CALIFORNIE
Basisgegevens | |
Officiële landstaal | Engels |
Hoofdstad | Sacramento |
Oppervlakte | 411.049 km² |
Inwoners | 39,237,836 (2021) |
Munteenheid | Amerikaanse dollar (USD) |
Tijdsverschil | -9 |
Web | .us .gov .edu .mil .um |
Code. | USA |
Tel. | +1 |
To read about CALIFORNIA in English - click here
Hotels Californie |
Steden CALIFORNIE
Los angeles | San francisco |
Populaire bestemmingen VERENIGDE STATEN
Arizona | Californie | Florida |
Hawaii | Utah |
Geografie en Landschap
Geografie
Californië, met als bijnaam de 'Golden State', is met een oppervlakte van 411.049 km² na Alaska en Texas de op twee na grootste staat van de Verenigde Staten en bijna tien keer zo groot als Nederland. Alleen al de grootste county van Californië, San Bernardino, is met een oppervlakte van 52.200 km² een stuk groter als Nederland (41.526 km²). Californië is gemidddeld ca. 1300 km lang en 400 km breed, het breedste punt bedraagt 587 km.
Californië grenst in het noorden aan Oregon, in het zuiden aan de Mexicaanse staat Baja California, in het westen aan Nevada, in het zuidwesten aan Arizona en in het oosten aan de Grote of Stille Oceaan met een kustlijn van ca. 1350 km.
advertentie |
Californië SatellietfotoPhoto: Publiek domein
Landschap
Een groot gedeelte van de kust van Californië wordt geflankeerd door de ruige bergen van de Coast Ranges, die vooral 's winters veel regen tegenhouden. De Coast Ranges worden als het ware halverwege onderbroken door San Francisco. De vaak in mist gehulde kuststrook ten noorden van die stad is maar dun bevolkt, Centraal- en Zuid-Californië hebben een veel zachter klimaat en daar leven ook de meeste mensen. In het uiterste noorden van de Coast Ranges valt in sommige jaren meer dan 3000 mm neerslag en op sommige plaatsen komt daar door langdurige mistperiodes in de zomer nog eens 300 mm bij. Deze omstandigheden, in combinatie met een vruchtbare bodem, zorgden er wel voor dat het landschap van Big Sur tot in Oregon gedomineerd kon worden door bossen met de gigantische redwoodbomen als blikvangers.
In het noordoosten van Californië ligt het Lassen Volcanic National Park, met de actieve Lassen Peak, de grootste stratovulkaan, een samengestelde vulkaan opgebouwd uit gestolde lava, ter wereld (3187 m). Lassen Peak behoort tot een keten van vulkanen die tot in de staat Washington doorloopt, met onder andere Mount Shasta (Californië, 4316 m), Mount Saint Helens (Washington, 2550 m) en Mount Rainier (Washington, 4392 m).
advertentie |
Lassen Peak, stratovulkaan in CaliforniëPhoto: Brian M. McDaniel CC 3.0 Unported no changes made
De oostflanken van de Coast Ranges lopen langzaam over in een heuvellandschap dat uitmondt in de Central Valley, ooit een binnenzee, die zich ontwikkeld heeft tot het belangrijkste landbouwgebied van de Verenigde Staten waar de helft van al het Amerikaans(e) fruit, groente en noten geteeld wordt. De Central Valley, 750 km lang en 80 km breed, heeft een woestijnneerslaggemiddelde, maar krijgt overvloedig water van de Sierra Nevada-gebergte. Vroeger was de Central Valley een moerasgebied en bevolkt door miljoenen dieren, nu is het een volledig gecultiveerd landbouwlandschap met uitgestrekte akkerbouwgebieden en grote veeboerderijen.
advertentie |
Typisch landschap Central valley, CaliforniëPhoto: Amadscientist in het publieke domein
Ten oosten van de Central Valley doemt de Sierra Nevada op, een van de grootste bergketens ter wereld met een lengte van ca. 640 kilometer, een breedte van 112 kilometer en 13 pieken met een hoogte boven de 4200 meter. Een onderdeel van de Sierra Nevada, de High Sierra, veelal gelegen boven de 2700 meter, is een fascinerend landschap van gletsjers, gebeeldhouwde granieten pieken en afgelegen ravijnen.
De oprijzende Sierra Nevada vangt stormen op en de daarmee samenhangende neerslag, die boven de 3000 meter in de vorm van sneeuw valt en daardoor een geliefde wintersportbestemming is. Smeltende sneeuw stroomt uiteindelijk zowel aan de oost- als aan de westkant van de Sierra Nevada in een zestal grote riviersystemen die het water weer afleveren aan het landbouwgebied van de Central Valley en aan grote steden als San Francisco en Los Angeles.
De noordelijke kant van de Sierra Nevada gaat naadloos over in de Cascade Mountains, die zicht uitstrekt tot in de staten Oregon en Washington. De zuidelijke kant van de Sierra Nevada maakt een merkwaardige westelijk hoek en loopt via de Transverse Ranges, een van de weinige oost-west lopende bergketens in de Verenigde Staten), over in de zuidelijke Coast Ranges.
advertentie |
Typisch High Sierra landschap, CaliforniëPhoto: Jane S. Richardson CC 3.0 Unportedno changes made
Omdat de westelijke hellingen van de Sierra Nevada bijna alle regenval afvangen, is het grootste gedeelte van het land ten oosten van de bergketen droog en woestijnachtig met minder dan gemiddeld 25 mm neerslag per jaar. Hier vind men ook onherbergzaamste maanlandschappen van de Sierra Nevada. Slechts een aantal valleien zien er wat groener uit en daar is landbouw en veeteelt mogelijk. In de oostelijke Sierra Nevada ligt, omringd door 4000 meter hoge bergen van de Inyo Mountains en de White Mountains, de diepste vallei van de Verenigde Staten, Owens Valley (1200 meter). In dit gebied ligt ook de hoogste berg van de Verenigde Staten buiten Alaska, Mount Whitney (4418 m).
Het Modoc Plateau in Noordoost-Californië is een 'koude' woestijn, bedekt met wintervaste planten als jeneverbesstruiken en alsem. De temperaturen lopen richting het zuiden snel op, met name na de overgang van het alkalische Mono Lake, een van de oudste meren ter wereld, naar de Owens Valley ten oosten van de Sierra Nevada. Dit zuidelijk woestijngebied (onderdeel van de Mojave-woestijn) omvat onder andere de van noord naar zuid 225 kilometer metende Death Valley, een van de heetste plaatsen op aarde. Nog wat verder naar het zuiden loopt de Mojave Desert over in de Colorado Desert of Low Desert (onderdeel van de grotere Mexicaanse Sonora Desert) rond de Salton Sea. De totale oppervlakte van de woestijngebieden in Californië bedraagt ca. 65.000 km². In Death Valley liggen de hoogste zandduinen van Californië, de meer dan 200 meter hoge Eureka Sand Dunes. Tussen San Francisco en Santa Barbara, in het Guadalupe-Nipomo Dunes Preserve, liggen de Mussel Rock Dunes, de hoogste zeeduinen ter wereld. Het grootste gedeelte van de Mojave Desert ligt op een hoogte van meer dan 600 meter.
advertentie |
Mount Whitney, hoogste berg van CaliforniëPhoto: Geographer in het publieke domein
advertentie |
Death Valley, laagste punt van CaliforniëPhoto: Roger469 in het publieke domein
De meest zuidelijke gletsjer van de Verenigde Staten is de Palisade Glacier in de Sierra Nevada. Op dit moment heeft de gletsjer een oppervlakte van 0,8 km² en is 1300 meter lang en 800 meter breed. De gletsjer ligt nu op een hoogte tussen 4100 en 3700 meter en beweegt ongeveer 6 meter per jaar.
In het Yosemite National Park torent El Capitan, een van de hoogste monolieten (1095 m) ter wereld, boven het landschap van Yosemite Valley uit. Nog hoger is de Half Dome, die meer dan 1500 meter hoog is en bijna loodrecht omhoog steekt.
advertentie |
El Capitan in Yosemite Valley, CaliforniëPhoto: Mike Murphy CC 3.0 Unportedno changes made
Net ten zuiden van de kustplaats Santa Barbara liggen de acht grotendeels niet of nauwelijks bewoonde eilanden van vulkanische Channel Islands, of in het Spaans Archipiélago del Norte (totale oppervlakte ca. 900 km²). De archipel is te verdelen in een zuidelijke en een noordelijke groep eilanden. In het zuiden liggen de eilanden Santa Barbara Island, San Nicolas island, San Clemente Island en het met ca. 4000 bewoners grootste (194 km²) en meest bevolkte eiland, Catalina Island. Catalina Island, op ca. 40 km van de Californische kust, is een ware toeristische trekpleister met jaarlijks ca. 1 miljoen bezoekers.
De noordelijke groep eilanden bestaat uit Anacapa Island (bestaat eigenlijk uit twee eilanden, West Anacapa en East Anacapa), San Miguel Island, Santa Cruz Island en Santa Rosa Island. De afstand tussen het meest noordelijke eiland, San Miguel Island, en het meest zuidelijke eiland, San Clemente Island, bedraagt 260 km. De Channel Islands tellen 145 planten- en dierensoorten die nergens anders ter wereld voorkomen, en dat leverde de archipel de bijnaam "California's Galapagos" op.
44 Kilometer ten westen van Point Bonita in de Bay Area liggen de Farallon Islands, belangrijk voor broedende zeevogels en als rustplaats voor trekvogels.
Het grootste meer van Californië is Salton Sea. Dit door de mens geschapen meer heeft een oppervlakte van ca. 970 km², ligt 69 meter onder zeeniveau en is maximaal 15 meter diep; Een ander groot kunstmatig meer is Lake Berryessa met een oppervlakte van 84 km2. Clear Lake, een van de oudste meren van Noord-Amerika, is het grootste Californische zoetwatermeer, met een kustlijn van ca. 160 km en een oppervlakte van ca. 180 km2.
Eagle Lake is het tweede grootste natuurlijke meer van Californië met een oppervlakte van ca. 180 km2. Het grootste bergmeer en op één na diepste meer van de Verenigde Staten, op de grens van Californië (twee derde) en Nevada (een derde), is Lake Tahoe of 'Big Blue' met een diepte van 501 meter. Het alkalische Mono Lake, het water van dit meer is drie keer zo zout als zeewater, in de oostelijke Sierra Nevada is meer dan een miljoen jaar oud, het op één na oudste meer van de Verenigde Staten en voor de noordoever liggen twee vulkanische eilanden, het witte Paoha Island en het zwarte Negit Island. Mono Lake is vooral bekend door de prachtige kalkafzettingen of 'tufa', die boven het water uitsteken. Ten westen van Mammoth Lake ligt het Devil's Postpile National Monument waar men de grootste basaltzuilen ter wereld kan vinden.
De hoogste waterval (totaal 744 meter) van de Verenigde Staten en de vijfde ter wereld is Yosemite Falls in de Sierra Nevada. Deze cascadewaterval is verdeeld in: Upper Yosemite Fall (440 m en hoort bij de twintig hoogste watervallen ter wereld), Middle Cascades (206 m) en Lower Yosemite Fall (98 m). Andere watervallen in dit gebied zijn de Bridalveil Fall (189 m), de Vernal Fall (97 m) en de Nevada Fall (181 m).
De Kings Canyon in het Kings Canyon National Park is met hoogteverschillen tot 2500 meter de diepste canyon van de Verenigde Staten. De Crystal Cave is met zijn prachtige stalactieten en stalagmieten een mooiste druipsteengrotten van de Sierra Nevada.
advertentie |
Yosemite Falls, CaliforniëPhoto: BallerinaGirl2248 CC 4.0 International no changes made
Aardbevingen
Onder Californië lopen veel breuken die aardbevingen kunnen veroorzaken. De actiefste en meest bekende breuk is de San Andreasbreuk (San Andreas Fault), die over een lengte van bijna duizend kilometer over bijna de gehele lengte van Californië loopt, van Cape Mendocino in het noorden tot de Golf van Californië in het zuiden van Californië. De San Andreasbreuklijn is een gevolg van de botsingen tussen de Noord-Amerikaanse Plaat en de Pacifische Plaat, en een van de weinige plaatsen in de wereld waar tektonische platen zich op het land raken. Jaarlijks registreert men in California zo'n 500.000 aardschokken en bevingen en de staat is dan ook in feite een seismische tijdbom.
San Andreas breuk, CaliforniëPhoto: John Wiley CC 3.0 Unported no changes made
De zwaarste schokken kwamen tot nu toe voor in het noordelijke deel van de breuk. Wetenschappers zijn op dit moment het meest bezorgd over het zuidelijke deel van de breuk, met name rond de miljoenenstad Los Angeles. De laatste grote aardbeving in dit gebied, met een kracht van 7.9 op de Schaal van Richter, dateert uit 1857. Volgens de wetenschappers is de druk aan de zuidelijke kant van de breuk zich al meer dan een eeuw aan het opbouwen en die zal zich via een waarschijnlijk zware aardbeving, de zogenaamde 'Big One', een weg naar buiten banen en grote schade veroorzaken met veel dodelijke slachtoffers.
Ook in de regio San Francisco is de laatste jaren weinig druk vrijgekomen, dus dat daar ook binnen niet al te lange tijd een grote aardbeving te gebeuren staat, is niet onlogisch. In 1906 werd San Francisco verwoest door een grote brand na een aardbeving van 7.8 op de Schaal van Richter. In 1989 werd de stad weer getroffen, met 62 mensenlevens en 6 miljard schade als gevolg door de Loma-Prieta-aardbeving van 7.1 op de Schaal van Richter. De Northridge-aardbeving van 1994 had een kracht van 6.7, de aardbeving in augustus 2014 had een kracht van 6.1.
Gevolgen Loma Prieta aardbeving, CaliforniëPhoto: FEMA News Photo in het publieke domein
CALIFORNIE LINKS
Advertenties
• AmerikaPLUS
• Vliegtickets Californië | VliegenNaar
• ANWB vakantie boeken Californie
• Hotels Trivago
• Jongerenreis Californie
• Autoverhuur Sunny Cars Californie
• Camperreizen West Amerika
• Californie Hotels
• Amerika rondreizen met kinderen
• Reisgidsen en kaarten Californie
Nuttige links
Californië Startnederland (N+E))Bronnen
BBC - Country Profiles
Benson, Sara / California
Lonely Planet
Benson, Sara / Discover California
Lonely Planet
Californië
Uitgeverij Cambium B.V.
CIA - World Factbook
Elmar Landeninformatie
Hansen, Preben / 100% Californië & West-USA
Mo'Media
Heetvelt, Angela / Zuidwestelijke staten van Amerika
Gottmer/Becht
Mangin, Daniel / Californië : de reisgids voor een actieve & culturele vakantie
Wat & Hoe
Ominalowska, Malgorzata / Californië
Uitgeverij Unieboek/Het Spectrum
The Rough Guide to California
Rough Guides Ltd.
Schmidt-Brümmer, Horst / Lannoo's autoboek Californië en Zuidwest-USA : on the road
Lannoo
Vlahides, John A. / Northern California
Lonely Planet
Wikipedia
Zuidwest-USA
Uitgeverij Terra Lannoo
laatst bijgewerkt november 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems