NOORD-IERLAND
Samenleving
Samenleving
To read about NORTHERN IRELAND in English - click here
| ANWB vakantie boeken Noord-Ierland |
Steden NOORD-IERLAND
| Belfast |
Populaire bestemmingen VERENIGD KONINKRIJK
| Engeland | Noord-ierland | Schotland |
| Wales |
Samenleving
Staatsinrichting
| advertentie |
|
|
Noord-Iers parlementsgebouwFoto: Dom0803 CC 3.0 Unported no changes made
Noord-Ierland maakt deel uit van het Verenigd Koninkrijk en bevindt zich na een periode van politieke onrust in een overgangsfase naar zelfbestuur.
In 1920 werd het Noord-Ierse parlement of ‘Stormont’ ingesteld, bestaande uit een Lagerhuis en een Senaat. In datzelfde jaar kreeg Noord-Ierland autonomie wat betreft binnenlandse aangelegenheden. In die tijd werd de Britse Kroon vertegenwoordigd door een gouverneur. In 1972 kwam er een voorlopig einde aan de binnenlandse autonomie en werd de Britse minister voor Noord-Ierland de hoogste autoriteit. In 1973 werd het Noord-Ierse Lagerhuis afgeschaft en vervangen door een Assemblee.
In 1974 werd Noord-Ierland direct onder Brits gezag geplaatst en in 1982 werd er een nieuwe Assemblee gekozen. In juni 1986 werd deze weer voor onbepaalde tijd ontbonden, maar na het Goede-Vrijdag-akkoord van 1998 werd de Assemblee weer opnieuw geïnstalleerd.
De Assemblee benoemt de premier, die een regering dient samen te stellen van zowel katholieken als protestanten, de ‘Executive’. De Assemblee en de Executive hebben slechts beperkte bevoegdheden: belangrijke zaken als veiligheid openbare orde en justitie vallen onder de verantwoordelijkheid van de Britse staatssecretaris voor Noord-Ierse aangelegenheden.
In de Assemblee zijn acht nationalistische en loyalistische partrijen vertegenwoordigd. Het linkse Sinn Féin is de zeer omstreden legale vleugel van de illegale Irish Republican Army (IRA), die tot voor kort met geweld en terroristische activiteiten zocht naar hereniging met Ierland.
Noord-Ierland vaardigt achttien leden af naar het Britse Lagerhuis.
Noord-Ierland wordt op verschillende manieren aangeduid. De politiek meest neutrale term is ‘the North’. Unionisten spreken liever van ‘the Province’. Nationalisten prefereren ‘the six counties’.
Ulster was de naam van een van de vier oude provincies van Ierland. Voor de huidige politieke situatie zie hoofdstuk geschiedenis.
| advertentie |
|
Onderwijs
| advertentie |
|
|
Queens University Noord-IerlandFoto: Man Vyi in het publieke domein
De onderwijsplicht in Noord-Ierland geldt voor kinderen tussen vijf en zestien jaar. Het ‘Department of Education’ bestuurt alle door de staat geleide scholen. Er zijn ca. 900 basisscholen en ca. 230 scholen voor voortgezet onderwijs. Verder zijn er nog diverse scholen voor speciaal en technisch onderwijs en zeventien privé-scholen.
Noord-Ierland kent verschillende institueten voor wetenschappelijk onderwijs. De belangrijkste universiteiten zijn Queen’s University en de University of Ulster. De Queen’s University uit 1849 is de oudste en meest prestigieuze universiteit van Noord-Ierland met meer dan 25.000 fulltime en parttime studenten.
In 1968 opende in Coleraine de University of Ulster haar deuren.
| advertentie |
|
|
Typisch Noord-Iers
IRISH REPUBLICAN ARMY of IRA
De Irish Republican Army of IRA is de naam voor verschillende paramilitaire organisaties die zich het ‘Ierse Republikeinse Leger’ noemen. Zij streven, vaak met geweld, een eilandbrede Ierse staat na, zonder banden met het Verenigd Koninkrijk.
Allen zeggen ze af te stammen van het eerste Ierse Republikeinse Leger, het ‘leger’ van de Ierse Republiek zoals deze door de Dáil Éireann werd opgericht in 1919. Naar deze groep wordt gerefereerd als de ‘Old IRA’.
| advertentie |
|
|
Muurschildering PIRA Noord-ierlandFoto: Publiek domein
Verder zijn er de:
Provisionele IRA (PIRA): een republikeinse afscheidingsgroepering in de jaren 1970, geassocieerd met Sinn Féin, en bekend van de bomaanslagen tussen 1960 en 1990
De Real IRA: afsplitsing van de PIRA
Continuity IRA: afsplitsing van de IRA
Official IRA: niet meer bestaande marxistische politieke partij
Op 28 juli 2005 heeft De IRA zijn leden opgedragen een einde te maken aan de gewapende strijd.
| advertentie |
|
|
NOORD-IERLAND LINKS
Advertenties
• VliegenNaar.nl | Vliegen naar Noord Ierland
• ANWB vakantie boeken Noord-Ierland
• Hotels Trivago
• Noord-Ierland Reizen Tui
• Autoverhuur Sunny Cars Noord-Ierland
• Noord-Ierland Hotels
• Reisgidsen en kaarten Noord-Ierland
Nuttige links
Noord-Ierland Reisverslag (N)Noord-Ierland Startnederland (N+E)
Reisinformatie Noord-ierland (N)
Bronnen
Cahill, M. J. / Northern Ireland
Chelsea House Publishers
Day, C. / North of Ireland
Cadogan
Wikipedia
CIA - World Factbook
BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt november 2024Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems