POLEN
Godsdienst

To read about POLAND in English - click here

ANWB vakantie boeken Polen

Steden POLEN

Krakow Lodz Warschau 

Godsdienst

Algemeen

Ongeveer 97% van de bevolking is rooms-katholiek. Ca. 1,5% behoort tot de Russisch-Orthodoxe Kerk en 0,5% is protestants, van wie de meeste lutheranen. Verder zijn er ca. 80.000 oud-katholieken. De meeste kerkgebouwen van de Russisch-Orthodoxen vindt men in het oosten van het land.

Het aantal joden, in 1939 nog 10% van de bevolking, bedroeg in 1993 nog maar 1300.

Met de kerstening in 966 werd Polen het meest oostelijke katholieke land van Europa en er ontstond een hechte band tussen kerk en staat. Opmerkelijk was dat in de vele oorlogen die de Polen voerden, de religie nauwelijks een rol speelde. Ook bleef Polen tijdens de reformatie en de contrareformatie gespaard van bloedige godsdiensttwisten.

De Rooms-Katholieke Kerk in Polen is georganiseerd in de aartsbisdommen Gniezno, Krakow, Poznan, Warschau en Wroclaw, plus twee aartsbisdommen buiten het Poolse grondgebied, Lwow en Vilnius, en 21 bisdommen. Primaat van Polen is de aartsbisschop van Warschau en Gniezno (het oudste bisdom). Tijdens het communistische regime bloeide de kerk tegen de verdrukking in. In 1950, 1956 en 1972 sloten kerk en staat overeenkomsten, waarbij de kerk het regime aanvaardde en de staat garanties gaf voor het kerkelijk bestuur en het katholiek onderwijs.

Na de omverwerping van het communisme is de scheiding van kerk en staat nog lang zo vanzelfsprekend niet als in vele andere landen. Integendeel, ook op maatschappelijk terrein is de invloed van de katholieke kerk nog enorm in Polen.

Het bezoek van paus Johannes Paulus II aan zijn vaderland in juni 1979 versterkte de positie van de kerk ten opzichte van de overheid. In mei 1989 werd een nieuw akkoord bereikt, waarbij de kerk volledig wettelijk erkend werd. In het akkoord werden de onafhankelijkheid van de kerk en de vrijheid van godsdienst vastgelegd. Bovendien kreeg de kerk recht op eigen scholen en media.

Zijn bezoek aan Polen in juni 1979 was voor de bevolking en de maatschappij in het algemeen, van groot belang. Het maakte het volk bewust van de macht van de massa en het Poolse vraagstuk werd opnieuw onder de internationale aandacht gebracht. De verkiezing van Wojtyla tot paus in 1978 betekende ook een enorme steun voor de oppositie en dan met name voor de vakbond “Solidariteit”. De kerk hielp ook veel politieke gevangenen en hun gezinnen, en veel geestelijken namen actief deel aan het verzet. Dat de regering zich absoluut geen raad wist met de positie van de kerk bleek duidelijk toen de populaire Warschause oppositiepriester Jerzy Popieluszko in 1994 vermoord werd door leden van de Poolse veiligheidsdienst.

Het kerkelijke leven in het katholieke Polen is nog springlevend en de zondagse missen zitten vaak nog afgeladen vol. Doop, communie en vormsel zijn nog steeds de hoogtepunten in het leven van de meeste Polen. Katholieke feestdagen en bedevaarten zijn onverminderd enorm populair.

De meeste tradities en gewoonten in Polen zijn verbonden met de christelijke feestdagen.

Een beroemd voorbeeld van de intense religieuze beleving van de Polen is de jaarlijkse bedevaart die in augustus wordt gehouden naar de Zwarte Madonna van Czestochowa, die zelfs beschouwd wordt als de symbolische koningin van Polen. Deze 14e-eeuwse afbeelding trekt jaarlijks anderhalf miljoen gelovigen en toeristen. De tiendaagse bedevaartstocht begint in Warschau en eindigt uiteindelijk in Czetochowa. Een ander pelgrimsdoel zijn de “Poolse Calvariebergen”, met zo nauwkeurig mogelijke nabootsingen van de berg in Jeruzalem waar Jezus gekruisigd werd.

advertentie

Paus Johannes Paulus II

Karol Wojtyla werd op 18 mei 1920 in Wadowice geboren en overleed op 2 april 2005 op 84-jarige leeftijd. Op 16 oktober 1978 werd de toenmalige aartsbisschop van Kraków tot paus Johannes Paulus II gekozen. Hij was de eerste niet-Italiaanse leider van de katholieke kerk sinds 1523.

advertentie

Nuttige links

Dieren in Polen (N)
Lies & Teije's Reiswebsite (N+E)
Polen Startnederland (N+E)
Reisinformatie Polen (N)
Reisverslag Polen (N)
Reizendoejezo – Polen (N)

Bronnen

Dydynski, K. / Poland

Lonely Planet

Hus, M. / Polen

ANWB media,

Wijnands, S. / Polen

Gottmer,

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt september 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems

POLENGodsdienst