DORDOGNE
Geschiedenis
Geschiedenis
To read about DORDOGNE in English - click here
| Fietsvakanties Sawadee Dordogne |
Populaire bestemmingen FRANKRIJK
| Ardeche | Auvergne | Bourgondie |
| Bretagne | Cevennen | Corsica |
| Cote d'azur | Dordogne | Elzas |
| Jura | Languedoc-roussillon | Loiredal |
| Lot | Normandie | Picardie |
| Provence |
Geschiedenis
Prehistorie
De eerste prehistorische mensensoort, de Homo erectus, verscheen in de Périgord in de periode 500.000 - 300.000 v.Chr.
De maker van de beroemde grottekeningen en –schilderingen was echter de Homo sapiens, die hier in het Paleolithicum (oude steentijd) woonde. Met name de Vézère-vallei bevat een groot aantal prehistorische vindplaatsen uit deze periode.
Enkele van de Homo sapiens-soorten die in de Périgord leefden waren de Neanderthaler en de Moustérien (ca. 100.000 – 35.000 jaar geleden). Zij maakten vuurstenen werktuigen, trokken rond en leefden van de jacht en het verzamelen van voedsel. Zeer waarschijnlijk begroeven ze hun doden al, getuige de vondst van de abri van La Ferrassie.
Van 33.000 – 10.000 v.Chr. (Jong-Paleolithicum) leefde in de Périgord de Cro-Magnonmens, die in technologisch en cultureel opzicht al veel verder was dan al zijn voorgangers. Met name in het Magdalénien verbeterde de kwaliteit van de rotstekeningen aanzienlijk.
Vanaf 6000 v.Chr. maakten de verzamelaars en jagers plaats voor neolithische landbouwculturen, die de grond gingen bewerken. Ook verschenen in deze periode de eerste gedomesticeerde dieren en aan het einde van het Neolithicum (3500 - 2000 v.Chr.) stonden in de ook megalithische grafmonumenten.
| advertentie |
|
|
Oudheid
In de koper- en bronstijd (v.a. 3000 v.Chr.) werd de Périgord bevolkt door nieuwe bevolkingsgroepen, o.a. herders. De bronstijd kenmerkte zich verder door de ontwikkeling van internationale handelsbetrekkingen.
Vanaf de 6e eeuw v.Chr. vestigden zich in onder andere de Périgord Keltische (Gallische) stammen, waaronder rond Périgueux de zogenaamde Petrocorii (Keltisch voor ‘vier stammen’). Deze Kelten richtten versterkte vestingen op, zogenaamde ‘oppida’. Tijdens de verovering van Gallië door de Romeinen (122 – 51 v.Chr.) vormden deze oppida zelfs voor de Romeinen moeilijk te nemen obstakels.
In 27 v.Chr. werd de Périgord opgenomen in de Romeinse provincie Aquitania. De Romeinen lieten in dit gebied thermen, aquaducten en amfitheaters na. Verder werden er wegen aangelegd, ijzerovens gebruikt, goudmijnen geëxploiteerd en wijngaarden aangeplant. Dit alles zorgde ervoor dat de provincie Aquitanië verstedelijkte en economisch welvarend werd. De kerstening van de Périgord voltrok zich geleidelijk tussen de 4e en 5e eeuw.
Hier kwam echter een eind aan in de 5e eeuw n.Chr. Het verval trad toen in en in 476 kwam er een eind aan het West-Romeinse keizerrijk.
In de periode 235-284 waren er al invallen geweest door Alemannen en Franken.
| advertentie |
|
|
Middeleeuwen
Eind 5e eeuw kwam het Visigotische koninkrijk onder het gezag van de Merovingische koning Clovis te staan, de grondlegger van het Frankische Rijk. In 506 liet hij zich dopen om zodoende bij de bisschoppen en de christelijke bevolking in een goed blaadje te komen staan.
In de 8e eeuw ontstond het graafschap Périgord, dat vervolgens in de 10e eeuw in vier baronieën (Mareuil, Bourdeilles, Beynac en Biron) werd opgedeeld en geregeerd werden door de families Turenne, Cardaillac en Castelnau. Het graafschap Périgord kwam in handen van het huis Talleyrand.
Eind 11e eeuw verlieten veel ridders de Périgord om zich aan te sluiten bij de kruisvaarders, die het door de Turken bezette Heilige Land wilden bevrijden. In de 12e en 13e eeuw waren het vooral de kloosters die veel geld, grond en macht hadden. Dit was ook de tijd van de ketterse Katharen, die zich over heel Zuid-Frankrijk verspreiden, op de vlucht voor het leger van de rooms-katholieke Kerk.
| advertentie |
|
|
De Honderdjarige Oorlog (1337-1453)
Tussen 1337 en 1453 speelde zich onder andere in de Périgord een groot deel van de Honderdjarige Oorlog zich af. De rivier de Dordogne was op dat moment de grens tussen de strijdende Fransen en Engelsen.
De aanleiding tot dit langdurige conflict was de scheiding tussen koning Lodewijk VII en zijn vrouw Eleonora van Aquitanië in 1152. Zij nam haar bruidschat, waaronder de Périgord, mee, en trouwde in hetzelfde jaar nog met Hendrik II Plantagenet. Deze verkreeg hierdoor het hertogdom Aquitanië, en twee jaar later ook nog eens de Engelse kroon. De periode hierna vochten het Engelse en het Franse leger regelmatig op het grondgebied van de Périgord. In 1259 staat Lodewijk IX de Heilige bij het Verdrag van Parijs de Périgord af aan de Engelsen en probeert zo een einde te maken aan de Frans-Engelse twisten.
In 1340 riep de Engelse koning Edward III zichzelf uit tot koning van Frankrijk en versloeg vervolgens de Franse vloot en het leger van Filips VI. In 1347 vestigde Edward zich definitief op Frans grondgebied.
De laatste decennia van de Honderdjarige Oorlog waren voor de Fransen zeer zwaar en werden door Jeanne d’Arc beroemd. Zij nam het op tegen de Engelsen en zorgde ervoor dat Karel VII in 1429 tot koning van Frankrijk werd gekroond. In 1431 werd de “Maagd van Orleans” op de brandstapel ter dood gebracht. In 1453 verloren de Engelsen definitief de oorlog bij de Slag om Castillon en kon zich een sterk nationaal Frans bewustzijn ontwikkelen. De Franse kroon zou haar gezag pas eind 16e, begin 17e eeuw in de Périgord verstevigen.
| advertentie |
|
Reformatie en absolutisme
Onder de bezielende leiding van Calvijn verwierf de Reformatiegedachte onder de adel van de Périgord veel aanhang. Rond 1550 was Frankrijk verdeeld in twee kampen: de protestanten of hugenoten en de katholieken. In de Périgord was een stad als Bergerac volledig in handen van de hugenoten, terwijl Périgueux, Sarlat en Cahors katholieke bolwerken waren. Tot aan het einde van de 16e eeuw woedde er een soms bloedige strijd en werden er vele katholieke bouwwerken en beelden verwoest. In 1589 besteeg Hendrik IV de troon en onder zijn bewind werd de Périgord een deel van het Franse koninkrijk. In 1594 start er een boerenopstand, die de armoede, de honger en de steeds hogere belastingen meer dan zat zijn. De boeren (‘croquants’) verloren de strijd natuurlijk en werden in augustus 1595 verslagen.
In 1598 kwam er een voorlopig einde aan de godsdienststrijd met het Edict van Nantes, waarin door de tot het katholicisme bekeerde Hendrik IV de vrijheid van godsdienst geregeld werd. Direct gevolg hiervan was wel dat de Périgord vanaf die tijd rechtstreeks onder de Franse kroon zou vallen.
De rust duurde echter niet lang en de vijandelijkheden tussen katholieken en hugenoten werden weer hervat. Deze keer dolven de hugenoten al snel het onderspit en in 1629 gaven de laatste ‘protestantse’ steden, Bergerac en Montauban, zich over.
De meeste hugenoten vluchtten toen naar landen als Nederland en Engeland.
Vanaf deze tijd hadden de regio’s van Frankrijk te maken met de absolute macht van ‘Parijs’, tegenspraak werd niet meer geduld. ‘Hoogtepunt’ in deze was het motto van Lodewijk XIV: ‘L’etat c’est moi (de staat dat ben ik). Adel en geestelijkheid profiteerden hier erg van, terwijl de boerenbevolking leed onder belastingverhogingen en zwaar onderdrukt werd. Opstanden van boeren in de Périgord en elders in Frankrijk werden vooralsnog neergeslagen. Maar ook de burgers in de steden hadden weinig tot niets in te brengen, en het was dan ook niet vreemd dat burgers en boeren uiteindelijk gezamenlijk in opstand kwamen tegen het regime van de koning.
In 1685 werd het Edict van Nantes door Lodewijk XIV herroepen en vluchten vel protestanten uit de Périgord uit Frankrijk weg. In 1707 breekt er een nieuwe boerenopstand uit in de Périgord en de Quercy, maar ook deze werd snel in de kiem gesmoord.
| advertentie |
|
|
Franse Revolutie
De revolutie begon met de bestorming van de Parijse gevangenis de Bastille op 14 juli 1789. Met verwijzing naar de leus ‘Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap’ werden de rechten voor alle Fransen vastgelegd.
Dit ging echter niet zonder slag of stoot. De hoofden van Lodewijk XVI en zijn vrouw Marie Antoinette werden afgehakt, evenals die van veel geestelijken en adellijke personen. Daarna ontstond er veel onenigheid tussen de revolutionairen zelf, met als gevolg een periode van terreur en verderf. Voeg daarbij een ernstige economische crisis, en de roep om een sterke man was niet verwonderlijk.
Op 4 maart 1790 werd het departement Dordogne gevormd, en men ging toen uit van de toenmalige provincie Périgord.
| advertentie |
|
|
Napoleon
Die sterke man werd de op Corsica geboren Napoleon Bonaparte, op dat moment bevelhebber van het Franse leger. Hij vierde militaire successen in onder andere Italië en Egypte en liet zich in 1804 tot keizer kronen. In streken als de Périgord werd deze stap door de meeste mensen toegejuicht. De Périgord werd zelfs een bolwerk van de aanhangers van Napoleon. Verschillende van zijn generaals kwamen zelfs uit deze streek.
In 1814 keerden de Bourbons terug op de Franse troon en in 1815 na de nederlaag bij Waterloo werd Napoleon verbannen naar Sint-Helena, waar hij in 1821 overleed.
In de periode na Napoleon kwam de industriële revolutie goed op gang, met een grote rol voor de burgerij en het ontstaan van een arbeidersklasse.
De 19e was echter een verre van rustige periode. In 1830 en in 1848 braken er nieuwe revolutionaire opstanden uit en na de laatste opstand werd de Tweede Republiek uitgeroepen. Ook in 1871 kwam het volk in opstand. De Frans-Duitse oorlog (1870-1871) zorgde ervoor dat Frankrijk Elzas-Lotharingen af moest staan aan Duitsland.
| advertentie |
|
|
Eerste en Tweede Wereldoorlog
Na de Eerste Wereldoorlog kreeg Frankrijk Elzas-Lotharingen weer terug, maar dit was slechts een pleister op de wonde van de vele doden en gewonden die de oorlog Frankrijk gekost had.
In de jaren dertig kwam in Duitsland Adolf Hitler aan de macht en in 1940 raakte Frankrijk verstrikt in de Tweede Wereldoorlog. De nieuwe regeringsleider Pétain tekende een wapenstilstand met Duitsland en was bereid om met de Duitsers te samenwerken. Frankrijk was op dat moment verdeeld in twee zones, waarbij de Périgord in het onbezette deel van Zuid-Frankrijk viel. De Duitsers hielden echter geen woord en in 1942 werd de vrije zone alsnog bezet door de Duitsers.
Op 6 juni 1944 begon de invasie van de geallieerden in Normandië en op werd Frankrijk bevrijd.
Na-oorlogse periode
Na de oorlog vormden de verschillende verzetsbewegingen een regering, met uiteindelijk Charles de Gaulle, de grote man van het Franse verzet, aan de macht. De Périgord verkommerde economisch, te meer daar de industrialisatie van de landbouw, die zich in de rest van Frankrijk voltrok, aan deze streek voorbijging.
Na de studentenopstand van 1968 werd De Gaulle opgevolgd door Georges Pompidou. Na Pompidou volgden Giscard d’Estaing (1974-1981), Mitterand (1981-1995) en Chirac (vanaf 1995).
Allen probeerden zij de regio’s meer zeggenschap te geven, maar in feite is daar nog niet veel van terecht gekomen. ‘Parijs’ heeft het nog steeds voor het zeggen, ondanks regelmatige protesten.
Sinds 16 mei 2007 is Nicolas Sarkozy president. De president heeft een relatief grote macht, doordat hij staatshoofd en regeringsleider is. In oktober 2008 wordt de omvang van de kredietcrisis merkbaar en in februari 2009 pompt de overheid miljarden in de economie. In maart 2010 leiden de regeringspartijen een groot verlies bij regionale verkiezingen. In juni 2010 kondigt de regering drastische bezuinigingen aan om de staatsschuld te verlagen. In mei 2012 treedt de socialist Francois Hollande aan als president. In 2013 stuurt Frankrijk een interventiemacht naar de voormalige kolonie Mali. In maart 2014 wordt Manuel Valls de nieuwe premier, na een opmars van het Front Nationaal. Ook bij de Europese verkiezingen in mei wint het front nationaal.Het jaar 2015 staat in het teken van terroristische aanslagen op Frans grondgebied door Islamitische Staat. In januari vallen 17 slachtoffers, voornamelijk medewerkers van het satirische tijdschrift Charlie Hebdo. In november zijn er 130 doden te betreuren bij diverse aanvallen in Parijs. In februari 2016 begint de opruiming van de"jungle" van Calais, dat is een groot kamp met illegalen die de oversteek naar Groot-Brittanië willen maken. Op 14 juli 2016 slaat Islamitische Staat opnieuw toe, een vrachtwagen rijdt in op een menigte tijdens de nationale feestdag met meer dan 80 doden tot gevolg. In mei 2017 wint de kandidaat van het centrum Emaunuel Macron de Franse presidentsverkiezingen van de ultrarechtse Marine Le Pen. Zijn beweging La Republique en Marche wint vervolgens in juni bij parlementsverkiezingen de absolute meerderheid.
Eind 2018 vinden grote landelijke"gele hesjes" protesten plaats tegen pogingen om het gebruik van fossiele brandstoffen te beteugelen door middel van prijsstijgingen die gewelddadig worden, wat aanleiding geeft tot aanpassingen door de regering. De protesten gaan door in 2019. In juli 2020 benoemt president Macron Jean Castex tot premier, nadat Edouard Philippe ontslag nam na een slechte uitslag voor de regerende La République En Marche! partij bij lokale verkiezingen. In Conflans-Sainte-Honorine, een voorstad ten noordwesten van Parijs, werd op straat een geschiedenisleraar die kort daarvoor in de klas karikaturen van de profeet Mohammed liet zien onthoofd. De achttienjarige Tsjetsjeense dader werd door de politie doodgeschoten.
2021 en begin 2022 staan in het teken van de aanstaande verkiezingen waarin Macron het opneemt tegen onder anderen Valérie Pécresse van Les Républicains, Marine Le Pen van Rassemblement National en Éric Zemmour van Reconquête. De Franse presidentsverkiezingen worden in april 2022 gewonnen door Emmanuel Macron. Hij kan daarmee beginnen aan een tweede ambtstermijn van vijf jaar.
DORDOGNE LINKS
Advertenties
• Dordogne Tui Reizen
• Hotels Trivago
• ANWB vakantie boeken AuvergneDordogne
• Fietsvakanties Sawadee
• Dordogne Hotels
• Auto huren in Bergerac
• Boeken, ook tweedehands, over DORDOGNE bij Bol.com
Nuttige links
Dordogne Startnederland (N)Bronnen
Best, J. / Dordogne, Limousin met Quercy en Berry
Gottmer/Becht
Denhez, F. / Dordogne, Lot, Périgord, Quercy
ANWB
Dordogne en Lot-et-Garonne
Lannoo
Dordogne, Périgord : Périgueux, Bergerac, Cahors, Rocamadour
Lannoo
Graaf, G. de / Dordogne, Limousin
ANWB
Hiddema, B. / Dordogne
ANWB
Miller, N. / Dordogne
ANWB
CIA - World Factbook
BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt oktober 2024Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems