LESBOS
Geschiedenis

To read about LESBOS in English - click here

Lesbos Rossholidays

Populaire bestemmingen GRIEKENLAND

Aegina	Alonissos	Andros
Chios	Hydra	Kalymnos
Karpathos	Kefalonia	Korfoe
Kos	Kreta	Lefkas
Lesbos	Mykonos	Naxos
Paros	Patmos	Peloponnesos
Poros	Rhodos	Samos
Santorini	Skiathos	Skopelos
Spetses	Thassos	Zakynthos

Geschiedenis

Voor Christus

De oudste ruïnes op Lesbos dateren van 3200-3100 v.Chr., onder andere bij Thérmi zijn vijf dorpen opgegraven, waarvan de restanten op elkaar gestapeld in de bodem lagen en dateerden uit de periode 3200-2400 v.Chr. De drie oudste dorpen stammen uit de tijd van Troje I (ca. 2920-2480/20 v.Chr.), de jongste twee uit de tijd van Troje II (ca. 2600-2480/20 v.Chr.). In de zandlaag van het jongste dorp zijn ook verdedigingswallen gevonden, waarschijnlijk om aanvallers uit Centraal-Azië tegen te houden.

Na deze periode werd het stil op Lesbos, en dat wordt bevestigd doordat er geen archeologische bewijzen uit die periode gevonden zijn. Pas in ca. 1400 v.Chr. zijn er weer activiteiten waar te nemen op het eiland. Dan arriveren er Grieken uit Mycene en Klein-Azië (West-Turkije) in de periode van de Trojaanse Oorlog. Het ging hier om Argiven, Achaëers en nog later, ca. 800 v.Chr., Eolische Grieken onder leiding van Penthelides, die kolonies op Lesbos en in Klein-Azië stichtten. Aan het begin van de Eolische periode kende Lesbos vijf steden die door even zovele koningen geregeerd werden, Mytilini, Methymna, Pyrrha, Antissa en Eresos. In de 7e eeuw v.Chr. werden al die koningen verdreven en in de 5e eeuw v.Chr. werd de stad Arisbe totaal vernietigd door het volk van Mithymna. In ca. 615 v.Chr. werd Sappho (ca. 615 - 562 v.Chr.) geboren als dochter van een adellijk geslacht, waarschijnlijk in het dorpje Eresoú. Zij zou later uitgroeien tot een van de beste lyrische dichters aller tijden.

In 570 v.Chr. werd er in Egypte de Griekse kolonie Naucrate gesticht, en de bewoners van Lesbos hadden hierin een flink aandeel. In deze periode werd Lesbos zo sterk dat Croesos, een machtige koning in Klein-Azië, niet probeerde om ook Lesbos te veroveren, maar een verdrag met het eiland sloot. In dezelfde tijd werd er een verdrag gesloten tussen Lesbos en de Miletiërs van Milete, een stad uit de hedendaagse provincie Anatolië aan de westkust van Turkije. In die tijd was Milete een zeemacht die overal kolonies stichtte, tot aan de Krim toe. De bewoners van Lesbos streden tevergeefs samen met Milete tegen Polycrates van Samos, een alleenheerser die ook aan het hoofd van een zeemacht stond.

Aan het einde van de 6e eeuw v.Chr. kwam Lesbos zonder slag of stoot onder Perzisch bewind, die de tiran Coes van Exandrus aanstelden om de rust op het eiland te bewaren. In 499 v.Chr. brak er in veel Griekse steden een opstand uit tegen de Perzen, en ook Lesbos nam aan de strijd deel. Coes werd vermoord, maar in 494 v.Chr. wonnen de Perzen, na aanvankelijke verliezen, de strijd, en Lesbos werd volledig onderworpen aan het bewind van de Perzen. De bewoners van Lesbos werden zelfs gedwongen om te vechten aan de kant van de Perzen toen Xerxes, koning van het Perzische rijk van 485-465 v.Chr., rooftochten ging ondernemen richting het Griekse vasteland. Toen Xerxes echter in 479 v.Chr. bij de Slag van Mycale het onderspit dolf, koos Lesbos de kant van de Attische Zeebond, dat in 477 v.Chr. bestendigd werd middels het sluiten van een verbond met de Atheners.

Dit verbond werd in 440 v.Chr. alweer beëindigd toen de bewoners van Lesbos die van Samos te hulp schoten in de hun strijd tegen de zo mogelijk nog wredere Atheners dan de Perzen. De opstand werd echter neergeslagen door Athene, maar enkele jaren later, in het vierde jaar van de Peloponnesische Oolog kwam heel Lesbos, met uitzondering van de stad Mithymna, weer in opstand tegen Athene. Mithymna bleek zo sterk dat het de andere steden in bedwang kon houden en de Atheners met hun legers Lesbos bezetten. In 405 v.Chr. werden alle steden op Lesbos veroverd door Lysander, een Spartaanse generaal (stierf in 395 v.Chr.), maar in 392 v.Chr. was heel Lesbos weer in handen van Athene. In 387 v.Chr. kreeg Lesbos autonomie onder het Vredesakkoord van Antalcidas (naam van de Spartaanse onderhandelaar). In 369 v.Chr. werd Lesbos weer een deelnemer aan het Tweede Atheense verbond, maar in 357 v.Chr. werd Lesbos weer door de Perzen veroverd en werden vrienden van de Perzen weer op de belangrijkste posities geposteerd.

In 334 v.Chr. viel Alexander III van Macedonië, beter bekend als Alexander de Grote, het door de Perzen beheerste Anatolië binnen, en Lesbos koos meteen de kant van Alexander. Dit lieten de Perzen echter niet op zich zitten, en met behulp van Memnon van Rhodos (380 v.Chr. - 333 v.Chr.), een Griek in dienst als huurlingengeneraal van het Perzische leger, werden verschillende eilanden, waaronder Lesbos, weer ingenomen door de Perzen. Tijdens de belegering van de stad Mytilene stierf Memnon aan een ziekte. De bezetting door de Perzen duurde echter maar kort, want zij werden al snel verdreven door een generaal van Alexander de Grote, Aegelogus. Lesbos bleef nu onder de Macedonische wetgeving vallen tot 167 v.Chr., toen de Romeinen voor de eerste keer Lesbos aanvielen. In 88 v.Chr. vestigden de Romeinen zich permanent op Lesbos, die in die tijd een vijand van Rome steunden, Mithridates VI van Pontus, bijgenaamd Eupator of de Grote (134 v.Chr. - 63 v.Chr.). Als wraak voor de steun van Lesbos aan Mithriodates, vernietigden de Romeinen de hoofdstad Mytilene.

advertentie

Na Christus

Onder keizer Titus Flavius Vespasianus (9 n.Chr. - 79) kreeg Lesbos een zekere mate van zelfstandigheid en onder keizer Hadrianus (76 - 138) kreeg Lesbos al haar privileges terug. In de Romeinse tijd zou Lesbos een populaire vakantiebestemming worden. Lange tijd was het rustig op Lesbos, maar in 769 werd het eiland aangevallen door de Slaven, in 821, 881 en 1055 gevolgd door de Saracenen. In 1128 werd Lesbos door de Venetiërs bezet en geteisterd door aanvallen van Catalaanse piraten. In 1204 werd Lesbos door de Franken bezet die het eiland cadeau deden aan Boudewijn I van Constantinopel. Hij gaf op zijn beurt Lesbos in 1224 af aan de Byzantijnse keizer Johannes III Ducas Vatatzes (regeerperiode 1222-1254), en in 1261 werd Lesbos opnieuw een Byzantijnse provincie. In die periode vestigden zich ook de eerste handelaren uit Genua zich op Lesbos, die vaak speciale handelsprivileges kregen. In 1335 gaf de Byzantijnse keizer Johannes V Paleologus (1331-1391) Lesbos als bruidsschat aan zijn schoonbroer, de Genuees Francisco Gateluzo.

Op 14 oktober 1462 werd Lesbos veroverd door de Turken van sultan Mehmed de Veroveraar (1432-1481), die het eiland 'Tuin van de Egeïsche Zee' noemden. Het merendeel van de Grieken werd tot slaaf gemaakt of naar Constantinopel verbannen en het hele economische en culturele leven op Lesbos kwam tot stilstand. Van de ca. 100.000 inwoners van Lesbos bleven er maar ongeveer 30.000 op Lesbos wonen. Ook de meeste bouwwerken uit de Byzantijnse en de Genuese tijd werden door de Turken vernield, maar ook wel door aardbevingen. Tijdens de Turkse bezetting werd de hoofdstad Mytilini gesplitst in een Grieks en een Turks deel en had Lesbos veel te lijden onder aanvallen op het eiland, onder andere in 1771 van een Russische vloot, die Turkse schepen en het fort van Mytilini beschoten en bombardeerden. Als wraak hierop werden er veel christenen door de Turken vermoord. Eeuwen later, in 1824, kwamen de nog op het eiland wonende Grieken in opstand tegen de Turken, maar die opstand werd met veel bloedvergieten neergeslagen.

Pas in 1912 kreeg het eiland haar vrijheid terug na een geslaagde actie van een Griekse vloot onder leiding van admiraal Koundouriotis, en werd een onderdeel van de Griekse staat. In 1914 werd dat echter pas officieel, maar pas in 1922 stopten de gevechten om het eiland echt en verhuisden veel Grieken uit West-Turkije naar Lesbos. In de Tweede Wereldoorlog werd Lesbos opnieuw bezet, nu door de Duitsers op 4 mei 1941. Op 10 september 1944 kwam Lesbos weer in Griekse handen. Een belangrijk jaar in de modernste geschiedenis van Lesbos was 1981, toen het toerisme naar het eiland goed op gang kwam.

Tegenwoordig is Lesbos bekend vanwege de vele vluchtelingen die vanuit Turkije de oversteek wagen naar de EU. Kamp Moira staat bekend vanwege de problematische opvang van vluchtelingen, die mede veroorzaakt wordt door de lakse houding van andere EU-lidstaten om vluchtelingen te herplaatsen.

Zie verder ook de geschiedenispagia van Griekenland op landenweb.

advertentie

Nuttige links

Lesbos Foto's
Lesbos Startnederland (N)
Reisinformatie Lesbos (N)

Bronnen

Dubin, Marc S. / Griekse eilanden

Van Reemst

Greek islands

Lonely Planet

Griekse eilanden

Lannoo

McGilchrist, Nigel / Greece : the Aegean islands

Somerset Books

Midgette, Anne / Griekse eilanden : Egeïsche Zee

Het Spectrum

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt november 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems

LESBOSGeschiedenis