Landenweb.nl

DUITSLAND
Taal

To read about GERMANY in English - click here

ANWB vakantie boeken Duitsland

Steden DUITSLAND

Berlijn Dortmund Frankfurt
Hamburg Heidelberg Keulen

Populaire bestemmingen DUITSLAND

Beieren

Taal

Verspreiding

Het Duits is een Germaanse taal die vooral gesproken wordt in de Midden-Europese landen Duitsland, Oostenrijk, Liechtenstein en Noord-Zwitserland. Verder zijn er in de volgende landen en streken nog minderheden die ook Duits spreken: Zuid-Tirol, Elzas-Lotharingen, België, Tsjechië, Polen, Roemenië, Hongarije en Rusland (Wolgaduitsers).

Het Duits is de zevende taal op aarde en wordt door ca. 120 miljoen mensen gesproken.

advertentie

Duits sprekende gebieden in de wereldPhoto: Shibo77 CC 3.0 Unported no changes made

Verwant met het Duits zijn ook het Jiddisch, het Letzeburgs in Luxemburg, het Pennsilvaans in de Verenigde Staten en het Schwyzerdütsch in Zwitserland. Het Duits is sterk verwant met o.a. het Deens, Zweeds, Noors, Nederlands, Vlaams en Engels.

Het Hoog-Duits is de taal van de gehele bevolking. In Sleeswijk wordt ook Deens gesproken en een klein gedeelte van het land, rondom Cottbus en Bautzen, is tweetalig; behalve het Hoog-Duits wordt hier ook het West-Slavische Sorbisch gesproken.

Het Neder-Duits of Plat-Duits, dat nog in het noordwesten wordt gesproken, kent veel overeenkomsten met de streektalen in Oost-Nederland.

advertentie

Geschiedenis

In de eerste eeuw na Christus vormden de verschillende West-Germaanse dialecten nog geen hechte taalkundige eenheid. Aangenomen wordt dat binnen het Karolingische rijk alle Germaanse stammen taalkundig wel als bij elkaar horend werden beschouwd. In het zuiden van Duitsland ontstonden langzamerhand de Hoog-Duitse dialecten die door taalveranderingen en klankverschuivingen een grote eenvormigheid vertoonden.

In het noorden breidden de Saksen hun macht steeds verder uit en daar kwam een Neder-Duits (Oud-Saksisch) taalgebied tot stand. Beide talen ondervonden sterke invloeden van het christendom en van de antieke Latijnse cultuurtraditie, met name bij de woordvorming en de woordbetekenis.

In de periode 800-1100 breidde het Duitse taalgebied zich verder uit naar het oosten en zuidoosten. Tussen 1170 en 1250 werd het Duits sterk beïnvloed door het Frans en ontstond het klassieke Middel-Hoog-Duits, een hoofse literatuurtaal.

advertentie

Ontwikkelings van de Germaanse talenPhoto: Vlaemink CC 4.0 International no changes made

Vanaf 1250 werd het Hoog-Duits steeds vaker gebruikt in ambtelijke stukken. Het Neder-Duitse taalgebied breidde zich vanaf 1100 uit tot aan de Oder, de Weichsel en ook naar Noordoost-Nederland. Ten oosten van de Elbe en de Salle ontstond een zogenaamde koloniale Oost-Middel-Duitse taal met elementen van verschillende geografische afkomst.

Vooral door de bijbelvertaling van Maarten Luther werd de Oost-Middel-Duitse schrijftaal de grondslag van de Duitse “Schriftsprache”. Deze ontwikkeling werd ook nog bevorderd door het humanisme en opkomende nationale gevoelens. De definitieve vestiging van de hedendaagse grammaticale en lexicale normen gebeurde met name door de invloed van grammatici in de 17e en 18e eeuw. Eind 18e, begin 19e eeuw beleefde de klassieke literatuurtaal een bloeiperiode. Het bleef echter een schrifttaal die vaak sterk verschilt van de gesproken dialecten. De spelling van deze schrijftaal werd rond 1900 vastgelegd.

Naast deze schrijftaal bestaat er een omgangstaal die regionaal wordt gekenmerkt door sterke klank- en woordvarianten. Door politieke, sociale en culturele ontwikkelingen worden de regionale verschillen tussen schrijftaal en omgangstaal steeds kleiner.

advertentie

Voorbeeld van het Keulse dialectPhoto: User Bordeaux on de.wikipedia CC 3.0 Unported no changes made

advertentie

DUITSLAND LINKS

Advertenties
• Berlijn met NS Hispeed
• Duitsland Tui Reizen
• Autohuur Duitsland
• ANWB vakantie boeken Duitsland
• Doorlopende reisverzekering, nu 10% korting!
• Parkvakanties Duitsland
• Camperreizen Duitsland
• Hotels Trivago
• Fietsvakanties Duitsland
• Auto huren in Duitsland
• Duitsland Hotels
• Boeken, ook tweedehands, over DUITSLAND bij Bol.com

Nuttige links

Campersite Duitsland (N)
Dieren in Duitsland (N)
Duitsland Fotoreportage
Duitsland Foto's
Lies & Teije's Reiswebsite (N+E)
Reisinformatie Duitsland (N)
Reizendoejezo – Duitsland (N)
Rondreis door Duitsland (N)
Vakantie Duitsland Jouwpagina (N+E)
Vakantiebestemming.info Duitsland Kastelen (N)

Bronnen

Ayer, E.H. / Germany

Lucent Books

Egert-Romanowska, J. / Duitsland

Van Reemst

Europese Unie : vijftien landendocumentaties

Europees Platform voor het Nederlandse Onderwijs

Mark, D.F.W. van der / De Bondsrepubliek Duitsland voor en na 1990 : geschiedenis, politiek, economie en ruimtelijke ontwikkeling

Landensurveys

Tatsachen über Deutschland

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt oktober 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems