GEORGIE
Taal

To read about GEORGIA in English - click here

Georgie Rondreis Tui Reizen

Steden GEORGIE

Taal

Het Georgisch is de officiële taal van Georgië en wordt door ca. 70% van de inwoners gebruikt als eerste taal. Het is door linguïsten tot nu toe niet gelukt om een relatie te leggen tussen het Georgisch en welke andere taal of taalfamilie dan ook, zelfs niet binnen de Kaukasische talen. De Kaukasische talen zijn dan ook meer geografisch dan als taalkundig gegroepeerd.

De Georgische talen, die ook Kartveelse talen of Zuid-Kaukasiche talen genoemd worden, is een taalfamilie die wordt gevormd door het Georgisch, het Mingrelisch, het Laz en het Svan. Het Georgisch is de belangrijkste Kartveelse taal (ca. 3,5 miljoen sprekers), heeft een literaire traditie van bijna 15 eeuwen en is daarmee een van de oudste nog levende talen ter wereld. Het Mingrelisch wordt gesproken langs het centrale en zuidelijke kustgebied van de Zwarte Zee, voornamelijk in Samegrelo (Zuid-Ossetië). Het Laz wordt voornamelijk gesproken in de gebieden die tegen Noordoost-Turkije aanliggen. Het Svan heeft geen alfabet en wordt voornamelijk gesproken door bergbewoners van Svaneti. Het Svan lijkt nog het meest op het oud-Kartveels.

Enkele regionale dialecten zijn het Imeruli (gesproken in Imereti), het Rachuli (Racha), het Guroeli (Goeria), het Khakoeri (Kakhetië) en het Acharoeli (Adjarië). Enkele dialecten worden alleen in afgelegen bergregio's gesproken, waaronder het Pyavi, het Khevsoereti, het Toesheti en het Mtioeleti.

Er is geen linguïstische relatie met het Russisch hoewel deze taal door de meeste mensen gesproken en verstaan wordt, vooral door minderheidsgroeperingen die het Georgisch niet machtig zijn. Het Engels wordt als twee of derde taal voornamelijk door de jongere generatie gesproken en verstaan en dan alleen nog maar in Tbilisi en andere grote steden.

Hoe het Georgische schrift is ontstaan is nog niet duidelijk. Men vermoedt dat het Georgische schrift nauw verbonden is met het Foenisisch-Aramese schrift. Het Georgische alfabet heeft 40 letters waarvan er zeven niet meer gebruikt worden en er is geen verschil tussen hoofdletters en kleine letters. Sinds het Georgisch een geschreven taal is heeft het al drie alfabetische systemen gehad. Wat nu gebruikt wordt is het Mchedroeli uit de 11e eeuw. Het tegenwoordig niet meer gebruikte Hoetsoerischrift (kerkelijk schrift) bevat 38 letters, zowel hoofdletters als kleine letters. Enkele Georgische woorden (soms herkenbaar als leenwoorden*):

Hallo – gamar jobat
Goedemorgen – dila mshvidobisa
Dank u – didi madloba
Water – tskali
Melk – rdze
Een – erti
Twee – ori
Drie – sami
Tien – ati
Honderd – asi
Maandag – orshabati
Zaterdag – shabati
Vliegveld – aeroporti*
Bus – avtobusi*
Trein – matarebeli
Benzine – benzini*
Groente – bostneuli
Tomaat – pamidori*

In de autonome republiek Abchazië spreken nog ongeveer 90.000 mensen het Abchasisch dat sinds 1991 grondwettelijk als de officiële staatstaal beschouwd wordt. Het Abchazisch is een lid van de Noordwestelijk-Kaukasische taalfamilie waartoe ook het Circassisch en het Ubykh behoort. Het Abchazisch is niet verwant aan het Georgischen het alfabet bestaat sinds 1862.

Het Ossetisch, gesproken door etnische Ossetiërs, wordt in verschillende delen van Georgië gesproken, maar vooral in Zuid-Ossetië. Deze taal is lid van de Iraanse taalfamilie.

Veel Georgische achternamen eindigen op idze of adze en dat betekent"zoon van". Ook de uitgang vili komt veel voor en betekent"kind".

Van de ongeveer 150 kranten zijn er 120 in het Georgisch geschreven. Er worden ook kranten gemaakt in het Russisch, Armeens, Abchazisch en Ossetisch.

Georgië stamt af van"Gurj", de naam die de Arabieren en de Perzen aan de bevolking van Georgië gaven.

advertentie

Nuttige links

Georgië Startnederland (N+E)
Reisinformatie Georgië (N)
Startpagina Georgie (N)

Bronnen

Bronnen

Burford, T. / Georgia

Bradt Publications

Georgia, Armenia & Azerbaijan

Lonely Planet

Rosen, R. / Georgia

Odyssey Publications

Spilling, M. / Georgia

Marshall Cavendish

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt november 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems

GEORGIETaal