ROEMENIE
Samenleving

To read about ROMANIA in English - click here

ANWB vakantie boeken Roemenie

Steden ROEMENIE

Boekarest

Brasov

Samenleving

Staatsinrichting

advertentie

Parlementsgebouw Roemenie_{Photo: Arvid Olson in het publieke domein}

Op 13 december 1991 werd er een nieuwe grondwet van kracht, waarin vastgelegd werd dat Roemenië een parlementaire republiek is met als staatshoofd een president. Een jaar eerder was er al een nieuwe kieswet tot stand gekomen waardoor er voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog weer vrije democratische gehouden konden worden.

Elke burger van 18 jaar en ouder is stemgerechtigd en vanaf 23 jaar kan men zich verkiesbaar stellen voor het Huis van Afgevaardigden (Camera Deputatilor, 345 zetels).

De leden van het parlement worden gekozen via algemene verkiezingen die elke vier jaar plaatsvinden door middel van een districtenstelsel. In het Huis van Afgevaardigden zijn dertien zetels gereserveerd voor vertegenwoordigers van etnische minderheden. Om in de Senaat (Senat, 140 zetels) verkozen te worden moet men zelfs ten minste 35 jaar zijn. De verkiezingen voor het presidentschap, het Huis en de Senaat vinden plaats op dezelfde dag.

Beide kamers hebben dezelfde bevoegdheden. Zo kunnen wetten alleen worden aangenomen bij meerderheid van stemmen in beide kamers, maar anders dan in Nederland voorziet de procedure niet in de volgorde waarin dat moet gebeuren (in Nederland moet de Tweede Kamer zich eerst uitspreken, daarna volgt de Eerste Kamer). Wanneer een wetsvoorstel door de ene kamer wordt aangenomen en door de andere wordt verworpen, de kamer die het wetsvoorstel heeft aangenomen zich er opnieuw over dient te buigen. Wordt het wetsvoorstel voor de tweede keer door de andere kamer verworpen, dan wordt het voorstel definitief ingetrokken.

Sinds 1990 zijn de wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht gescheiden. De president en de regering vormen in Roemenië samen de uitvoerende macht en in de grondwet wordt het land dan ook als een semi-presidentiële republiek omschreven.

Presidentiële verkiezingen vinden om de vier jaar plaats. Als geen enkele presidentskandidaat in de eerste ronde van de presidentsverkiezingen meer dan 50% behaalt, dan volgt er een tweede ronde. De kandidaat die in de tweede ronde het grootste aantal stemmen bemachtigt, wordt president. De president kan voor maximaal twee ambtstermijnen worden gekozen. De rol van de Roemeense president is behoorlijk groot.

Zo wordt de regering aangevoerd door een minister-president, maar de president benoemt en ontslaat ministers. Ook kan hij binnen 60 dagen het parlement ontbinden als dit instituut het vertrouwen in de regering heeft opgezegd. Verder is de president de bevelhebber van het leger en voorzitter van de Opperste Raad voor de Nationale Veiligheid of Opperste Defensieraad. Voor de huidige politieke situatie zie hoofdstuk geschiedenis.

advertentie

Administratieve indeling

advertentie

Kaart van de 41 districten van Roemenie_{Photo: TUBS CC 3.0 Unported no changes made}

Roemenië is ingedeeld in 41 districten, die weer onderverdeeld zijn in gemeenten met uitgebreide bevoegdheden, steden en landsgemeenten. De hoofdstad Boekarest vormt een eigen gewest.

De overheid wijst voor elk district een prefect aan als vertegenwoordiger van de regering op lokaal niveau. Een prefect houdt toezicht op de activiteiten van de gedecentraliseerde ministeriële en overige centrale organen.

advertentie

Onderwijs

advertentie

Universiteit van Boekarest, Roemenie_{Photo: Crislia CC 4.0 International no changes made}

Aan het onderwijs wordt ongeveer 4% van het bnp uitgegeven, wat vergeleken met Europese maatstaven laag is. Van de huidige schoolpopulatie wordt verwacht dat ze gemiddeld 11-12 jaar onderwijs volgen, al beduidend meer dan enkele jaren geleden. Ook het aantal studenten dat hoger onderwijs volgt neemt sterk toe.

Het onderwijs in Roemenië is gratis van voorschoolse opvang tot universitair onderwijs. Volgens de wet bestaat er een leerplicht voor kinderen van 7 tot en met 16 jaar. In werkelijkheid gaan er veel kinderen niet of nauwelijks naar school, met name op het platteland waar ze vaak hun ouders moeten helpen om wat meer geld te verdienen.

Kinderen van 3 tot en met 6 jaar gaan naar de kleuterschool. Als de kinderen 7 jaar oud zijn, gaan ze naar de achtjarige basisschool. In het laatste jaar moeten de kinderen examens afleggen. Op grond van de examenresultaten kunnen ze kiezen tussen twee vervolgopleidingen: het vierjarige lyceum, dat de kinderen voorbereidt op een universitaire studie, of de tweejarige middelbare school, die aansluiting biedt op het beroepsonderwijs. Leerlingen die met goede cijfers hun lyceum-opleiding hebben afgerond, mogen toelatingsexamen doen voor de staatsuniversiteiten. Ze kunnen ook naar een particuliere universiteit, waarvoor het toelatingsexamen minder moeilijk is. Voor deze instituten moet echter wel duur betaald worden. De beroepsopleiding die volgt op de middelbare school duurt vier jaar.

Sinds 1989 zijn er een aantal privé-middelbare scholen en –universiteiten geopend. Ca. 32% van alle schoolgaande kinderen en studenten bezoekt heeft nu privé-onderwijs. Het aantal leerlingen dat voorgezet onderwijs volgt is sinds 1990 dramatisch gezakt, van 90,7% in 1990 tot maar 68% in 1999. Het aantal leerlingen dat universitair onderwijs volgt is daarentegen toegenomen, van 10% in 1990 tot 25,4% in 1998. De beste Roemeense universiteiten zijn te vinden in Boekarest, Iasi, Cluj-Napoca en Timisoara.

Engels en Frans wordt op alle middelbare scholen gegeven. Hongaars, Duits, Servisch en Oekraïens wordt gegeven in gebieden waar veel mensen van deze minderheidsgroepen wonen.

advertentie

Stedenbanden met Nederlandse gemeenten:

• Abcoude – Dumbraveni
• Arnemuiden – Teius
• Borculo – Szalárd
• Boxtel – Salonta
• Deventer – Sibiu
• Doorn – Victoria
• Eijsden – Simbrias
• Epe – Bacoi
• Houten – Bichis
• Hulp aan Roemenië
• Meerssen – Vatra Moldovitei
• Middelburg – Simeria/Teius
• Rotterdam – Constanta
• Sassenheim – Telead
• ’s-Hertogenbosch – Focsani
• Skarsterlân – Medias
• Sliedrecht – Orâstie
• Vaals – Baia de Cris
• Valburg helpt Marginimea Sibiului
• Veere – Tinca
• Vianen – Reghin
• Werkendam – Tulcea
• Wittem – Sapu Dornei
• Zutphen – Satu Mare

advertentie

ROEMENIE LINKS

Advertenties
• ANWB vakantie boeken Roemenie
• Hotels Trivago
• Roemenie Tui Reizen
• Djoser Rondreis Roemenie
• Autoverhuur Sunny Cars Roemenië
• Boekarest Hotels
• Transport Roemenië - TTS Quality Logistics B.V
• Reisgidsen en kaarten Roemenie

Nuttige links

Dieren in Oost Europa (N)
Reisinformatie Roemenië (N)
Roemenië Startkabel (N)
Startpagina Roemenië-Vakantie (N)

Bronnen

Bos, J.W. / Roemenië : mensen, politiek, economie, cultuur, milieu

Koninklijk Instituut voor de Tropen

Democratisering aan de Donau : Roemenië na de revolutie van 1989

Instituut voor Publiek en Politiek

Roemenië

Steunpunt Oost-Europa Projecten

Versteegen, J. / Roemenië

Gottmer

Williams, N. / Romania & Moldova

Lonely Planet

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt november 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems