TAIWAN
Geschiedenis

To read about TAIWAN in English - click here

Taiwan verre reizen van ANWB

Geschiedenis

Verschillende heersers

Taiwan werd van oudsher bewoond door verschillende inheemse bevolkingsstammen, die waarschijnlijk oorspronkelijk van de Pacifische eilanden afkomstig waren. Han-Chinezen hebben zich vanaf de 12e eeuw vanuit de nabije provincie Fujian op het eiland gevestigd en zijn in de loop der eeuwen de dominante bevolkingsgroep geworden: de Taiwanese aboriginals (yuanzhumin) vormen naar schatting tegenwoordig nog maar ca. 2% van de bevolking.

In de 16e eeuw viel het eiland binnen de invloedssfeer van de Portugezen, die het ‘Formosa’ noemden. In 1641 verdreef de Hollandse VOC de Spanjaarden uit hun in 1626 gestichtte fort Santísima Trinidad aan de noordwestkust. Fort Zeelandia (aan de zuidwestkust) werd daarop het handels- en administratieve centrum van het eiland, totdat de Hollanders in 1662 werden verdreven door Koxinga (Zheng Chenggong). In 1682 moest Koxinga op zijn beurt capituleren voor de troepen van de Qing-keizer, die zo de effectieve controle over het eiland verwierf.

Taiwan werd eerst een prefectuur van Fujian en daarna een aparte provincie. Na de Chinees-Japanse oorlog van 1895 werd Taiwan een kolonie van Japan, en kwam pas na het einde van de Tweede Wereldoorlog in 1945 weer onder Chinees gezag.

advertentie

Kuomintang

In 1949 vluchtten circa 2 miljoen aanhangers van de Kuomintang (KMT), de nationalistische partij onder leiding van generaal Chiang Kai-shek, voor de communistische troepen van Mao Zedong naar Taiwan. In datzelfde jaar riep Mao in Peking de Volksrepubliek China uit. Chiang Kai-shek hield op Taiwan echter de -autocratische- instituties van de ‘Republiek China’ in stand, en bleef tot zijn dood in 1975 ijveren voor de herovering van het in zijn ogen afvallige vasteland. Zijn ambities kregen echter een flinke knauw ten gevolge van de toenadering tussen de Verenigde Staten en China (culminerend in bezoek van president Nixon aan Beijing), het aangaan van volwaardige diplomatieke betrekkingen met de Volksrepubliek door een steeds groter aantal landen (Nederland in 1972), en het feit dat in 1971 de Chinese permanente zetel in de VN-Veiligheidsraad door de Volksrepubliek werd overgenomen.

Terwijl de politieke status quo (alleenheerschappij van de KMT) tijdens het presidentschap van Chiang Kai-shek’ s zoon Chiang Ching-kuo voortduurde, kende Taiwan in de jaren ’70 en ’80 van de 20e eeuw een sterke (exportgerichte) economische groei en evenredige welvaartsstijging. Binnenlands-politieke veranderingen raakten in een versnelling met de opheffing van de staat van beleg in 1986 en in 1996 werden de eerste vrije presidentsverkiezingen gehouden. Taiwan kent tegenwoordig een democratisch gekozen regering, die sinds 2000 niet meer door de KMT maar door de voorheen oppositionele Democratic People’s Party (DPP) wordt geleid.

advertentie

21e eeuw

Tijdens de presidentsverkiezingen van maart 2000 kwam een einde aan 55 jaar KMT-heerschappij en werd de kandidaat van de DPP, Chen Shui-bian, tot president van Taiwan gekozen. Op 20 mei 2004 begon de herkozen Chen aan zijn tweede termijn als president.

Chen Shui-bian heeft het in zijn eerste periode als president niet gemakkelijk gehad. De KMT-meerderheid in de Legislative Yuan (parlement) doorkruiste zijn beleidsbeslissingen en maakte de regering vleugellam. Ondanks zetelwinst voor zijn DPP bij de parlementsverkiezingen van december 2001 hielden KMT en de People First Party (PFP), nog steeds een kleine meerderheid in het parlement. Ook bij de verkiezingen van december 2004 veroverde de oppositionele ‘pan-blauwe’ alliantie van KMT, PFP en enkele splintergroepen opnieuw de meerderheid in het parlement, waardoor de regerende ‘pan-groene’ alliantie van DPP en TSU (Taiwan Solidarity Union) opnieuw niet de mogelijkheid kreeg om zonder steun van de oppositie wetgeving aan te nemen. President Chen’s DPP bleef wel de grootste partij. In het najaar van 2005 kwam president Chen in toenemende mate onder vuur te liggen vanwege een serie corruptieschandalen. Verdenkingen aan het adres van zijn schoonzoon brachten de oppositie in juni 2006 ertoe om een afzettingsprocedure tegen de president aan te vragen, maar hiervoor ontbrak de vereiste 2/3 meerderheid in het parlement. Niettemin is de populariteit en de politieke positie van president Chen inmiddels aanzienlijk aangetast. Premier Su heeft een aantal taken van de president overgenomen en wordt nu gezien als de meest waarschijnlijke DPP-kandidaat voor het presidentschap. Namens de KMT is partijvoorzitter Ma Ying-jeou vooralsnog de meest waarschijnlijke kandidaat.

In januari 2008 wint de KMT de parlementsverkiezingen. Chen treedt teleurgesteld af als voorzitter van de DPP.

Bij de presidentsverkiezingen van 2008 wordt Ma Ying-jeou tot president gekozen. In juni 2008 zijn er de eerste formele gesprekken met China sinds de dialoog in 1999 is stilgelegd. In november 2008 bezoekt Chen Yunlin, een hoge Chinese onderhandelaar, Taiwan. In april 2009 staat China toe dat Taiwan lid wordt van de Wereldgezondheidsorganisatie. In mei 2009 komen de Chinese President Hu Jintao en de voorzitter van de Kuomintang, Wu Po-hsiung overeen om gesprekken te beginnen over een handelsovereenkomst. Deze overeenkomst komt tot stand in juni 2010.
In januari 2012 wordt president Ma Ying-jeou herkozen. In juni 2013 sluiten China en Taiwan een nieuwe handelsovereenkomst, maar deze wordt in oktober 2013 in het parlement van Taiwan geblokkeerd door de oppositie. In 2014 en 2015 worden de contacten tussen China en Taiwan verder geformaliseerd. In november 2015 houden de presidenten van beide landen historische besprekingen in Singapore voor het eerst sinds de burgeroorlog van 1949. In januari 2016 wint Tsai Ing-wen de presidentsverkiezingen en in april 2016 treedt hij aan.
In juni 2017 wisselt Panama de erkenning van Taiwan in voor China, een grote inversteerder en gebruiker van het Panamakanaal. In december 2017 besluit het parlement alle symbolen die verwijzen naar het authoritaire verleden te verwijderen waaronder die naar Chiang Kai-shek. In 2020 wordt Tsai Ing-wen herkozen. In 2021 lopen de spanningen tussen China en Taiwan op.

De parlementsverkiezingen van 13 januari 2024 werden gewonnen door de China-kritische DPP (Democratische Progressieve Partij) met 40,05% van de stemmen; de nationalistische Kuomintang-partij van Hou Yu-ih behaalde 33,49% van de stemmen. De vorige verkiezingen won de DPP steeds met meer dan 50% van de stemmen, dus nu is er een coalitiepartner nodig, wellicht de TPP (Taiwanese Volkspartij) van Ko Wen-je, die 26,46% van de stemmen behaalde.
De presidentsverkiezingen werden gewonnen door vice-president onder de aftredende regering, Lai Ching-te, die daarmee Tsai Ing-wen opvolgde, die zich na twee termijnen niet opnieuw herkiesbaar kon stellen. Vice-president werd mevrouw Hsiao Bi-khim.

advertentie