MONGOLIE
Samenleving

To read about MONGOLIA in English - click here

Mongolie Hotels

Samenleving

Staatsinrichting

In januari 1992 werd een nieuwe grondwet aangenomen, waarin de beginselen werden verankerd van een democratisch en pluralistisch bestel, gebaseerd op markteconomie en privé-bezit. De Mongoolse Volksrepubliek wijzigde haar naam in Mongolië. De nieuwe constitutie voorzag ook in de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht, in vrijheid van godsdienst, en het terugbrengen van het parlement tot één Kamer, de met wetgevende macht beklede Grote Staatshural, bestaande uit 76 leden die voor vier jaar worden gekozen. Alle staatsburgers van 18 jaar en ouder zijn stemgerechtigd. De grondwet bepaalt eveneens dat de president rechtstreeks en voor een termijn van vier jaar wordt gekozen. Verkiesbaar is elke staatsburger vanaf 45 jaar, die de voorafgaande vijf jaar in het land heeft gewoond. Gehanteerd wordt een ingewikkelde variant op het districtenstelsel. De uitvoerende macht is verdeeld tussen de president en een premier.

advertentie

Politiek

Mongolië heeft de afgelopen jaren een opmerkelijke transformatie door gemaakt. Van een satellietstaat van de Sovjet-Unie heeft het land zich in enkele jaren tijd ontwikkeld tot een democratische rechtsstaat, met een dynamische particuliere sector, vrije pers en civil society. De eerste vrije parlementsverkiezingen in 1990 en 1992 werden gewonnen door de voormalige communistische partij MPRP. De verkiezingen in 1996 resulteerden echter in Mongolië's eerste verkozen niet-communistische regering, de "Democratic Union Coalition". Deze verkiezingen getuigen van het politieke bewustwordingsproces. Deze positieve ontwikkelingen hebben er in belangrijke mate aan bijgedragen dat de internationale donorgemeenschap steun is blijven geven aan het land. De omslag van een communistisch bestel naar een nieuwe, democratische, variant verloopt echter nog steeds moeizaam. Sinds 1996 hebben drie minister-presidenten ontslag genomen, en begin 2000 viel de Democratische Coalitie uiteen.

De actuele politieke situatie staat beschreven in het hoofdstuk geschiedenis.

Economie

Tot in het begin van de jaren negentig kende Mongolië een centraal geleide planeconomie volgens het sovjet model. Het uiteenvallen van de Sovjet-Unie (destijds de belangrijkste handelspartner) resulteerde direct in een terugval van het BNP van dertig procent, en bracht Mongolië in een langdurige economische recessie. Mongolië bevindt zich in een overgangsfase van een door de overheid gestuurde economie naar een meer westers economisch model. In 1997 werd een grootschalig privatiseringsprogramma ingezet, waarmee men hoopte buitenlandse investeringen aan te trekken. Veel geprivatiseerde bedrijven gingen evenwel door mismanagement bankroet, waardoor de werkloosheid toenam. De strenge winters van de afgelopen jaren hadden zware gevolgen voor de nomadenbevolking in Mongolië, en resulteerden in slechte oogsten en sterfte van vee. Veeteelt (runderen, paarden, geiten, schapen, kamelen) en mijnbouw vormen traditioneel de belangrijkste economische activiteiten. De (bescheiden) industriële activiteiten richten zich met name op de exploitatie van koper, kolen, tin, goud en uranium.

Door invoering van een serie economische hervormingen, waaronder het stimuleren van een vrije markteconomie, loon- en prijsliberalisatie en hervormingen van de bank- en energiesector, herstelde de economie zich in zekere mate. De mogelijkheden tot herstel bleven evenwel beperkt, doordat de economische ontwikkeling zeer te lijden had van de financiële crisis in Azië in 1997 en de economische crisis in 1999 in Rusland. De beperkte groei (3,5%) die in deze periode werd gerealiseerd, is met name te danken geweest aan de goede ontwikkelingen in de agrarische (veeteelt) sector. In het algemeen is de economische en sociale situatie niet rooskleurig. Door de economische teruggang dreigt de infrastructuur op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg, drinkwater en telecommunicatie terug te vallen. De kosten van onderhoud van deze voorzieningen zijn hoog en bij gebrek aan overheidsfinanciën worden ze verwaarloosd.

In 2012 groeide het BNP van Mongolië met 12,3% ten opzichte van het jaar ervoor en in 2013 met 11,8%. In de eerste jaren van de 21e eeuw was dit groeipercentage nog maar rond de 1%.

Mongolië behoort met een BNP per hoofd van de bevolking van $ 13.900 per jaar (in 2017) tot de landen met een vrij laag inkomen. Het land kent een smalle economische basis en kent een werkloosheid van ca. 8 % (2017). De relatief open economie van Mongolië is voornamelijk gebaseerd op landbouw en mijnbouw, waarbij de vaak extreme weersomstandigheden het nog extra moeilijk maken om een constante economische groei te creëren. De binnenlandse afzetmarkt is zeer beperkt, terwijl de gebrekkige infrastructuur en beperkte transportmogelijkheden vaak grote belemmeringen vormen voor de productie voor buitenlandse markten. De belangrijkste beleidsdoelstelling van de Mongoolse overheid vormt het bevorderen van economische groei om de armoede te verminderen. Nu leeft nog bijna 30% van de bevolking onder de armoedegrens.