KROATIE
Geschiedenis
Geschiedenis
To read about CROATIA in English - click here
| Naar de regio Dubrovnik met Sunweb |
Steden KROATIE
| Dubrovnik | Porec | Pula |
| Split | Zadar | Zagreb |
Geschiedenis
Vroege geschiedenis
| advertentie |
|
|
De kroning van de Kroatische Koning TomislavFoto: Oton Ivekovic in het publieke domein
De republiek Kroatië omvat de historische gebieden Kroatië-Slavonië en een groot deel van Dalmatië. Het huidige Kroatië werd in de oudheid bewoond door Illyriërs. Het werd in 35 voor Christus door Octavianus als Pannonia bij het Romeinse Rijk ingelijfd. Het behoorde na de deling van dit rijk afwisselend tot het westelijk deel van het Romeinse Rijk, het Ostrogotische en het Byzantijnse Rijk. In de 7de eeuw werd het veroverd door Slavische stammen. De politieke geschiedenis en de kerstening vanuit het noorden (waardoor niet het cyrillische, maar het Latijnse alfabet werd overgenomen) veroorzaakten een scheiding van de stamverwante Zuid-Slaven in Servië. Onder vorst Tomislav (koning in 924) maakte Kroatië zich onafhankelijk. Venetië veroverde het kustgebied. De invloed van de Italiaanse bouwkunst is nog steeds zichtbaar in de Kroatische kustplaatsen.
| advertentie |
|
|
16e eeuw tot de Tweede Wereldoorlog
| advertentie |
|
|
Kaart van Kroatie in de 17e eeuwFoto: Publiek domein
In de 16de en het begin van de 17de eeuw maakten de Turken zich van een groot deel van Kroatië meester (huidige Bosnië). De kustplaatsen en de eilanden bleven in handen van de Venetianen. In 1699 viel Kroatië in Oostenrijkse handen. In 1779 werd het administratief bij Hongarije gevoegd. Mede onder invloed van de Franse Revolutie kwam een nationale beweging op, waarbij het grootste deel van Kroatië (exclusief een deel van Dalmatië) bij het Hongaarse rijksdeel werd ingelijfd. Deze beweging richtte zich vooral tegen Boedapest. In 1868 werd aan Kroatië een zekere mate van autonomie verleend. Tijdens de Eerste Wereldoorlog koos een deel van de Kroaten voor een Joegoslavisch koninkrijk onder de Servische dynastie. De Kroatische strijd tegen het centralisme en de bureaucratie van Belgrado werd vooral gevoerd door de Kroatische Boerenpartij. Daarnaast was er de extremistische Ustasa-beweging, die gesteund werd door Italië en Hongarije en verantwoordelijk was voor de moord op koning Alexander in 1934.
| advertentie |
|
Tweede Wereldoorlog
| advertentie |
|
|
Ontmoeting Hitler en Pavelic in BerchtesgardenFoto: Publiek domein
Bij de Duitse aanval in 1941 nam men een afwachtende houding aan. De uit Italië komende Ustasa-leider Ante Paveliæ werd in april 1941 premier. Paveliæ genoot enige tijd ruime erkenning. Met de hulp van een deel van vooral de lagere rooms-katholieke geestelijkheid en van Bosnische islamieten werd terreur tegen de orthodoxen uitgeoefend. Het regime van Paveliæ werd ook door wanbeheer gekenmerkt. De Kroatische militie bleek onbetrouwbaar, veel mensen liepen over naar de partizanen onder de Kroaat Josip Broz Tito. Paveliæ en een aantal van de zijnen ontvluchtten in mei 1945 het land.
| advertentie |
|
|
Van Joegoslavie naar Kroatie
| advertentie |
|
|
Standbeeld Franjo Tudjman, eerste president van Kroatië in MakarskaFoto: Silverije CC 3.0 Unported no changes made
Hierna maakt Kroatië weer deel uit van de federatie Joegoslavië. Aan het eind van de jaren tachtig namen de traditionele tegenstellingen tussen de verschillende bevolkingsgroepen weer toe. Na het aantreden in de deelrepubliek Servië van Slobodan Miloseviæ en nadat Servië de heerschappij over Joegoslavië verder naar zich toe leek te trekken, breidden de onlusten en politieke spanningen zich ook uit naar Kroatië. Kroatische nationalisten ijverden inmiddels openlijk voor een grotere onafhankelijkheid van hun republiek. In 1989 werd een nieuwe kieswet ingevoerd en in december 1990 verklaarde Kroatië zich soeverein.
Kroatië werd op 15 januari 1992 als een onafhankelijke staat door de Europese Gemeenschap erkend. Duitsland, Hongarije en Italië knoopten als eerste staten diplomatieke betrekkingen aan. De president van de nieuwe republiek werd Franjo Tudjman, leider van de regerende Kroatische nationalistische partij HDZ (Hrvatska Demokratska Zajednica, de Kroatische Democratische Unie). Tijdens de oorlog om de door Serviërs geclaimde Kroatische gebieden (Krajina) heeft Kroatië een derde deel van zijn grondgebied aan de Serviërs verloren.
Een aantal daar gelegen steden, waaronder Vukovar en Osijek, zijn zwaar verwoest. De door Serviërs bezette gebieden in Kroatië waren: Krajina, West-Srijem, Baranja, West- en Oost-Slavonië. Aan de andere kant raakte Kroatië steeds meer betrokken bij de oorlog in Bosnië-Herzegovina. Kroatische milities streden daar aanvankelijk samen met de moslims tegen de Serviërs, maar keerden zich in 1993 tegen de moslims om in het zicht van een mogelijke regeling nog zoveel mogelijk grondgebied te veroveren. In januari van hetzelfde jaar begonnen de Kroatische strijdkrachten een offensief tegen de Servische posities in de Knin-regio. Dit leidde tot een felle veroordeling van de internationale gemeenschap, die een verdere escalatie van het conflict vreesde.
De economische hervormingen en de privatiseringen van bedrijven leidden tot een chaos, gekenmerkt door corruptie, financiële schandalen, hoge inflatie en hoge werkloosheid. Op politiek gebied verbeterden in 1994 de verhoudingen met de Bosnische regering, wat resulteerde in een doeltreffende samenwerking tijdens het herfstoffensief tegen de Bosnische Serviërs.
Bij het vredesakkoord voor Bosnië-Hercegovina, dat de presidenten van Bosnië, Kroatië en Servië in november 1995 sloten in het Amerikaanse Dayton, moest Kroatië belangrijke concessies doen in de vorm van teruggave van veroverd gebied aan de Serviërs.
Het Dayton-akkoord opende in 1996 de weg naar betere relaties tussen Kroatië en Servië. Dit resulteerde in het aanknopen van diplomatieke banden.
De HDZ bleef aan de macht tot 1999, het jaar waarin Tudjman overleed. Hierna leed de HDZ een verpletterende nederlaag. Nu regeert een coalitie van zes partijen waarvan de invloedrijkste de SDP van premier Ivica Raèan is. De president van Kroatie is Stjepan Mesiæ. De dood van Tudjman en de daarop volgende overwinning van de gematigde oppositie bij de parlementsverkiezingen maakten de weg vrij voor een nieuwe politieke koers. Aan dit nieuwe beleid werd invulling gegeven door de kabinetten Racan I en II (Sociaal Democratische Partij).
| advertentie |
|
|
21ste eeuw
| advertentie |
|
|
Ivo Sanander KroatieFoto: Roberta F CC 3.0 Unported no changes made
In 2003 kwam de HDZ, de partij die inmiddels duidelijk een streep onder het tijdperk Tudjman had gezet en een prowesterse koers ging varen, opnieuw aan het bewind.
Volledige integratie in Euro-Atlantische structuren was het credo. Ondanks dat de regeringspartij HDZ de grootste partij blijft, werd ze bij de lokale verkiezingen van mei 2005 als verliezer beschouwd, omdat ze het bestuur in een aantal provincies en steden moest opgeven. Kroatië krijgt na de dood van Tudjman en de vorming van de nieuwe coalitie internationaal steeds meer aanzien. Op 7 november 2007 bracht de Europese Commissie een rapport uit over de voortgang van de hervormingen in Kroatië. Doordat er vorderingen zijn gemaakt, ontwikkelt Kroatië zich steeds meer tot een serieuze kandidaat voor toetreding. Zo heeft het land hervormingen in het openbaar bestuur doorgevoerd en de wet- en regelgeving aangepast.
Ook heeft Kroatië de strijd tegen corruptie doorgezet. Kroatië heeft verdere stappen gezet om de problemen met minderheden en vluchtelingen aan te pakken. Op deze terreinen is nog wel verdere vooruitgang nodig. Het land verleent volledige medewerking aan het Joegoslavië-Tribunaal. Wel vormen de verhoogde onevenwichtigheden in de handels- en betalingsbalans volgens de Commissie nog altijd een gevaar.
In november 2007 zijn er verkiezingen, de HDZ wint de meeste zetels. In januari 2008 treedt een nieuw coalitiekabinet aan onder leiding van Ivo Sanader.
De Europese Commissie verwacht in 2009 de onderhandelingen met Kroatië over toetreding tot de EU af te ronden. In 2009 komen de onderhandelingen in gevaar door een conflict met Slovenië over de grenzen In april 2009 wordt Kroatië officieel lid van de NAVO. In juni 2009 schotst de EU de onderhandelingen met Kroatië op vanwege het gebrek aan vooruitgang in de ruzie met Slovenië over waar de grens precies ligt. In juli 2009 treed Santander onverwachts af en kiest het parlement Jadranka Kosor tot zijn opvolger. In januari 2010 wint Ivo Josipovic van de sociaaldemocratische oppositie de presidentsverkiezingen. Slovenië stemt er in juni 2010 in toe om internationale arbitrage toe te staan om het grensconflict tussen Slovenië en Kroatië op te lossen. In april 2011 worden twee belangrijke Kroatische generaals, Ante Gotovina en Mladen Markac veroordeeld door het tribunaal in Den Haag. In de zomer worden de onderhandelingen over toetreding tot de EU succesvol afgerond.
| advertentie |
|
|
Andrej plenkovic president van KroatieFoto: European Peoples Party CC 2.0 Generic no changes made
Bij de parlementsverkiezingen van december 2011 wint centrum links, Zoran Milanovic wordt premier. De Kroatische bevolking stemt door middel van een referendum in januari 2012 in met de toetreding tot de EU. In juli 2013 is het zover Kroatië treedt toe als 28e lid van de EU. In januari 2014 starten de minister van financiën van de EU-procedures om Kroatië er toe te brengen het overheidstekort binnen de gestelde grenzen terg te dringen. In maart veroordeelt het gerechtshof oud-premier Ivo Sanader tot 9 jaar cel vanwege corruptie. In januari 2015 wordt de gematigd conservatieve Kolinda Grabar-Kiratovic de eerste vrouwelijke president van Kroatië. In november 2015 worden algemene verkiezingen gehouden die geen duidelijke winnaars opleveren, de technocraat Oreskovic wordt premier in januari 2016. In juni 2016 valt zijn regering en bij de verkiezingen van september 2016 wint de HDZ de meeste zetels. In oktober 2016 treedt er een centrumrechtse coalitie aan onder leiding van Andrej Plenkovic. Kolinda Grabar-Kiratovic verloor de presidentsverkiezingen in 2019, Zoran Milanovic is de nieuwe president
In maart 2020 werd Kroatië getroffen door een aardbeving met een kracht van 5,5 en tientallen naschokken. Het epicentrum lag ten noorden van de hoofdstad Zagreb op een diepte van 10 kilometer. Er viel één dodelijk slachtoffer en enkele tientallen (zwaar) gewonden. Het was de zwaarste aardbeving in Zagreb in 140 jaar.
Andrej Plenkovic wordt in juli 2020 herkozen. De belangrijkste prioriteit van de regering van Plenkovic is het aanpakken van de moeizaam werkende economie. Als onderdeel hiervan heeft hij toezicht gehouden op de invoering van de euro als munteenheid, die plaatsvindt op 1 januari 2023.
KROATIE LINKS
Advertenties
• Kroatie Tui Reizen
• Autohuur Kroatie
• Mambo jongerenreiezen naar Kroatie
• ANWB vakantie boeken Kroatie
• Naar de regio Dubrovnik met Sunweb
• Hotels Trivago
• Avontuurlijke & duurzame rondreizen voor reizigers tussen de 18 en 37 jaar
• Bouw je eigen Kroatie Rondreis
• Sportieve vakanties Kroatie
• Camperreizen Kroatie
• Kroatie Hotels
• Djoser Wandel - wandelreis Kroatie
• Auto huren in Kroatie
• Transport Kroatië - TTS Quality Logistics B.V
• Boeken, ook tweedehands, over KROATIE bij Bol.com
Nuttige links
Kroatië Bestelinks (N)Lies & Teije's Reiswebsite (N+E)
Reisinformatie Kroatië (N)
Reizendoejezo – Kroatië (N)
Bronnen
Encarta Encyclopedie
Oliver, J / Croatia
Lonely Planet
Waard, P de / Reishandboek Kroatie
Elmar,
CIA - World Factbook
BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt oktober 2024Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems