MALDIVEN
Geschiedenis

To read about MALDIVES in English - click here

Bouw je eigen Sri Lanka-rondreis inclusief de Malediven

Geschiedenis

Eerste bewoners

Het begin van de bewoningsgeschiedenis van de Maldiven is nog altijd niet helemaal duidelijk. Verschillende verhalen en legenden doen de ronde, waaronder de “legende” over de Redin, een zonaanbiddend volk van Indo-Arische oorsprong. Archeologisch onderzoek door o.a. Thor Heyerdahl wees in ieder geval uit dat er 2000 jaar voor Chr. al mensen op de Maldiven hebben gewoond. Hij gelooft ook dat Egyptenaren, Romeinen, Mesopotamiërs en handelaren uit de Indus-vallei de Maldiven op hun zeereizen bezocht hebben. Rond 500 v. Chr. verlieten de Redin de Maldiven of werden simpelweg overvleugeld door kolonisten uit Sri Lanka en hindoes uit Noordwest-India.

De Britse onderzoeker H.C.P. Bell onderzocht de ruïnes van “hawitta’s”, gebouwen met een koepel die veel leken op de boeddhistische stoepa’s zoals de “dagoba’s” in Sri Lanka. Omdat op de eilanden weinig bouwgrond en materiaal voorhanden was, werden nieuwe bouwsels altijd op de fundamenten van de voorgangers gebouwd. Dit verklaart waarschijnlijk ook waarom de meeste moskees met hun ingang gericht staan naar de zon (Redin waren zonaanbidders!) en niet naar het islamitische Mekka.

advertentie

Maldiven islamitisch

In de 12e eeuw waren de Maldiven al uitgegroeid tot een belangrijk handelscentrum. Met name de Arabieren gebruikten de Maldiven als tussenstation om hun schepen te bevoorraden. Zo maakte de Maldivische bevolking ook kennis met de islam. Tot dan toe hadden de Maldiven een afgodencultuur. Ook de bekering tot de islam is omgeven door de meest fantastische legendes. Geloofwaardiger is de theorie dat de Maldiven steun zochten bij de Arabieren in verband met de dreiging van de boeddhistische zeemachten van het Indiase subcontinent. Met de Arabische steun konden de Maldiven hun soevereiniteit behouden, in ruil voor de bekering van de gehele bevolking tot de islam.

Pas vanaf de 12e eeuw bestaat er een geschreven geschiedenis van de Maldiven, die leert dat er tot 1953 zeven sultansdynastieën over de Maldiven geregeerd hebben.

advertentie

Portugees schrikbewind

Tijdens de regeerperiode van de derde sultansdynastie, in het begin van de 16e eeuw, veranderden de machtsverhoudingen in de Indische Oceaan drastisch. Tot die tijd was het hele gebied een zone waar de vrije handel hoogtij vierde zonder dat een volk militair of politiek de overhand had. Vanaf 1498 echter verschenen de Portugezen op het internationale handelstoneel en werd de Indische Oceaan snel opengelegd voor de andere Europese zeemachten. Vanaf 1503 bemoeiden de Portugezen zich met de Maldivische archipel. Vanuit Sri Lanka en het Indiase Goa werden er rooftochten georganiseerd door de Portugezen. In 1519 probeerden de Portugezen om de Maldiven te veroveren. Ze bereikten Male waar ze een fort bouwden maar de Maldiviërs wisten de Portugezen te verdrijven.

Uiteindelijk lukte het de Portugees Andreas Andreu in 1558 om de Maldiven definitief te veroveren. De Portugezen, die een waar schrikbewind uitvoerden, zouden de Maldiven echter maar 15 jaar onder controle houden. Opmerkelijk genoeg is dit de enige periode in de geschiedenis van de Maldiven geweest dat het voor langere tijd overheerst werd door vreemdelingen. Al na enkele jaren van Portugese overheersing ontstond er een guerillabeweging onder leiding van de legendarische Mohamed Thakurufaanu die in 1573 de Portugezen wist te verdrijven van de Maldiven. Thakurufaanu werd meteen de eerste sultan van een nieuwe dynastie en hij was o.a. verantwoordelijk voor rechtshervormingen, de eerste Maldivische munt en het opzetten van een defensieleger. In de 17e eeuw probeerden vorsten van de Malabaren (India) en de Portugezen nog verschillende keren de Maldiven te veroveren, maar dit mislukte telkens.

advertentie

Maldiven worden Brits protectoraat

De Hollanders pakten het slimmer aan en waren er alleen op uit om goede handelsrelaties met de Maldiven te onderhouden. Bovendien heerste er op de Maldiven malaria en lukt het toch niet om de bevolking tot het christendom te bekeren. In 1752 slaagden Zuid-Indiase troepen erin de Maldiven te bezetten. Het duurde echter maar vier maanden voordat de Indiërs verdreven werden door Dhon Hassan Manikufaanu, die daarna meteen tot sultan uitgeroepen werd en wiens dynastie tot 1968 zou blijven regeren. Om de onafhankelijkheid te kunnen behouden, sloten de Maldiven verschillende beschermingsverdragen, eerst met de Fransen, daarna met de Britten. Ceylon (nu: Sri Lanka) was op dat moment de belangrijkste handelspartner voor de Maldiven.

Gedurende de 19e eeuw stortte de Maldivische handel in en met behulp van Indiase Bohra-kooplieden probeerden men de economie weer op gang te krijgen. Deze kooplieden domineerden echter al snel de hele Maldivische economie door hun sterke banden met de Britten. De Maldiven dreigden zelfs door de Britten bezet te worden, ware het niet dat sultan Mohamed Mueenuddin in 1887 een verdrag sloot met Groot-Brittannië waardoor de Maldiven een Brits protectoraat werden. Voordeel hiervan was dat men op binnenlands gebied volledig autonoom was.

In de eerste helft van de 20e eeuw werd de samenleving op de Maldiven gedomineerd door corruptie en politieke intriges. In 1932 werd sultan Muhammed Shamsuddeen door de Britten gedwongen een geschreven grondwet in te voeren. Hierin werd de macht van de sultan beperkt en werd tevens bepaald dat de toekomstige heersers gekozen zouden worden door het volk. In de jaren veertig kwam de autoritaire Mohammed Amin Didi aan de macht. In 1948 sloot hij een nieuw protectieverdrag met de Britten en riep in 1953 eigenhandig de republiek uit, daarmee het instituut sultanaat afschaffend. In 1954 volgde er een volksopstand als protest tegen het strenge regime van Amin Didi, die als gevolg van opgelopen verwondingen stierf. Hij werd opgevolgd door Mohammed Fareed Didi, die de sultanstroon weer besteeg. Hij zou de 94ste en tot nu toe allerlaatste sultan blijken te zijn.

advertentie

Maldiven onafhankelijk

Op 26 juli 1965 verleenden de Britten de Maldiven volledige onafhankelijkheid. Drie jaar later werd het sultanaat weer afgeschaft en op 11 november 1968 werd Ibrahim Nasir de eerste president. De Britten hielden wel nog een militaire basis aan op het eiland Gan. Tussen 1959 en 1964 probeerden de drie zuidelijkste atollen zich af te scheiden van de rest van de Maldiven. In 1962 werd door de centrale overheid in Male militair ingegrepen en daarop staakten ze hun streven naar onafhankelijkheid. Ook de twee regeringsperiodes van de eveneens autoritaire Nasir werden gekenmerkt door rellen en couppogingen. In 1978 vluchtte Nasir zelfs naar Singapore met een zak vol staatsgeld. De Britten hadden ondertussen in 1976 hun basis op Gan verlaten.

Nasir werd in 1978 opgevolgd door Maumoon Abdul Gayoom. Hij voerde allerlei hervormingen in, overleefde couppogingen en werd in 1983 herkozen. In november 1988 volgde weer een poging tot staatsgreep door een aantal zakenlieden die daarvoor een legertje Tamil-huurlingen uit Sri Lanka ingehuurd hadden. Op het moment dat de troepen van het Maldivische leger min of meer opgesloten zaten in hun eigen hoofdkwartier, riep president Gayoom de hulp in van zijn Indiase collega Rajiv Gandhi. Deze stuurde meteen 1600 parachutisten die de Tamils al snel verjaagden. Uiteindelijk vielen er veertien doden en veertig gewonden en werden de overgebleven huurlingen gearresteerd en uitgeleverd aan Sri Lanka om daar hun straf uit te zitten. De relatie met Sri Lanka liep echter een gevoelige deuk op toen de huurlingen al vrij snel weer werden vrijgelaten. Als gevolg hiervan werden de Sri Lankaanse gastarbeiders en middenstanders gedwongen de Maldiven te verlaten.

De verhouding met India werd daarentegen steeds beter en allerlei hulpprogramma’s werden opgestart. De rust keerde weer terug en de jaren negentig werden gekenmerkt door economische groei. In 1993 werd Gayoom voor de vierde keer herkozen tot president. Gayoom werd in november 1998 bij de algemene presidentsverkiezingen opnieuw herkozen. Hij was door het parlement als enige kandidaat voorgedragen. Meer dan 90% van het kiezers sprak zich uit voor zijn kandidatuur.

advertentie

21e eeuw

Op tweede kerstdag in 2004 werden veel landen in het zuiden van Azië getroffen door een enorme natuurramp, waaronder de Maldiven.

Er deed zich een zeebeving voor die een kracht van 9,0 op de schaal van Richter had. Het epicentrum van de beving lag voor de westkust van Sumatra, ter hoogte van de provincie Atjeh.

De beving veroorzaakte een muur van water die over de eilanden van de Maldiven en veel andere landen spoelde. De golven van deze zogenaamde tsunami bereikten op sommige plaatsen een hoogte van tien meter. In totaal vielen er meer dan 150.000 doden, waaronder 76 op de Maldiven.

Door de zeebeving en de kracht van de Tsunami zijn delen van de Maldiven zo zwaar aangetast dat de vorm van veel eilanden onherkenbaar is veranderd. Sommige atollen zijn door de golven geheel weggevaagd en bevinden zich nu onder het wateroppervlak.

Begin 2006 heeft de regering van de Maldiven een nieuw hervormingsproces aangekondigd, waarin zaken als wetgeving, goed bestuur, mensenrechten, politiek systeem en de rol van de media aan bod komen. In augustus 2006 zijn de regering van de Maldiven en de Maldivian Democratic Party (MDP, oppositie) overeengekomen constructiever samen te werken. Hierdoor komt de hervormingsagenda in een versnelling. In augustus 2007 stemden kiezers in een referendum in met hervormingen van het systeem door president Gayoom. In januari 2008 overleeft president Gayoom een aanslag op zijn leven.

Oppositieleider en voormalig politiek gevangene Mohamed Nasheed werd dinsdag 11 november 2008 beëdigd als nieuwe president van de Maldiven. Nasheed won in oktober de eerste democratische verkiezingen ooit op de eilandengroep in de Indische Oceaan. Sinds 1978 was de nu 71–jarige Maumoon Abdul Gayoom aan de macht, die de eilandengroep autoritair regeerde. Wegens kritiek op Gayoom werd Nasheed 27 keer aangeklaagd en hij zat in totaal zes jaar vast. In maart 2009 kondigt Nasheed aan dat de Maldiven binnen tien jaar een CO-2 neutraal land wordt door over te gaan op groene energiebronnen. In februari 2012 treedt Nasheed af als president, hij wordt opgevolgd door de vicepresident Mahamed Washeed Hussain Manik.

In november 2013 wordt Abdulla Yameen de nieuwe president. In februari 2015 wordt voormalig president Nasheed gevangen genomen en veroordeeld tot 13 jaar gevangenschap. In januari 2016 krijgt hij toestemming om voor dertig dagen naar Groot-Brittannië af te reizen om daar een operatie te ondergaan. In mei 2016 krijgt hij daar de vluchtelingenstatus. In augustus 2016 laat de regering een arrestatiebevel uitgaan vanwege het niet tijdig terugkeren. In oktober 2016 wordt een uittreden uit het Commonwealth aangekondigd. In juni 2017 voegen de Maldiven zich bij de criticasters van Qatar, hoewel de handelsbetrekkingen intact blijven.

In september 2018 verloor Yameen zijn herverkiezingsstrijd van Ibrahim Mohamed Solih, een parlementslid van de Maldivische Democratische Partij (MDP), die de steun had van een coalitie van vier partijen die samenkwamen om Yameen te verslaan en de democratische normen op de Malediven te herstellen. In april 2019 won Solih's MDP 65 van de 87 zetels in het parlement.

advertentie

MALDIVEN LINKS

Advertenties
• ANWB vakantie boeken Maldiven
• Hotels Trivago
• Djoser Rondreis Maldiven
• Maldiven Tui Reizen
• Hotels Maldiven
• Rondreizen Maldiven
• Boeken, ook tweedehands, over MALDIVEN bij Bol.com

Nuttige links

Dieren bij de Malediven (N)
Maldiven Jouwpagina (N)
Reisinformatie Malediven (N)
Reisverhaal duiken in de Malediven, vele foto's en informatie (N)
Reizendoejezo – Malediven (N)
Rondreis door Maldiven (N)

Bronnen

Derksen, G. / Maldiven

Gottmer

Ellis, R. / Maldives

Bradt

Lyon, J. / Maldives

Lonely Planet

Vliet, E. van / Reishandboek Malediven

Elmar

Voigtmann, H. / Malediven

ECI

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt oktober 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems