Landenweb.nl

FRANKRIJK
Samenleving

To read about FRANCE in English - click here

ANWB vakantie boeken Frankrijk

Steden FRANKRIJK

Aix-en-provence Amiens Avignon
Bordeaux Dijon Grenoble
Le havre Lille Lyon
NiceParijs

Populaire bestemmingen FRANKRIJK

ArdecheAuvergneBourgondie
BretagneCevennenCorsica
Cote d'azurDordogneElzas
JuraLanguedoc-roussillonLoiredal
LotNormandiePicardie
Provence

Samenleving

Staatsinrichting

Volgens de grondwet van 1958 is Frankrijk een parlementaire republiek waarvan de president als staatshoofd uitgebreide volmachten heeft. De president wordt sinds 1962 door het volk bij algemeen stemrecht rechtstreeks voor zeven jaar gekozen. In 2002 zal de president van Frankrijk voor de duur van vijf jaar worden gekozen in plaats van de huidige zeven jaar.

De president vaardigt de door het parlement of door het volk (in geval van een referendum) aangenomen wetten uit, tekent de besluiten van de ministerraad die hij voorzit, benoemt de premier en kan in geval van nood het geheel van de wetgevende en uitvoerende macht tot zich trekken en de ontbinding van de Nationale Vergadering uitspreken.

advertentie

Tekst grondwet van FrankrijkFoto: Erasoft24 in het publieke domein

De president kan zelfs desgewenst de premier vervangen, behalve wanneer er in het landsbestuur sprake is van een zogenaamde"cohabitation". Dit komt alleen voor wanneer de samenstelling van de Nationale Assemblée zodanig is dat de president gedwongen is een premier van een andere politieke kleur dan de zijne aan te stellen. Na de verkiezingen van 1 juni 1997 ontstond deze situatie toen de neogaullistische president Chirac het land bestuurde samen met een kabinet en een premier Jospin, die van linkse signatuur waren. De samenwerking tussen Chirac en Jospin verliep de eerste vier jaar trouwens vrij soepel.

De regering, aangevoerd door de premier, wordt voorgesteld en benoemd door de president. De regering bepaalt en geeft uitvoering aan de algemene politiek van het land en is verantwoording verschuldigd aan de Nationale Vergadering.

De wetgevende macht wordt uitgeoefend door het parlement, dat uit twee kamers bestaat. De Nationale Vergadering (Assemblée Nationale) telt 577 leden waarvan 22 uit de overzeese departementen en gebiedsdelen. De Assemblée wordt voor vijf jaar gekozen via een districtenstelsel. De senaat wordt in hoofdzaak gekozen door de leden van de"conseils généraux", de departementale raden, en door de gemeenteraden.

De senaat heeft veel minder bevoegdheden dan de Assemblée en telt 321 leden waarvan 12 vertegenwoordigers van de Fransen in het buitenland en 13 voor de overzeese departementen en gebiedsdelen. De senaatsleden worden voor negen jaar gekozen en elke drie jaar wordt de senaat voor een derde vernieuwd. De voorzitter van de senaat is na de president de hoogste ambtsdrager van het land.

advertentie

De Assemblée Nationale is gevestigd in Palais BourbonFoto: David.Monniaux CC 3.0 Unported no changes made

Alle Franse staatsburgers van 18 jaar en ouder hebben stemrecht en om gekozen te worden voor de Assemblée moet men minimaal 23 jaar zijn en voor de senaat 35 jaar. Vrouwen hebben pas sinds 1944 kiesrecht.

Kamer- en presidentsverkiezingen voltrekken zich in twee ronden. Wanneer de kandidaat in de eerste ronde van de kamerverkiezingen meer dan 50% van de stemmen in zijn kiesdistrict weet te behalen, is hij direct gekozen. Slaagt hij daarin niet, dan volgt een tweede ronde waarin een enkelvoudige meerderheid voldoende is. Voorwaarde bij de parlementsverkiezingen is dat de kandidaat in de eerste ronde ten minste 12,5% van de stemmen heeft behaald.

Bij de presidentsverkiezingen kunnen alleen twee kandidaten die de meeste stemmen hebben behaald tijdens de eerste ronde, meedoen aan de tweede ronde. Voor de actuele politieke situatie zie hoofdstuk geschiedenis.

advertentie

Vergaderzaal van de Nationale VergaderingFoto: Richard Ying et Tangui Morlier CC 3.0 Unported no changes made

Administratieve indeling

De Franse staat telt 22 regio's, die verdeeld zijn in 96 departementen. Het land kent verder: vier overzeese departementen, de"Départements d'Outre-Mer" (DOM): Frans Guyana, Guadeloupe, Martinique en Réunion; drie overzeese gebiedsdelen, de ‘Territoires d'Outre-Mer’ (TOM): Frans Polynesië, de Wallis en Futuna-eilanden en Nieuw Caledonië; de twee overzeese ‘collectivités territoriales’ Mayotte en St-Pierre-en-Miquelon en enkele gebieden op de zuidpool,"Les Terres Australes et Antarctiques Françaises (TAAF). De prefet staat aan het hoofd van iedere regio en ieder departement en is de vertegenwoordiger van de regering en van iedere afzonderlijke minister.

advertentie

Regio's van FranrijkFoto: Mightymights, CC 4.0 International no changes made

De departementen zijn verdeeld in arrondissementen (325), met aan het hoofd een sous-prefet; de arrondissementen zijn verdeeld in kantons (3714) en deze op hun beurt in 36.433 gemeenten. Ca. 90% van de gemeenten telt minder dan 2000 inwoners. De arrondissementen en kantons hebben slechts administratieve betekenis.

De Unie van het Corsicaanse volk (Union du Peuple Corse) strijdt al jaren voor onafhankelijkheid van het eiland en heeft vele honderden bomaanslagen op har naam staan. De regio Corsica heeft sinds 1981 een aparte status, een zekere mate van zelfbestuur. De bomaanslagen namen toen tijdelijk af maar in 1982 werden er meer dan 800 aanslagen gepleegd.

Onderwijs

Kleuter- en basisonderwijs

Frankrijk heeft een lange traditie van kleuteronderwijs. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het percentage Franse kinderen dat kleuterscholen (écoles maternelles) bezoekt hoger ligt da in alle andere EG-landen (België uitgezonderd), en bedraagt ca. 32% voor tweejarigen en 100% voor vijfjarigen.

Het kleuteronderwijs is niet verplicht en in openbare scholen (85% van alle scholen) gratis. De overige 15% zijn scholen voor bijzondere of niet-openbaar (particulier) onderwijs die worden gesubsidieerd door de staat en/of regio, en/of bijdragen ontvangen van de gezinnen.

advertentie

Basisschool Roissy-en-FranceFoto: Antony-22 CC 4.0 International no changes made

Het onderwijs is verplicht voor kinderen van 6 tot 16 jaar. Deze verplichting heeft betrekking op het basisonderwijs (école élémentaire) en de eerste cyclus van het secundair onderwijs (collège). De meeste leerlingen sluiten het vier jaar durende collège op hun 15e jaar af en moeten daarna nog minstens één jaar naar school in het algemeen vormend technisch of beroepsonderwijs.

Het basisonderwijs, ingericht en beheerd door de gemeenten, duurt vijf jaar en wordt gevolgd door kinderen van 6 tot 11 jaar. De vijf leerjaren omvatten twee cycli: de eerste cyclus (cycle des apprentissages fondamentaux) begint al in de hoogste afdeling van de kleuterschool en omvat verder de eerste twee jaar van de basisschool, die een voorbereidend en een eerste elementair jaar omvat.

De tweede cyclus (cycle des approfondissements) omvat de drie laatste jaren van de basisschool die voorafgaan aan het collège. Deze drie jaren omvatten het tweede jaar van de elementaire opleiding en de eerste twee jaren van de vervolgopleiding.

Secundair onderwijs

De eerste cyclus van het secundair onderwijs duurt vier jaar en is bestemd voor leerlingen van 11 tot 15 jaar en weer onderverdeeld in drie cycli: de aanpassingscyclus, de intermediaire cyclus en de oriëntatiecyclus. De tweede cyclus van het secundair onderwijs omvat algemeen vormend, technisch en beroepsonderwijs dat in lycea (lycées) wordt gegeven.

Het algemeen vormend en technisch middelbaar onderwijs bereidt de leerlingen in drie jaar voor op het examen van het algemeen baccalaureaat of het technisch baccalaureaat.

advertentie

Middelbare school Limoux, FranceFoto: Pinpin CC 3.0 Unported no changes made

De beroepsscholen bereiden de leerlingen in twee jaar voor op het"certificat d'aptitude professionelle" (CAP) en het"brevet d'études professionelles" (BEP). Het CAP is meer gespecialiseerd dan het BEP en wordt afgegeven voor algemene beroepsvaardigheden, niet in een specifiek vak maar in één beroeps-commerciële, administratieve of sociale sector. Na nog eens twee jaar kunnen zij examen doen voor het beroepsbaccalaureaat (baccalauréat professionnel). Op het collège is vanaf de zesde klas de studie van een vreemde taal verplicht en vanaf de 4e klas wordt er een tweede vreemde of een regionale taal geleerd. De studie van een vreemde taal is verplicht in het algemeen vormend en technisch onderwijs.

Aan het einde van het derde jaar nemen de leerlingen deel aan een nationaal examen met het oog op het behalen van het"diplôme national du brevet". Het diploma is een algemeen studiegetuigschrift dat niet bepalend is voor de latere studiekeuze.

Het algemeen vormend en/of het technisch onderwijs wordt afgesloten met het algemeen of het technisch baccalaureaat. Wie slaagt, krijg toegang tot het hoger onderwijs

Hoger onderwijs

Het hoger onderwijs wordt in Frankrijk door zeer uiteenlopende instellingen verstrekt. De organisatie en de toelatingseisen verschillen naar gelang van het type instelling en de doelstelling van het verstrekte onderwijs.

Tot de instellingen voor hoger onderwijs behoren:

-Universiteiten die korte opleidingen en lange opleidingen verstrekken. Frankrijk telt meer dan 70 universiteiten. De Sorbonne in Parijs is de oudste en dateert uit de twaalfde eeuw.

advertentie

Ingang hoofdgebouw SorbonneFoto: NonOmnisMoriar CC 3.0 Unported no changes made

-Openbare en particuliere scholen en instellingen die onder toezicht staan van een ministerie en hoger beroepsonderwijs verstrekken. Ook hier korte opleidingen en langere van drie jaar of meer na het baccalaureaat.

-In de"lycées d'enseignement général et technologique" zijn ook post-baccalaureaatopleidingen mogelijk die voorbereiden op hogere technische opleidingen die in twee jaar voorbereiden op het"brevet de technicien supérieur"

-lange driejarige opleidingen worden gegeven aan de"grandes écoles" die particulier of openbaar zijn. De meeste hogere ambtenaren en ingenieurs in Frankrijk zijn afkomstig van dit type onderwijsinstellingen.

Volkslied

Het volkslied van Frankrijk, de"Marseillaise" werd op 25 april 1792 geschreven door genie-officier Joseph Claude Rouget de Lisle en voor het eerst gezongen bij de baron van Dietrich, burgemeester van Straatsburg.

Het lied dankt zijn naam aan een bataljon Marseillaanse vrijwilligers die het lied zongen tijdens hun bestorming van de Tuilerieën in Parijs in augustus 1792. Vanwege zijn revolutionaire oorsprong is het lied tijdens de 19de eeuw tweemaal verboden geweest. Tot op heden zijn de meningen over de Marseillaise verdeeld.

advertentie

Het volkslied van Frankrijk. La Marseillaise, uitgedrukt door de beeldhouwer François Rude, op de Arc de Triomphe, ParisFoto: Ana Paula Hirama CC 2.0 Generic no changes made

Franse mode-industrie

De prestigieuze Franse mode-industrie is jaarlijks goed voor een omzet van ca. 24 miljard francs.

De Raad van Parijse Couture bestaat uit 21 modehuizen. Voor de meeste mode-ontwerpers is hun collectie slechts noodzakelijke reclame voor de veel meer opleverende parfums. In 1974 werd een nieuwe jonge groep couturiers toegelaten, de"créatures de mode", geïnspireerd door Biba en Mary Quant uit Engeland. Tot deze groep behoren o.a. Chloë, Kenzo, Gaultier, Mugler en Cerruti.

Franse wijnen

Verschillen in het klimaat, bodemgesteldheid en vele andere factoren zorgen voor een enorme verscheidenheid aan wijnen. In het algemeen gesproken komen witte wijnen uit het noorden en rode wijnen uit het zuiden. Druivensoorten als Chardonnay en Merlot worden tegenwoordig overal op aarde geplant en geven soms de wijn hun naam. In Frankrijk worden wijnen naar hun herkomst (streek) ingedeeld en niet naar de druivensoort.

Er zijn tien belangrijke wijnproducerende streken: Bordeaux, Bourgogne, Champagne, Elzas, Loire, Provence, Jura en Savoie, het zuidwesten, Languedoc-Roussillon en Rhône. Van elk gebied heeft de wijn zijn eigen karakter."Apelation contrôlé"-wetten staan garant voor de herkomst en kwaliteit van de wijn.

Frankrijk is de belangrijkste exporteur van wijn in de wereld, en komt wat de productie van wijn betreft op de tweede plaats. In 2000 werd ter waarde van 3,4 miljard euro aan wijnproducten verkocht.

Overzicht wijngebieden FrankrijkFoto: DalGobboM¿!i? CC 3.0 Unported no changes made

De wijngaarden van Bordeaux zijn de beste ter wereld. De vijf bekendste districten zijn Médoc, Sauternes en Graves op de linkeroever van de Garonne, en St.-Emilion en Pomerol op de rechteroever van de Dordogne. Elk gebied is verdeeld in"appellations" en elke appellation in landerijen die wijngoederen genoemd worden.

Op de kalkgronden van de landstreek Champagne wordt al sinds de Romeinen wijn gemaakt. Het is het meest noordelijke wijngebied van Frankrijk en het koele klimaat draagt bij aan het succes van de beroemde mousserende wijn die vermoedelijk zo'n 300 jaar geleden is uitgevonden. Het belangrijkste productiegebied ligt rond Reims en Épernay, waar de voornaamste"maisons de champagne" staan. Volgens de overlevering ontdekte Pierre Pérignon, keldermeester van de benedictijnse abdij Hautvillers bij Épernay, in de 17e eeuw de schuimwijn. Wijnhistorici hebben dit verhaal ontkracht, maar ze erkennen dat Dom Pérignon een elangrijke rol heeft gespeeld in de evolutie van champagne.

Er zijn drie druivensoorten, rode Pinot Noir en Pinot Meunier en witte Chardonnay. De meeste champagnes zijn een mengeling, maar Blanc de Blancs is 100 procent Chardonnay en Blanc de Noirs wordt van rode druiven gemaakt.

Franse wijnFoto: Dave Minogue CC 2.0 Generic no changes made

FRANKRIJK LINKS

Advertenties
• Parijs met NS Hispeed
• Frankrijk Tui Reizen
• Hotels Trivago
• ANWB vakantie boeken Frankrijk
• Autohuur Frankrijk
• Frankrijk Hotels
• Parkvakanties Frankrijk
• Auto huren in Frankrijk
• Bouw je eigen Frankrijk Rondreis
• Fiets en wandelreizen Frankrijk
• Reisgidsen en kaarten Frankrijk

Nuttige links

Campersite Frankrijk (N)
Dieren in Frankrijk (N)
Frankrijk Foto's
Lies en Teije's Reiswebsite (N+E)
Reisinformatie Frankrijk (N)
Reizen Paleis (N)
Reizendoejezo – Frankrijk (N)
Rondreis door Frankrijk (N)
Startpagina Marseille (N)

Bronnen

Bailey, R. / Frankrijk

Kosmos-Z&K

France

Lonely Planet

Frankrijk

Van Reemst

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt november 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems