijna 90% van alle kinderen tussen de drie en zes jaar bezoekt de “kindergarten”. Vanaf zes jaar volgen kinderen basisonderwijs van groep een tot en met vijf. Daarna volgt het secundaire basisonderwijs van groep zes tot en met negen. De meeste kinderen vervolgen hun onderwijs op een school voor hoger secundair onderwijs, dat is verdeeld in drie richtingen.

Allereerst de gymnasia, die een algemene opleiding geven die voorbereidt op universitair onderwijs. Verder is er nog beroepsonderwijs en zijn er technische opleidingen die drie en vierjarige opleidingen geven.

Universiteiten geven vijf- of zesjarige opleidingen. De Praagse Karels Universiteit werd gesticht in 1348 en was de eerste universiteit in Europa ten noorden van de Alpen en ten oosten van Frankrijk. Jaarlijks heeft deze universiteit ca. 27.000 studenten en ca. 3500 leraren en professoren.

Sinds 1990 ontstonden er veel privé-scholen, met name in het middelbaar onderwijs. In het schooljaar 1998/1999 bezochten ca. 1,2 miljoen kinderen het basisonderwijs, ca. 450.000 kinderen de verschillende typen van middelbaar onderwijs en ca. 236.000 studenten volgden hoger onderwijs.

advertentie

TSJECHIE LINKS

Advertenties
• Tsjechie Tui Reizen
• Hotels Trivago
• Vliegveld Tsjechie overzicht | Vliegennaar.nl
• Avontuurlijke & duurzame rondreizen voor reizigers tussen de 18 en 37 jaar
• Tsjechië met de Trein
• ANWB vakantie boeken Tsjechie
• Praag Hotels
• Autoverhuur Sunny Cars Tsjechie
• Transport Tsjechië - TTS Quality Logistics B.V
• Reisgidsen en kaarten Tsjechie

Nuttige links

Campersite Tsjechië (N)
Lies & Teije's Reiswebsite (N+E)
Reisinformatie Tsjechië (N)
Reizendoejezo – Tsjechië (N)
Startpagina Tsjechië (N)

Bronnen

Mandos, M. / Tsjechië

ANWB

Schneider, J. / Tsjechië

Kosmos-Z&K

Sioras, E. / Czech Republic

Marshall Cavendish

Tsjechië, Slowakije

Lannoo

Wilson, N. / Czech & Slovak Republics

Lonely Planet

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt november 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems