PICARDIE
Bevolking
Bevolking
To read about PICARDY in English - click here
| ANWB vakantie boeken Picardie |
Populaire bestemmingen FRANKRIJK
| Ardeche | Auvergne | Bourgondie |
| Bretagne | Cevennen | Corsica |
| Cote d'azur | Dordogne | Elzas |
| Jura | Languedoc-roussillon | Loiredal |
| Lot | Normandie | Picardie |
| Provence |
Bevolking
Picardië telt een kleine 2 miljoen inwoners (2017), dat komt neer op een bevolkingsdichtheid van ca. 103 inwoners per km². Veel Picardiërs wonen nog op het platteland, een derde van de bevolking (= ca. 85% van de 2291 gemeenten) leeft in dorpen van minder dan duizend inwoners. Amiens is de grootste stad in de regio met ca. 135.000 inwoners. De tweede stad van Picardië is Saint-Quentin met 60.000 inwoners; de derde stad is Beauvais met ca. 55.000 inwoners.
De verstedelijkingsgraad (of urbanisatiegraad), de verhouding tussen het aantal mensen dat in steden woont en het aantal mensen daarbuiten in vaak landelijke gebieden, ligt in Picardië zo rond de 60%. Met name het platteland rond steden als Amiens, Beauvais, Compiègne, Creil, Laon, Saint-Quentin en Soissons verstedelijkt nog steeds, dat wordt peri(ferie)-verstedelijking genoemd.
Taal
De officiële taal is het Frans, daarnaast wordt door minderheden Picardisch (Picardië), Bretons (Bretagne), Occitaans (het zuiden), Baskisch (in de westelijke Pyreneeën), Duits (Elzas-Lotharingen), Nederlands (Frans Vlaanderen), Catalaans (Roussillon), Italiaans (rond Nice), en Corsicaans (op Corsica) gesproken.
De Noordfranse Picardische taal, verwant met het Frans en Waals, was op zijn hoogtepunt in de 13e eeuw, in 1225 werd er zelfs een zogenaamde 'nation picarde' ingesteld aan de universiteit van Parijs. Tijdens het Acien Régime in Frankrijk (van ca. 1450 tot ca. 1789) overleefde de taal nauwelijks, maar in de 19e eeuw werd de taal weer enigszins in ere hersteld. Vanaf de jaren zestig van de 20e eeuw werd er naar het Picardische dialect weer wetenschappelijk onderzoek gedaan. Boeken, met name strips als Kuifje en Astérix worden weer in het Picardisch uitgegeven en elke drie maanden verschijnt het tijdschrift Ch'Lancron.
| advertentie |
|
Verspreidingsgebied van het PicardischPhoto :Polletfa CC 3.0 Unported no changes made
Enkele woorden en zinnetjes in het Nederlands, Frans en Picardisch.
| Nederlands | Frans | Picardisch |
| hallo | bonjour | bojour |
| Engels | Anglais | Inglé |
| goedenavond | bonsoir | bonsoèr |
| goedenacht | bonne nuit | boinne nuit |
| tot ziens | au revoir | À s'ervir of À l'arvoïure |
| een fijne dag | bonne journée | eune boinne jornée |
| alstublieft | s'il vous plaît | sins vos komander |
| dank u | merci | merchi |
| excuses | pardon of excusez-moi | pardon of échtchusez-mi |
| hoe heet u? | comment vous appelez-vous? | kmint qu'os vos aplez? |
| hoeveel? | combien ça coute? | combin qu'cha coûte |
| ik versta het niet | je ne comprends pas | Éj n'comprinds poin |
| help! | À l'aide! | À la rescousse! |
| kunt u mij alstublieft helpen? | pouvez-vous m'aider, s'il vous plaît | povez-vos m'aider, sins vos komander |
| waar zijn de toilletten? | Où sont les toilettes? | d'ousqu'il est ech tchioér |
| spreekt u Engels | parlez-vous anglais? | parles-vos inglé? |
| ik spreek geen Picardisch | je ne parle pas Picard | Éj n'pérle poin Picard |
| ik weet het niet | je ne sais pas | Éj n'sais mie |
| ik weet het | je sais | Éj sais |
| ik heb dorst | j'ai soif | j'ai soé |
| ik heb honger | j'ai faim | j'ai fan |
| hoe gaat het met u | comment vas-tu? of ça va | comint qu'i va of cha va t'i |
| met mij gaat het goed | ça va bien | cha va fin bien |
| suiker | sucre | chuque |
Godsdienst
Algemeen
De Franse bevolking is voor ca. 80% rooms-katholiek (ca. 48 miljoen), voor 4,5% overwegend soennitisch islamitisch (ca. 4 miljoen) en verder zijn er kleine minderheden van protestanten (ca. 950.000), joden (ca. 700.000; de grootste Joodse gemeenschap in Europa) en Armeens-christelijken. Sinds de herroeping van het Edict van Nantes in 1685 door Lodewijk XIV was het katholicisme staatsgodsdienst.
Sinds de scheiding van kerk en staat in 1905 heeft de staat geen enkele bemoeienis meer met de Kerk. De rooms-katholieke kerk heeft in Frankrijk achttien kerkprovincies en in totaal 95 bisdommen. Aan het hoofd van de kerkprovincies staat de aartsbisschop van Lyon.
Na de Bartholomeusnacht (1572) was de kracht van het protestantisme in Frankrijk gebroken. Pas door de wet van 1802 werden de protestantse kerken erkend. De voornaamste protestantse kerkgenootschappen zijn: de Église Réformée de France, de Église de la Confession d'Augsburg d'Alsace et de Lorraine, de Église évangélique luthérienne en de Église Réformée d'Alsace et de Lorraine.
Sinds 1905 is er een federatie van protestantse kerken die bestaat uit gereformeerden, lutheranen, baptisten, methodisten en vrije kerken: de Fédération protestante de France.
Protestantse theologische faculteiten voor de opleiding van predikanten zijn gevestigd te Aix-en-Provence, Montpellier, Parijs en Straatsburg; de laatste twee zijn interconfessionele faculteiten. Ondanks het relatief kleine aantal is de invloed van de protestanten in Frankrijk vrij groot.
Religieuze gebouwen in Picardië
Abbeville - Collégiale Saint-Vulfran: met de bouw van deze kapittelkerk, met twee 55 meter hoge torens, werd in 1488 begonnen en pas in de 17e eeuw voltooid. Het hoofdportaal heeft prachtige renaissancedeuren en herbergt een aantal beelden van bisschoppen. De abstracte glas-in-loodramen in het koor zijn van de Amerikaanse schilder William Einstein (1907-1972), representant van de Parijse School.
Albert - Basilique Notre-Dame-de-Brébières: deze neo-Byzantijnse basiliek werd eind 19e eeuw ontworpen door architect Edmon Duthoit (1837-1889) uit Amiens. De kerk is gebouwd van rode baksteen met een op een minaret gelijkende klokkentoren. De kerk werd in het tweede jaar van de Eerste Wereldoorlog (1915) verwoest en in 1929 herbouwd door de zoon van Edmond Duthoit, Louis (1868-1931) Het Mariabeeld met Jezus op de toren bleef tot 16 april 1918 scheef hangen door een granaatinslag. Het beeld werd wereldberoemd als de 'Hangende Madonna'.
| advertentie |
|
|
Edman Duthoit en Louis Duthoitfoto: Raimond Spekking CC BY-SA 4.0 no changes made
Amiens - Cathédrale Notre-Dame: in eerste instantie ontworpen door Robert de Luzarches (ca. 1180 - ca. 1228), later door Thomas de Cormont (?? - 1228) en zijn zoon Renaud de Cormont.
| advertentie |
|
|
Houten beeld van Robert de Luzarches een van de ontwerpers de Kathedraal van Amiens, PicardiëPhoto: Publiek domein
De twee bisschoppen die de opdracht gaven om de kathedraal te bouwen waren Évrard de Fouilloy (ca. 1145 - 1222) en Geoffroy d'Eu (?? - 1236).
| advertentie |
|
|
Bisschop Evrard de Fouilloy stichtte de kathedraal van Amiens, PicardiëFoto: Vassil in het publieke domein
De bouw van de gigantische kathedraal heeft relatief kort geduurd, van 1120 tot 1269. De zijkapellen werden in 1375 gebouwd, de toren werd in de 15e eeuw voltooid. Het schip van de kathedraal is 54 m lang en 42,5 m hoog, het hoogste schip van Frankrijk. De kathedraal staat sinds 1981 op de Werelderfgoedlijst van de Unesco en is het grootste gotische bouwwerk van Frankrijk. De Notre-Dame van Parijs past in zijn geheel in de kathedraal van Amiens. De 110 koorstoelen zijn in de 15e en begin 16e eeuw gemaakt door Picardische houtsnijders of 'huchiers' met duizenden Oud-testamentische figuren, het leven van Maria en het dagelijkse leven in Amiens.
| advertentie |
|
|
Kathedraal van Amiens, PicardiëFoto: Parsifall CC 3.0 Unported no changes made
Beauvais - Cathédrale Saint-Pierre de Beauvais: deze kathedraal, gewijd aan de Heilige Petrus, werd vanaf 1225 gebouwd op de fundamenten van een andere kathedraal. De kathedraal is uniek door de gigantische afmetingen en het feit dat ze nooit voltooid is. Het besluit om een nieuwe kerk, de grootste van die tijd, te bouwen, werd genomen door de graaf-bisschop van Beauvais, Milon van Nanteuil (??-1234). De sluitstenen liggen op een hoogte van 48 m, de hoogte van het koor is 68 m, bijna net zo hoog als van de Notre-Dame van Parijs; het kruis bevind zich op een hoogte van 153 m. Het koor stort in 1248 in en tijdens de Honderdjarige Oorlog werd er niet aan de kerk gewerkt, pas in 1500 werd onder leiding van de Parijse architect Martin Chambiges (1460-1532) de bouw hervat.
| advertentie |
|
|
Kathedraal Saint-Pierre van Beauvais, PicardiëFoto: Syl de Isa CC 4.0 International no changes made
Kroning van Lodewijk VIII, uiterst rechts staat Milon van NanteuilFoto: publiek domein
Beauvais - Église Saint-Étienne: kerk met een romaans schip en transept, de toren is gebouwd tussen583 en 1674. Kroonlijsten worden ondersteund door modillons ('beauvaisiennes'), een versiering in de vorm van een steun. Het koor werd gebouwd begin 16e eeuw en is gemaakt in de flamboyant-gotische stijl. Verder vallen nog op een roosvenster van 12 segmeneten, een 16e eeuws polychroom (altaar)retabel en zeer fraaie glas-in-loodramen.
Folleville - Église Saint-Jacques-le-Majeur-et-Saint-Jean-Baptiste de Folleville: 15e-16e eeuwse kerk met flamboyant-gotische kenmerken. Aan de buitenkant zijn beelden te zien van de Heilige Jakobus en Maria met Kind. Het renaissancedoopvont is gemaakt van cararamarmer; er zijn grafmonumenten van Raoul de Lannoy en zijn vrouw Jeanne de Poix en van de zoon François de Lannoy en diens vrouw Marie d'Hangest. Een mooi waterbekken is versierd met beelden van de Heilige Franciscus en Johannes de Doper, de patroonheiligen van het echtpaar De Lannoy-De Poix.
Laon - Cathédrale Notre-Dame: met de bouw van een van de oudste gotische kathedralen van Frankrijk werd in de tweede helft van de 12de eeuw begonnen en in 1230 was het bouwwerk voltooid. De beroemde torens (56 m) zijn ontworpen door Villard de Honnecourt. De afmetingen van de kerk zijn 110 m lang, 24 m hoog en 30 m breed. Bijzonder zijn de glas-in-loodramen uit de 13de eeuw, het orgel uit de 17de eeuw, het beeldhouwwerk aan de binnen- en buitenkant en de uit Slavische landen afkomstige icoon 'Sainte Face de Laon'.
Icoon Sainte Face de Laon, PicardiëFoto: publiek domein
Morienval - Église Notre-Dame: in de 7e eeuw gesticht en toen onderdeel van een vrouwenabdij. Eind 9e eeuw verwoest door de Noormannen en vanaf de 11e eeuw herbouwd. In de 17e eeuw net als de abdij door abdis Anne II de Foucault grondig verbouwd. Opmerkelijk is dat de noordelijke toren lager is dan de zuidelijke toren. De bogen van de kooromgang werden ca. 1125 gebouwd en behoren tot de oudste in Frankrijk.
Noyon - Cathédrale Notre-Dame de Noyon: rooms-katholieke kathedraal uit 1145 en sinds midden 6e eeuw tot 1790 de zetel van de bisschop van Noyon. Daarna opgenomen in het bisdom Beauvais en sinds 1851 onder de naam Neauvais-Noyon. Op de plaats van de huidige kerk stonden vroeger vier kerkgebouwen, de kathedraal, gebouwd van 1145 tot 1235, is een van de eerste grote gotische gebouwen in Frankrijk. De kathedraal bevat tevens een kapittelbibliotheek. De lengte van het schip bedraagt binnenwerks 91,33 m, de hoogte bedraagt 22,73 m en de breedte 10,23 m. De noordelijke toren van de kathedraal is 66 m hoog.
Middenschip kathedraal van Noyon, Picardiëfoto: D Villafruela CC 3.0 Unported no changes made
Rue - Chapelle du Saint-Esprit: weelderig versierde in gotische stijl opgetrokken kapel met beeldhouwwerk uit de 15e en 16e eeuw. De 15e-eeuwse deuren hebben houtsnijwerk dat de vorm heeft van een gevouwen doek. Het gewelf van de voorhal (narthex) wordt bekroond door een gigantische sluitsteen. In de 'schatkamer' bevinden zich 17 stenen beelden van koningen, heiligen en evangelisten.
Saint-Germer-de-Fly - Abbaye de Saint-Germer-de-Fly: vroeg-gotische abdijkerk, gebouwd tussen 1150 en 1175. Met 18de eeuwse koorbanken in Korinthische stijl. Op hetzelfde terrein staat een 13de eeuwse Sainte-Chapelle naar Parijs' voorbeeld met een fraai roosvenster.
Saint-Leu-d'Esserent - Église Saint-Nicolas de Saint-Leu-d'Esserent: Met de bouw van deze kerk werd in 1140 begonnen, de werkzaamheden eindigden in 1210. Het is een priorijkerk met romaanse en gotische kenmerken en opgetrokken uit de befaamde 'steen van St-Leu', die in Frankrijk voor veel meer kerken en kathedralen gebruikt is. De fraaie glas-in-loodramen dateren uit 1960, de twee vierkante torens met zadeldak, de kooromgang en de apsiskapellen zijn nog uit de 12e eeuw.
Saint-Martin-aux-Bois - Abbaye de Saint-Martin-aux-Bois: abdijkerk met een 13e-eeuws schip dat bijna even breed (31 m) als hoog (27 m) is. Onder alle hoge vensters bevinden zich drie klavervormige openingen in de muur de kerk heeft enkele fraaie eind 15e-eeuwse koorstoelen. De patroonheiligen van de kerk zijn de Heilige Ambrosius en de Heilige Hiëronymus.
Saint-Quentin - Basilique Saint-Quentin: deze basiliek, in 1876 door paus Pius IX die status gekregen, is gewijd aan de 3de eeuwse martelaar Sint Quintinus, het schip is 123 m lang, 52 m breed en 34 m hoog. De bouw van de kerk startte eind 12de eeuw en duurde door allerlei oorzaken (o.a. oorlogen, geldgebrek) meer dan 300 jaar. En nog steeds is de basiliek eigenlijk niet af, met de bouw van de façade en twee belendende torens werd begin 16de eeuw door geldgebrek gestopt. Bijzonder zijn een labyrint in de kerkvloer, de 5de eeuwse Chapelle St-Fursy. een stenen sacrarium uit 1409 met heilige vaten en een modern orgel met 6430 pijpen.
Saint-Riquier - Abbaye Saint-Riquier: verschillende keren herbouwde en gerestaureerde abdijkerk met een 50 meter hoge toren. Het schip van de kerk is 96 m lang, 24 m hoog en 13 m breed. In een van de kapellen hangt een ietwat bevreemdend schilderij van de (hof)schilder van vooral religieuze voorstellingen Jean Baptiste Jouvenet (1644-1717), 'Lodewijk XIV raakt de lijders aan de klierziekte aan' uit 1690. Bij de ingang van de middenkapel hangt het schilderij uit 1847, 'Verschijning van Maria aan de heilige Filomena' van de voetenschilder Louis Joseph César Ducornet (1806-1856).
Schilderij van Jouvenet in de abdijkerk van Saint-Riquier, PicardiëFoto: Publiek domein
Senlis - Cathédrale de Notre-Dame: de kleinste kathedraal van Picardië, die, net als de Notre-Dame van Parijs, bijna in zijn geheel past in de kathedraal van Amiens. Met de bouw van de kathedraal werd in 1153 begonnen, pas rond 1240 werden het transept (dwarsbeuk) en de torenspits toegevoegd. In 1504 brandde de kerk af e werd daarna herbouwd. Het schip van de kathedraal is 70 m lang, 19,20 breed en 24 m omhoog. Bijzonder is dat gotische steunbogen gestut worden door tribunes in de zijbeuken.
Soissons - Cathédrale Saint-Gervais-et-Saint-Protais: prachtig voorbeeld van gotische bouwkunst, de 116 m lange, 25,6 m brede en 30.3 m hoge kathedraal is bovendien perfect symmetrisch. Met de bouw werd in de 12de eeuw begonnen en duurde tot na de Honderdjarige Oorlog (1337-1453); de noordelijke toren is nooit voltooid. Bijzonder zijn het lancetgotieke koor, de witte marmeren beelden aan beide kanten van het altaar en een schilderij van Peter Paul Rubens, 'Aanbidding van de herders'.
Thiérache - Bijzonder zijn de ca. 65 versterkte kerken (églises fortifiées) uit de 16e en 17e eeuw in de streek Thiérache, onder andere in Archon, Beaurain, Burelles, Chaourse, Dagny-Lambercy, Dohis, Englancourt, Gronard, Hary, Jeantes (wanden beschilderd door de Limburgse kunstenaar Charles Eyck (1897-1983), La Bouteille, Marly-Gomont, Montcornet, Morgny-en-Thiérache, Parfondeval, Plomion, Prisces, Vervins en Wimy.
Versterkte kerk van Plomion, PicardiëFoto: Havang(nl) in het publieke domein
Versterkte kerk Archon, PicardiëFoto: Jeanmichelparis CC 3.0 Unported no changes made
Versterkte kerk van Burelles, PicardiëFoto: Havang(nl) in het publieke domein
Versterkte kerk van La Bouteille, PicardiëFoto: Havang(nl) in het publieke domein
PICARDIE LINKS
Advertenties
• Picardie Tui Reizen
• Picardie Hotels
• ANWB vakantie boeken Picardie
• Hotels Trivago
• Auto huren in Amiens
• Reisgidsen en kaarten Picardie
Nuttige links
Picardië Startnederland (N+E)Bronnen
BBC - Country Profiles
CIA - World Factbook
Heetvelt, Angela / Picardië : Nord-Pas-de-Calais
ANWB
Picardie : Somme-Oise-Aisne
Lannoo
Wikipedia
laatst bijgewerkt november 2024Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems