MALEISIE
rondreis MH deel 3a

M A L E I S I E

MEER REISINFO EN FOTO’S TE VINDEN OP ONZE TRAVELBLOG:
WWW.TANGATANGA.COM/HERLINDEMARC


KUCHING (1) is de hoofdstad van de Maleisische provincie Sarawak en telt 600.000 inwoners, 90 % is van Chinese afkomst. De stad is gelegen aan de Sarawak rivier, een stukje voor haar monding in de Zuid Chinese zee. Het vrij compacte stadscentrum biedt geen echt opvallende bezienswaardigheden aan, maar trekt menig toerist aan omwille van de sfeer. Vooral aan de waterkant is het aangenaam toeven, zowel tijdens de dag als ’s avonds. Aan de rand van het centrum, langs de rivier, bevinden zich enkele Kampungs, oude wijken met houten (paal)woningen. Overal rondom de stad wordt er gewerkt aan nieuwe wegeninfrastructuur, nieuwe woonhuizen, grote winkel- en kantoorgebouwen rijzen uit de grond.
De stad kent een bewogen verleden. Als belangrijkste mijlpaal is er de aankomst van John Brooke in 1839, een welgestelde Engelse avonturier. Na zijn succesvolle tussenkomst tegen de op dat moment zeer actieve guerilla, werd hij door de op dat moment heersende Sultan van Brunei aangesteld als Rajah, hij kreeg als bijnaam ‘White Rajah’. Zijn opvolgers speelden een grote rol bij de uitbouw van Kuching, een aantal door hen opgerichte historische gebouwen zijn nog steeds intact.
Bij onze aankomst aan de kade van Pending, na een boottocht van 4 ¾ uren, blijkt daar geen bus langs te komen. Het kantoor is verlaten en de andere bootpassagiers worden snel opgehaald door auto’s. De 2 taxi’s die er stonden te wachten, zijn al vlug vertrokken.
We riemen onze rugzakken aan en verlaten te voet de afgelegen plaats. Tot een vrachtwagen met betonmolen van een werf komt gereden en naast ons stopt. De vriendelijke man weet dat er een eindje verder aan een rond punt een busstop is, hij biedt ons een lift aan ernaartoe. Wel hoog klimmen om in de cabine te geraken met zware rugzak …
Tijdens het wachten komt er wel een bus langs, maar de chauffeur rijdt door en wuift vrolijk. Zijn werktijd zit erop … Een vriendelijk meisje doet uiteindelijk een minibusje stoppen, haar vader, hij wil ons wel naar de stad brengen voor hetzelfde bedrag als een taxi zou vragen. Oef !
De volgende dag verkennen we de stad en maken een rustige rondwandeling langs de waterkant, de stadmoskee, kampung Masjid, de Indische buurt, … Kuching betekent ‘kat’, en dat is te merken in het straatbeeld, waar we regelmatig beelden van katten te zien krijgen. Dit is volgens ons het meest toeristische stadje van Maleisische Borneo, hotels zijn er in elke prijsklasse, de restaurantjes zijn niet te tellen. We vragen ons af of de massa winkeltjes in en rond de stad nog wel kunnen renderen … en er worden nog steeds winkelpanden bijgebouwd.
’s Avonds krijgen we het voorstel om mee te gaan voor 2 dagen naar Pulau Satang Besar, een schildpaddeneiland. Hiertegen zeggen we niet ‘neen’ en onderbreken graag ons bezoek aan Kuching en omgeving !

Ernaartoe:
boot Sibu – Kuching, 45 MYR pp., 4 ¾ uren onderweg, we zitten in de VIP klasse op het bovendek, waar we ook eens naar buiten kunnen, een groot verschil met de economie klasse beneden, waar velen ziek worden.
Bij de aanlegkade komt geen bus langs, we wandelen een stuk te voet, krijgen een lift en wachten vergeefs aan een bushokje. Hier zouden bussen en minivans rijden naar het centrum, maar na 1 ½ uren wachten, hebben we nog geen succes. Uiteindelijk brengt een minibusje ons naar het centrum 5 km verderop voor de prijs die een taxi vraagt: 15 MYR.
Overnachtingen:
48 Enterprise, 80 MYR voor een 2 persoonskamer met sanitair (warm water), TV, airco, gratis wifi, 13-14 Jalan Greenhill, tel. 082-231 431, nieuw hotel met koel interieur, vriendelijk maar nog onwennig onthaal, Beoordeling: 3/5

PULAU SATANG BESAR is een eiland in de Oost Chinese zee, dat deel uitmaakt van het Talang Satang national park (19.414 ha groot). Dit nationale park werd opgericht in 1999, met als doel de studie en bescherming van de zeeschildpadden in dit gebied. Het is een ‘zee’-gebied, waarin zich 4 kleine eilanden bevinden. De eilanden zijn omringd door koraalriffen, die rust- en schuilplaatsen bieden aan de zeeschildpadden die op het strand hun eieren komen leggen.
Volwassen vrouwtjes komen steeds naar hun geboorte eiland terug om hun eigen eieren te leggen. Hiervoor moeten ze vaak duizenden kilometers reizen. De groene zeeschildpad wordt het meest geregistreerd in dit gebied (90%). Zeeschildpadden worden bedreigd door mens en natuur: vastraken in vissersnetten, aanvaringen door schepen, watervervuiling door pollutie of afval, het vangen van grote dieren voor hun schild en ‘schildpaddensoep’, vernieling van het geboortestrand, plundering van de nesten met eieren, vernietiging / eten van de eieren en de pas uitgekomen diertjes door vogels, hagedissen, wilde katten, ...
Het beschermingsprogramma op deze eilanden heeft de bedoeling zoveel mogelijk van deze factoren tegen te gaan, opdat de prachtige zeeschildpadden niet langer met uitsterven zouden bedreigd zijn. De eieren worden geteld en van de nesten naar een veilige plaats overgebracht, waar ze op natuurlijke manier kunnen uitkomen na 40 tot 60 dagen. Daarna worden de pasgeboren schildpadjes naar zee begeleid, in alle veiligheid. De schildpadden worden gelabeld zodat men ze kan volgen.
In het authentieke vissersdorpje Buntang vertrekken we met onze bootsman en 2 andere toeristen naar het kleine eiland Pulau Satang Besar, waar slechts een 2-tal mensen van het park permanent wonen. Onderweg op de brede mangrove rivier genieten we van het uitzicht. Vissers gooien hun netten uit van op hun kleine houten bootjes. We kopen aan zo’n bootje wat vis voor het avondeten. En dan zien we ze … een groepje Irrawaddy dolfijnen dansen om ons heen.
Na een tocht van 2 uren op zee, komen we aan bij het kleine eiland, een met jungle begroeide berg reist op uit zee … aan de rand zien we een klein geel zandstrandje … met achteraan 4 kleine hutjes (2-persoons) voor bezoekers en het huis van de park rangers. Hier zullen we 2 dagen doorbrengen in alle rust, als enige bezoekers. We installeren ons vlug om verder te kunnen genieten van de omgeving. Zwemmen, snorkelen, een boottochtje rondom het eiland, relaxen, …
Pas ’s avonds wordt het spannend. Wanneer het donker wordt, begint de ranger aan zijn nachtelijke taak. Hij wandelt heen en weer over het strand, in afwachting van aankomende schildpadden. Ondertussen houdt hij een oogje op de omheining met de ‘nesten’ om de uitkomende schildpadjes zo vlug mogelijk de vrijheid te geven en veilig naar zee te begeleiden. En dit gebeuren mogen wij vannacht van dichtbij meemaken.
Na middernacht zien we een groene schildpad (98 cm) aan land komen om haar 102 eitjes te leggen. De schildpad wordt door de ranger onderzocht en gelabeld, we staan er naast en mogen haar aanraken, terwijl ze de put met haar eitjes aan het dichtgooien is. Het zand vliegt soms rondom onze oren … af en toe zien we het uitgeputte dier een traantje wegpinken.
Wanneer ze eindelijk weer naar zee is vertrokken, wordt de put geopend, we mogen helpen de eitjes – die nog warm aanvoelen – eruit te halen. Heel voorzichtig, want het zijn precies witte pingpongballetjes, maar dan wel zacht en fragiel … Deze worden opnieuw – op dezelfde diepte – onder het zand gestopt, maar dan op een veilige plaats binnen een omheining, die voortdurend wordt bewaakt …
Tot de eitjes 40 à 60 dagen later uitkomen … en ook dat mogen we meemaken, we hebben enorm veel geluk. 17 kleine schildpadjes komen uit, er zijn 2 soorten: groene en hawksbill zeeschildpadjes. Deze mogen we voorzichtig opnemen (hun schild is nog niet hard) en op het strand nabij de zee plaatsen om hen te begeleiden opdat ze veilig in zee zouden geraken. Daar is het aan hen en de natuur …
We moeten er zeker niet bij vertellen dat dit een unieke ervaring is !
Om 02.00 u ’s nachts gaan we naar bed, met de belofte van de ranger dat hij ons zal komen wekken, mochten er nog schildpadden aan land komen.
De volgende dag genieten we verder van de rust en de prachtige omgeving. Het is moeilijk dit paradijs te verlaten om terug te keren naar de stad … gelukkig mogen we wat langer blijven en vertrekken pas in de namiddag.

Excursie:
Het eiland waar wij naartoe gingen, Pulau Satang Besar, kan enkel met een organisatie worden bezocht. Vaak zijn de hutjes reeds geboekt door Maleisische studenten die hier regelmatig komen in het kader van hun studie.
Zelf werden we meegevraagd door 2 mensen die graag de prijs wilden beperken door de kosten (vervoer, gids) met ons te delen. Ze zijn bevriend met de eigenaar van de organisatie die ook deze trip commercialiseert en verkregen daardoor een zeer scherpe prijs.
Kostprijs: 300 MYR pp. alles inbegrepen van/tot Kuching
We hoorden prijzen van 1.200 MYR pp. voor het totaalpakket, maar met terugkeer ’s ochtends de tweede dag, wij mochten tot na de middag blijven.
Touroperator: Borneo Transverse Tours & Travel Sdn Bhd, n° 15 Ground floor, Green Hill, Kuching, tel. 257882, bntv@po.jaring.my
Bootsmaatschappij: Buntal Boat Cruise, Ehwan Ibrahim, house n° 211, Kampung Buntal, tel. 082-846 977 (deze verzorgde de ganse tour van/tot Kuching, werkt voor Borneo Transverse Tours & Travel, maar kan misschien ook direct worden gecontacteerd)

Na ons bezoek aan de zeeschildpadden, keren we terug naar KUCHING (2) om ons bezoek aan de stad en zijn omgeving verder te zetten. Moe maar voldaan komen we aan en duiken onmiddellijk onder de verfrissende douche.
Een uitstapje ’s avonds naar de overkant van de rivier loont echt de moeite. We zetten over met een tambang (locaal taalgebruik voor sampan), een traditioneel houten bootje. Dit is al leuk op zich, terwijl we langzaam over het kabbelende water glijden, genieten we van de stilte en het uitzicht op de verlichte gebouwen rondom. Aan de overkant wandelen we even rond, ver geraken we niet want het is vrij donker, eens de enkele winkeltjes voorbij. We zien de typische kleurrijke Sarawak cake bereiden en kopen er eentje … die nog lekker is bovendien !
Ons avondeten nuttigen we onder de grote luifel waarrond wat eetkraampjes verschillende gerechten aanbieden in een rustige en aangename sfeer.
We deden op enkele plaatsen voordien reeds een poging de reusachtige bloem Rafflesia (tot 80 cm doorsnede) in bloei te zien, maar hadden totnogtoe geen geluk. In het Gunung Gading nationaal park is deze ook te zien … we informeren ons bij de toeristische dienst, jammer genoeg is er weinig kans dat er nog eentje bloeit voor het einde van de maand. Weerom pech !
Nogmaals begeven we ons met een Tambang naar de overkant van de rivier, nu tijdens de dag. We wandelen even rond tussen de twee opvallende gebouwen: het gouverneurshuis Astania en het nieuwe opvallende ronde overheidsgebouw, met goudkleurig puntdak.
We bezoeken daar de orchideeëntuin, met duizenden boeiende bloemen … een waar schouwspel van kleuren. Speciale vormen en soorten orchideeën vinden we hier echter niet. Een gedeelte van de tuin wordt momenteel aangelegd met Bromelia’s, het kleine afgewerkte stukje ziet er prachtig uit.
Een mooie busrit brengt ons naar de landtong Damai – Santubong, waar we het Sarawak Cultural Village bezoeken. Dit is een openluchtmuseum, waar men ingerichte woningen toont van de belangrijkste etnische bevolkingsgroepen uit Sarawak. In elk huis zijn enkele mensen in klederdracht aan het werk. We zien ze weven, koekjes bakken, een muziekinstrument uit hout snijden, … ze beantwoorden in goed Engels onze vragen. Hier staan enkele voorbeelden van longhouses (zie verhaal Sibu) die behoren tot verschillende stammen, deze bevatten echter slechts een beperkt aantal woningen wat ze minder indrukwekkend maakt dan de echte zijn en we ook hier hadden verwacht.
De Melanau bevolking eet geen rijst maar sago, hier wordt getoond hoe deze van de sagopalm wordt geoogst net voor de bloei, en verder verwerkt tot bloem. In de Chinese boerderij toont men ons hoe zwaluwnestjes worden geprepareerd, om ze nadien te bereiden in een ‘heerlijke’ soep.
Na de rondwandeling is er een show, waar de dansen van de verschillende bevolkingsgroepen worden gebracht. Een kleurrijk schouwspel.
We krijgen er niet genoeg van … en begeven ons naar het Semenggoh Nature Reserve, waar we nog een keer de orang-oetans van nabij kunnen bewonderen. Dit zagen we eerder te Sepilok, in de provincie Sabah. Ook hier leven de dieren vrij in de jungle, nadat ze om een of andere redenen hulp kregen van het centrum en daarna leerden opnieuw zelfstandig te leven in de natuur. Als hulpmiddel voor de dieren die (nog) niet voldoende te eten vinden, wordt er 2 maal per dag voeding op verschillende plateaus voorzien. Lang niet alle apen komen hier dagelijks naartoe, het zijn ook niet telkens dezelfde dieren die nood aan wat extra’s hebben. En rondom ons zien we weerom deze zeer menselijke dieren in de bomen rondslingeren, bessen plukken, rondom elkaar bewegen, ‘ons bekijken’, … maar ook wat extra’s van een plateau komen grabbelen. Rondom prachtig !
Bako nationaal park is aan zee gelegen en enkel bereikbaar met een bootje. We komen er ’s ochtends vroeg aan tijdens een fikse regenbui, die uitmondt in een onweer. Even schuilen voor we kunnen vertrekken … om enkele prachtige trails te volgen. Reeds amper op weg, komen we enkele Proboscis apen (neusapen) tegen op het strand. Langs ons pad zien we ook nog wilde varkens, macaque apen en een slang, de green viper. Voor de macaques moeten we op onze hoede zijn, ze begluren de wandelaars om te zien of ze geen tas of de inhoud ervan kunnen afnemen …
Het pad klimt en daalt vrij snel over wortels en rotsen, een redelijke inspanning tijdens dit miezerige weer, terwijl de temperaturen er niet op minderen ... maar ja, we zijn nog steeds op korte afstand van de evenaar aan het reizen !
Op een idyllisch strandje pauzeren we even om onze tocht verder te zetten over een zandstenen plateau, waarbij we massa’s pitcherplanten (vleesetende planten) zien, miniatuurtjes, maar ook zeer grote (+/- 30 cm). We komen door verschillende vormen van tropische vegetatie, een lust voor het oog. Aan een uitzichtpunt op een hoge klif, genieten we van de prachtige omgeving.
Wanneer we terugkeren van deze mooie tocht, botsen we nogmaals op een familie Proboscis apen, ze worden bedreigd door de veel kleinere, maar agressieve macaques ... het gaat er lawaaierig aan toe. Verderop zien we enkele pageboren macaques met hun moeders, toch wel schattig ondanks hun minder fraaie reputatie …

Overnachtingen:
We verblijven in hetzelfde hotel als voor ons vertrek naar Palau Satang Besar, omdat het een goede keuze is, prijs/kwaliteit.
Excursies:
- orchideeëntuin Kuching:
inkom: gratis
ernaartoe en terug: rivier overzetten met tambang, ter hoogte van het toerismekantoor, komt aan tussen Astana en de nieuwe State Assembly Building, gedurende 100 meter de weg volgen die achter Astana doorloopt
- Sarawak museum Kuching:
inkom: gratis
- Sarawak cultural village:
inkom: 60 MYR pp. (een mooie opzet, maar we vinden de prijs hoog voor wat men te bieden heeft)
ernaartoe en terug: airco bus K15, 7 MYR pp., 50 min. onderweg
- Semenggoh Nature Reserve:
inkom: 3 MYR pp.
ernaartoe: airco bus K6, 3 MYR pp.
- Padawan Pitcher plant & Orchid garden:
inkom: 10 MYR pp., vinden we veel, we vragen info over de planten en beslissen niet binnen te gaan
ernaartoe: minibus van Semenggoh Nature Reserve, 2 MYR pp.
terug: bus zonder airco van Padawan Pitcher plant & Orchid garden naar Kuching, 2,5 MYR pp.
- Bako NP:
inkom: 10 MYR pp.
ernaartoe en terug:
bus n° 1 Kuching – Bako, 3,5 MYR pp. (terugrit met minibusje 5 MYR pp., bus rijdt pas 45 min. later)
bootje ingang Bako NP naar het park zelf, 47 MYR enkel, max. 5 pers.
reeds op de bus vinden we geïnteresseerden om een bootje te delen, met de bootsman spreken we ’s ochtends een uur af om terug te keren
- eetstalletjes aan de overkant van Riverbank Suites:
’s avonds de rivier overzetten met een tambang heeft wel iets omwille van de sfeer en de lichtjes rondom, we wandelen wat rond aan de overkant en eten in alle rust iets aan de stalletjes, kopen er een typische kleurrijke – en ook lekker bovendien – Sarawak cake, die je daar kan zien bereiden.
ernaartoe en terug: tambang
Met een tambang of sampan (klein houten bootje) de rivier overzetten kost 0,4 MYR pp., het bootje vertrekt wanneer de bootsman tevreden is met het aantal passagiers, afhankelijk van het moment op de dag schommelt dit aantal. Nooit lange wachttijden.
Een overzicht – incl. uurschema, prijzen, vertrekplaats – van het openbaar vervoer naar de belangrijkste bezienswaardigheden in de omgeving van Kuching, is verkrijgbaar in het toerismekantoor.
Een gidsje met nuttige informatie over de bezienswaardigheden in en rond Kuching is verkrijgbaar in het toerismekantoor.

zie ook rondreis MH deel 1 en deel 2
Veel reisplezier, www.tangatanga.com/herlindemarc