PAROS
Geschiedenis

To read about PAROS in English - click here

Authentieke Reizen naar Paros

Populaire bestemmingen GRIEKENLAND

Aegina	Alonissos	Andros
Chios	Hydra	Kalymnos
Karpathos	Kefalonia	Korfoe
Kos	Kreta	Lefkas
Lesbos	Mykonos	Naxos
Paros	Patmos	Peloponnesos
Poros	Rhodos	Samos
Santorini	Skiathos	Skopelos
Spetses	Thassos	Zakynthos

Geschiedenis

Paros vóór Christus

Bewezen is dat Paros ca. 3200 v.Chr., in de bronstijd, al bewoond werd, misschien zelfs al eerder. Belangrijke nederzettingen uit de vroeg-Cycladische periode waren onder andere Drios, Avyssos, Galana, Gremna, Kampos en Plastiras. Het relatief hoge culturele niveau in de vroege bronstijd blijkt uit de rijkdom van gevonden versierd aardewerk en uit de Cycladische beeldhouwkunst waarin elegante marmeren figuren in een minimalistische stijl gemaakt werden. Zo zijn op het zeer nabijgelegen eilandje Saliagos restanten gevonden van een Neolithische nederzetting uit het 5e-4e millennium v.Chr.

Aan de westkust van Paros, bij de hoofdstad Parikia, zijn de eerste aanwijzingen gevonden dat daar aan het begin van het 2e millennium v.Chr. nederzettingen gesticht zijn. Daarna werd het gebied bezet door Minoërs van Kreta. Op dat moment zorgde Kreta voor een veilig transport van mineralen tussen de koninkrijken van Egypte, Babylon, Assyrië en de Balkanlanden. De Minoërs vonden dat Paros veilige havens te bieden had, en zijn centrale ligging in de Cycladen maakte het van strategisch belang. De mix van veilige havens en vruchtbare vlaktes rondom de havens maakten Paros tot een belangrijke marinebasis.

Van deze havens kijkt Parikia uit op de Peloponnesos en Naoussa is gericht naar het noorden, terwijl Drios tegenover Naxos ligt en het eiland als geheel op de route ligt naar Rhodos en Klein-Azië. De belangrijke rol van Paros in het Minoïsche rijk blijkt uit de naam die de Kretenzers het gaven: Minoa, een eretitel die alleen gegeven werd aan koninklijke steden.

De eerste sporen van nederzettingen die bewoond werden door Minoërs en Myceners op de plaats van de huidige hoofdstad Parikia, dateren van het 2e millennium v.Chr. Paros werd uiteindelijk vast bewoond door kolonisten uit Attica van 1000 tot 700 v.Chr. Aan de noordkust bij Naoussa ontstond ook een nederzetting die uitgroeide tot een grote bloeiende Myceense nederzetting in de 13e eeuw v.Chr., maar vernietigd werd in ca. 1200 v.Chr. In de 10e eeuw v.Chr. werd er opnieuw een nederzetting gebouwd en ook die kwam van de 9e tot het midden van de 7e eeuw v.Chr. tot bloei. Koukounaries aan de oostkust was ook een belangrijk Myceens centrum in de 13e/12e eeuw v.Chr. tot halverwege de 7e eeuw v.Chr. Het was hier in Koukounaries dat de oudste tempel op het eiland werd gebouwd, de tempel ter ere van de godin Athene dateert uit ca. 700 v.Chr.

Van 700-500 v.Chr. was Paros een bloeiend handelscentrum, onder andere door de goede zeeverbindingen en het ontwerpen van nieuwe, snelle en wendbare schepen. Er werd met name handel gedreven tussen Paros en de andere Cycladische eilanden, vooral landbouw- en ambachtelijke producten. Het belang en invloed van de zee op de cultuur van het toenmalige Paros blijkt uit de vondst van munten met de afbeelding van een dolfijn. De rijkdom op Paros leidde in 680 v.Chr. tot het koloniseren van het eiland Thassos, gelegen in de Noord-Egeïsche Zee. Vanwege de goudmijnen die op Thassos opengesteld werden, werd Paros nóg rijker. Paros heeft ook deelgenomen aan de oprichting van de handelsstad Parion (Parium) bij de Hellespont (nu: Dardanellen, zeestraat in het noordwesten van Turkije) en genereerde opmerkelijke culturele bijdragen aan de hele Griekse wereld met onder andere de werken van de klassieke dichter Archilochos en het ontwerpen van een 'Melische' (oorspronkelijk van het eiland Melos) stijl van aardewerk. In 385 v.Chr., met steun van de stad Syracuse op Sicilië, stichtte Paros de kolonie Pharos (nu: Hvar) aan de Dalmatische kust. Men schat dat Paros in deze bloeiperiode zo'n 12.000 bewoners gehad moet hebben.

Paros werd in die tijd ook beroemd om zijn 'lychnitis'-marmer dat vanaf de Archaïsche periode werd geëxporteerd over de hele Griekse wereld en zelfs daarbuiten. Beroemd om zijn hoge mate van doorschijnendheid en pure witheid werd deze marmersoort de favoriet van architecten en beeldhouwers. Zo werden de grote meesterwerken Hermes van Praxiteles in Olympia (4e eeuw v.Chr.) en de Nike van Samothraki (2e eeuw v.Chr.) gebeeldhouwd in marmer van Paros. Paros had ook zijn eigen beroemde beeldhouwkunstschool en beroemde beeldhouwers als Agoracritus van Paros (2e helft 5e eeuw v.Chr.) en Skopas van Paros (4e eeuw v.Chr.) leerden hier het ambacht en werkten bijvoorbeeld mee aan de tempel van Athena op Tegea en de tempel van Artemis in Efeze. Parische beeldhouwers bleven ook in de Romeinse tijd nog prima werk leveren, de vele gevonden marmeren sarcofagen getuigden hiervan.

Op Paros was het lang niet altijd rustig, ondanks of misschien juist dankzij de welvaart van het eiland. Conflicten met de naburige oude rivaal Naxos eindigde vaak in een nederlaag voor Paros, en in 489 v.Chr. belegerde de Atheense generaal Miltiades de Jongere het eiland een aantal weken zonder succes. De aanleiding voor de aanval was het feit dat Paros pro-Perzisch was tijdens de Grieks-Perzische oorlogen en werd beschuldigd van het leveren van schepen aan de Perzen voor de Slag bij Marathon.

In 478 v.Chr. werd Paros gedwongen om toe te treden tot de Delische Bond (ook wel Delisch-Attische of Attisch-Delische Zeebond) en het rijke Paros werd een van belangrijkste financiers van het samenwerkingsverband.

In 403 v.Chr., toen Attica de Peloponnesische Oorlog verloor, kwam Paros onder Spartaanse controle totdat de Atheners zich herstelden en de Cycladen en dus ook Paros dwongen om zich aan te sluiten tot de Tweede Delische Bond in 374 v.Chr. Na de Macedonische invasie in 338 v.Chr. door Philip van Macedonië, de vader van de beroemde Alexander de Grote, werd de Bond ontbonden en Paros werd uitgeroepen tot een vrije en autonome polis of stadstaat. In 145 v.Chr. kwam Paros onder Romeinse controle, maar bleef zich financieel en cultureel ontwikkelen.

advertentie

Paros ná Christus

Vanaf de 7e eeuw n.Chr. werd Paros, samen met zijn Cycladische buren, een hoofdkwartier en toevluchtsoord voor piraten en langzamerhand kwam aan de lange periode van voorspoed een einde en veel bewoners van Paros verlieten het eiland.

Tussen 1207 en 1389 werd Paros een onderdeel van het Hertogdom van de Archipel of Hertogdom van de Egeïsche Zee, aanvankelijk geregeerd door de Venetiaan Marco Sanudo. In de 15e eeuw werd het Fort van Naoussa werd gebouwd om het eiland te beschermen tegen piraten, maar de piraat Hayreddin Barbarossa wist Paros in 1537 tóch te veroveren na een vier-daagse belegering. Op dat moment bestuurde de Venetiaan Bernardo Segredo Paros en hij keerde na terug naar Venetië.

In 1560 volgde nog een lange periode van bezetting toen Paros door de Turken bezet werd en een onderdeel werd van het Ottomaanse Rijk tot de Griekse Revolutie in 1821. In de 17e eeuw had Paros zeer veel te lijden onder rooftochten van piraten, en veel bewoners vluchtten van de kustregio's naar Lefkes in het binnenland. Lefkes werd op dat moment uitgeroepen tot de hoofdstad van Paros en dat bleef zo tot 1832. In 1666 werd het klooster Panagia Ekatontapiliani vernietigd door piraten, bijzonder is dat er in die periode een Nederlandse consul op het eiland gestationeerd was. In 1770 werden de Turken verdreven van Paros door de Russen, die hun Egeïsche vloot tot 1774 stationeerden in de haven van Naoussa. De Russen waren op dat moment in oorlog met de Ottomanen.

Al snel na het uitbreken van de Griekse Revolutie in 1821 groeide Manto Mavrogenous, een aristocrate met Verlichtingsideeën, uit tot een Griekse heldin door met succes een aanval van de Ottomaanse vloot in 1822 af te slaan. Manto Mavrogenous nam actief deel aan de oorlog met vier bewapende schepen, waarvan er twee geheel op haar kosten waren uitgerust en bemand. Voordat de oorlog voorbij was, was ze dan ook bijna haar hele familiefortuin kwijt. Na de onafhankelijkheid werd Manto Mavrogenous door een scandaleuze liefdesaffaire verbannen naar Paros, waar zij in 1848 stierf.

Na de Onafhankelijkheid werd het eiland Paros, net als alle andere Cycladen, een onderdeel van de moderne Griekse staat.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Paros bezet door de Duitsers en had daar zeer onder te lijden. Het gevolg hiervan was dat veel eilandbewoners na de oorlog hun heil elders zochten op het Griekse vasteland en of emigreerden naar landen als de Verenigde Staten of Australië.

Sinds de jaren zestig van de 20e eeuw heeft Paros heeft zich ontwikkeld tot een belangrijke toeristische bestemming.

Op 26 september 2000 kwam de veerboot MS Express Samina in botsing met de Portes-rotsen in de baai van Parikia, 82 opvarenden vonden de dood.

Begin juni 2014 zeilde het Turkse militaire fregat 'Gelibolu' een aantal uren door de Griekse territoriale wateren. Het Turkse schip zeilde ten noorden van Naxos de Griekse territoriale wateren binnen en rondde verder nog de eilanden Paros en Milos. Het schip werd constant in de gaten gehouden door Griekse schepen en de Griekse luchtmacht.

Zie verder ook de geschiedenispagina van Griekenland op landenweb.

advertentie

Nuttige links

Paros Startnederland (N+E)
Reisinformatie Paros (N)
Startpagina Paros (N)

Bronnen

www.landenweb.nl/griekenland

Wikipedia

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt oktober 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems

PAROSGeschiedenis