NOORD-KOREA
Samenleving

To read about NORTH KOREA in English - click here

Hotels Noord-Korea

Samenleving

Staatsinrichting

Noord-Korea heeft een grondwet uit 1972 (herzien in 1992 en 1998) die in veel opzichten typisch is voor communistische landen. Het leiderschap van de Koreaanse Arbeiderspartij (Korean Workers’Party – KWP) wordt hierin expliciet erkend. De partij beheerst de uitvoerende macht, die sinds 1992 berust bij de Nationale Defensie Commissie (NDC). De positie van de NDC is bij de grondwetswijziging van september 1998 verder versterkt. Leider Kim Jong-il is opperbevelhebber van het leger, algemeen secretaris van de KWP en voorzitter van de NDC, terwijl zijn in 1994 overleden vader Kim Il-sung in september 1998 uitgeroepen is tot eeuwige president van het land. Grondwettelijk is de uitvoerende macht ondergeschikt aan het parlement, de Hoge Volksvergadering (Supreme People’ s Assembly – SPA), die echter geen feitelijke macht heeft. Verkiezingen voor de SPA, die altijd met 100% van de stemmen verkozen wordt, dienen elke vijf jaar plaats te vinden (de 11e SPA is gekozen in augustus 2003). De rechterlijke macht is niet onafhankelijk. Noord-Korea is verdeeld in negen provincies en drie stedelijke gemeenten die direct onder het centrale bestuur vallen (Pyongyang, Nampo en Kaesong).

advertentie

Politiek

Het bewind rechtvaardigt zijn dictatuur op grond van de “juche” -ideologie, die elke bemoeienis van buitenaf afwijst. De quasi-mystieke component van deze ideologie houdt in dat de collectieve wil van het volk gedestilleerd wordt in de leider (“suryong”), van wie elke daad de behoefte van staat en samenleving weerspiegelt. Net als bij zijn overleden vader bestaat er ook rond de huidige leider Kim Jong-un een sterk ontwikkelde persoonscultus. Daarnaast wordt de door Noord-Korea als bedreigend voorgestelde houding van de Verenigde Staten aangewend om een “military-first” beleid te voeren, op basis waarvan het leger altijd absolute prioriteit heeft. De in 2002 voorzichtig ingezette economische hervormingen (zie kopje “economische situatie”) vinden vooralsnog geen weerslag in het politieke systeem. De heersende partij- en legertop lijkt er toch vooral op uit te zijn om de eigen positie te handhaven. Vooralsnog slaagt ze hierin door middel van repressie en desinformatie van de bevolking, waarvan de mensenrechten op grote schaal worden geschonden.

De actuele politieke situatie staat beschreven in het hoofdstuk geschiedenis.

Economie

Het communistische bewind voerde in de naoorlogse decennia een snelle industrialisatie door, met het accent op zware industrie. Na de Koude Oorlog stortte de Noord-Koreaanse economie echter in. In 1993 is voor het eerst toegegeven dat de doelstellingen van het zevenjarenplan niet gehaald waren. De economie kromp in de periode van 1990 t/m 1998 met naar schatting 3 tot 10 procent per jaar. Vanaf 1999 is er weer sprake van enige economische groei (1,3% in 2012). De oogsten zijn echter niet toereikend om de bevolking te voeden en mijnen en fabrieken liggen stil of functioneren op een fractie van hun capaciteit vanwege gebrek aan grondstoffen en onderdelen, en bovenal de grote energieschaarste. Een aanzienlijk deel van wat er nog geproduceerd wordt gaat naar het enorme leger.

Fabrieken kunnen na enige voorzichtige economische hervormingen meer hun eigen doelstellingen bepalen en ze worden minder centraal aangestuurd. Ook zijn er meer markten op straat, waar boeren de opbrengsten van hun privé-tuintjes verkopen. Van een ingrijpend en coherent hervormingsprogramma van het gehele economische systeem lijkt echter vooralsnog geen sprake te zijn. De indruk bestaat dat de hervormingen, in ieder geval deels, zijn teruggedraaid.

Noord-Korea heeft een tekort aan buitenlandse valuta om staatsschulden af te lossen, essentiële voedsel- en energieimporten te bekostigen, en om luxe consumptiegoederen voor de elite rondom de leider aan te schaffen. In een poging om aan te sluiten bij de internationale economie zonder de bevolking bloot te stellen aan buitenlandse invloeden is een aantal speciale economische zones ingesteld: Rajin-Sonbong in het uiterste noordoosten en Sinuiju in het noordwesten zijn zones waar buitenlandse bedrijven mogen investeren. Het Mount Kumgang-complex in het zuidoosten wordt soms door Zuid-Koreaanse toeristen bezocht, en hier vinden ook incidenteel herenigingen plaats van families die door de Korea-oorlog gescheiden zijn.

Enige kerncijfers over de Nood-Koreaanse economie zijn ( peildatum 2017):

Het BNP per hoofd van de bevolking is $ 1.700. Het BNP komt voor 22,5% van de landbouw, voor 47,6 % van de industrie en voor 29,9% van de dienstensector. De import $43,7 miljard en de export $ 45,8 miljard gaat vooral via China.

advertentie