NEDERLAND
Taal

To read about NETHERLANDS in English - click here

CharmantHotel.com - hotelarrangementen

Steden NEDERLAND

Amsterdam	Den haag	Eindhoven
Maastricht	Rotterdam

Taal

advertentie

Nederlands taalgebied (inclusief Afrikaans)_{Foto:190 Christian CC 3.0 Unported no changes made}

Het Nederlands is een Indo-Europese, West-Germaanse taal en heeft als zodanig overeenkomsten met andere West-Germaanse talen als het Engels en het Duits. Toch zijn er ook onderling vele verschillen.

Historisch kan men de Nederlandse taal indelen in Oud-Nederlands (tot ca. 1100), Middel-Nederlands (tot ca. 1500), in de middeleeuwen Diets (Vlaamse term) of Duuts (Brabantse term) genoemd, en het Nieuw-Nederlands (vanaf ca. 16e eeuw), aanvankelijk ook wel Neder-Duits genoemd.

Uit de Oud-Nederlandse periode is de in 1932 ontdekte West-Vlaamse zin"Hebban olla uogala nestas bigunnan hinase hic enda thu = hebben alle vogels nesten begonnen behalve ik en jij". De oudst bekende Middel-Nederlandse tekst is in een Limburgs dialect geschreven door Henric van Veldeke (ca. 1170). Tegen het einde van de 16de eeuw groeide een algemene taal uit het Hollandse dialect, met vooral in de schrijftaal sterke zuidelijke invloeden.

Er ontstond een toenemende belangstelling voor een eigen nationale taal die zou kunnen wedijveren met het Latijn of het Grieks van de klassieken. De eerste Nederlandse spraakkunst, waarvoor het Latijn model stond, verscheen in 1584 onder de titel Twe-spraack van de Neder-Duitse Letterkunst en wordt toegeschreven aan H.L. Spiegel. Vooral de Statenvertaling (1637) van de bijbel heeft de eenheid van taalgebruik bevorderd. Er begon sedert de 17de eeuw een grote afstand te ontstaan tussen het geschreven Nederlands en de gesproken taal. De (betrekkelijke) eenheid in het gesproken Nederlands is veel later pas tot stand gekomen, misschien zelfs pas ver in de 19de eeuw. Sinds het eind van de 19de eeuw wordt steeds meer gestreefd de schrijftaal dichter bij de gesproken taal te brengen.

De nieuwste spelling van de Nederlandse taal is officieel geregeld in de Woordenlijst van de Nederlandse Taal (1995), bijgenaamd het"Groene Boekje". De grammatica van het Nederlands is uitputtend beschreven in de Algemene Nederlandse Spraakkunst (1997), vaak afgekort tot ANS.

Het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) in Leiden is een Belgisch-Nederlandse instelling die o.a. tot taak heeft de verdere samenstelling van het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT), inmiddels afgerond in 1998, en de vorming van een geautomatiseerd woordarchief te verzorgen.

Het Meertens-Instituut (voorheen P.J. Meertens-Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde), dat valt onder de Koninklijke Nederlandse Akademie voor Wetenschappen, is gevestigd te Amsterdam. De Nederlandse Taalunie is sinds 1980 een samenwerkingsverband tussen Nederland en België inzake de Nederlandse taal en letteren.

De officiële rijkstaal is het Nederlands en de Nederlandse standaardtaal wordt Algemeen Beschaafd Nederlands (ABN) genoemd. In het Nederlandse taalgebied wonen ongeveer 22 miljoen mensen: ruim 16 miljoen Nederlanders en ongeveer zes miljoen Vlamingen in België. Het Nederlands is daardoor een middelgrote taal en staat ongeveer de dertigste op de wereldranglijst.

Verder zijn er nog veel dialecten waarvan alleen de Friese taal een speciale status heeft. Het Fries is een officiële minderheidstaal van ongeveer 400.000 Friezen en vertoont overeenkomsten met het Engels en de Scandinavische talen. Het is dan ook zeker geen dialect van het Nederlands maar een zelfstandige Westgermaanse taal. Ongeveer de helft van de Friese bevolking spreekt nog Fries.

Op basis van een aantal verschillen worden de Nederlandse dialecten in vijf hoofdgroepen verdeeld:

De zuidwestelijke Westvlaamse en Zeeuwse dialecten.
De zuidelijk centrale Oostvlaamse en Brabantse dialecten.
De noordelijk centrale Hollandse dialecten.
De zuidoostelijke Limburgse dialecten.
De noordoostelijke Saksische dialecten.

Zelfs in Noordwest-Frankrijk spreken enkele tienduizenden mensen een Nederlands dialect. Op de Nederlandse Antillen en Aruba en de voormalige kolonie Suriname is het Nederlands de taal bij de overheid en het onderwijs. Verder heeft het zeventiende-eeuwse Hollands als grondslag gediend voor het Afrikaans, dat in Zuid Afrika gesproken wordt. Het Nederlands wordt op ca. 250 universiteiten in de hele wereld gedoceerd

Door de vele in Nederland wonende immigranten worden veel allochtone talen gesproken waaronder Turks, Arabisch, Sranantongo (Surinamers) en Papiamento (Antillianen).

advertentie

Nuttige links

Campersite Nederland (N)
Dieren in Nederland (N)
Duiken en landschap Zeeland Oosterschelde (N)
Lies en Teije's Reiswebsite (N+E)
Overheid.nl: Officiële site van de Nederlandse overheid (N)
Reisinformatie Nederland (N)
Reizendoejezo – Nederland (N)

Bronnen

Haafkens, M. / Nederland

Gottmer

Harmans, G.L.M. / Nederland

Van Reemst

Metze, M. / De staat van Nederland

SUN

Ver Berkmoes, R. / Netherlands

Lonely Planet

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt november 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems

NEDERLANDTaal