BULGARIJE
Economie
Economie
To read about BULGARIA in English - click here
| Bulgarije Hotels |
Steden BULGARIJE
| Sofia |
Economie
Algemeen
| advertentie |
|
|
Werkloosheid Bulgarije geografische spreidingPhoto: Ikonact CC 4.0 International no changes made
De economie van de Bulgaarse volksdemocratie behoorde na de Tweede Wereldoorlog samen met Albanië tot de armste landen op de Balkan. Het Oost-Europees herstelplan (Comecon) zorgde voor grote sociaaleconomische veranderingen. Industrie, transportbedrijven en banken werden genationaliseerd en er werden landbouwcoöperaties opgericht. Alle productiemiddelen waren op een gegeven moment in handen van de staat en het eerste vijfjarenplan werd geïntroduceerd. De nadruk bij dit alles lag op de zware industrie en de modernisering van de landbouw. De productie van consumptiegoederen kwam pas veel later op gang. Werkloosheid kwam in die tijd nauwelijks voor; voor iedereen kon een baantje gecreëerd worden. Er was vaak zelfs een tekort aan werkkrachten die met duizenden tegelijk gehaald werden uit landen als Cuba, Nicaragua en Vietnam.
Het einde van het communisme liet duidelijk zien hoe kwetsbaar de economie van Bulgarije was. Zo was de industrie voornamelijk op de export naar de Sovjet- Unie en andere Oost-Europese landen gericht. Deze traditionele afzetmarkt verdween ineens na de val van de Berlijnse muur en het Sovjet-rijk. Westerse concurrentie nam toe en de kwaliteitseisen van de exportproducten werden opgeschroefd. De economische hervormingen die nodig waren om mee te kunnen blijven doen in de vrije markteconomie, kwamen maar langzaam op gang. Het Internationaal Monetair Fonds en Wereldbank stelden meer dan 1,5 miljard dollar ter beschikking om de hervormingsplannen te ondersteunen.
De maatregelen zorgden ervoor dat de aanvankelijke torenhoge inflatie werd enigszins beteugeld, de staatsuitgaven werden verminderd, er werd een geleide loonpolitiek gevoerd en staatsbedrijven werden verkocht. Nadeel was dat de levensstandaard van de meeste Bulgaren onder het sociale minimum belandde. De overgang van een geleide economie naar de vrije markt bracht een logische recessie met zich mee, die in 1994 evenwel bedwongen leek. De prijzen daalden langzaam, de export naar het westen nam geweldig toe als gevolg van de zeer lage lonen, de privatisering loopt goed en de betalingsbalans is weer enigszins hersteld. 70% van de Bulgaarse economie is thans in particuliere handen. Het tempo van de privatisering is, onder druk van het IMF en de Wereldbank, vanaf 1998 opgevoerd. De binnenlandse investeringen zijn toegenomen, de reële inkomens gestegen en er worden meer kredieten verstrekt, met name voor het midden- en kleinbedrijf.
De Europese Commissie heeft in oktober 2002 verklaard dat Bulgarije een functionerende markteconomie is.
De overstromingen in zomer 2005 en het tekort op de lopende rekening belemmeren de mogelijkheid van lastenverlichting en koopkrachtverbetering voor de burger. Sinds 2013 zijn de grenzen van de EU open voor Bulgaren. Het BBP per hoofd van de bevolking ligt op 21.700 $ (2017)
| advertentie |
|
|
Landbouw, bosbouw en visserij
| advertentie |
|
|
Bulgarije LandbouwPhoto: Biso CC 3.0 Unported no changes made
Bulgarije is een vruchtbaar land en meer dan 55% van het oppervlak wordt gebruikt voor de landbouw, en is het nog steeds een van de pijlers onder de economie. De collectivisering, in 1945 begonnen, is afgeschaft. Toch bestaan er nog ongeveer 300 grote staatsbedrijven waar de geoogste landbouwproducten direct industrieel verwerkt worden. Ongeveer 15% van de totale cultuurgrond wordt door de boeren voor eigen rekening bewerkt. Deze bedrijven leveren 40% van het geproduceerde vlees en 45% van alle groentes. Belangrijke landbouwproducten zijn: tarwe, gerst, maïs, tabak, katoen, fruit en groenten, wijndruiven en suiker. De nationale trots is de Bulgaarse rozenolieproductie, die echter toenemende concurrentie ondervindt van o.a. Turkije en China.
In de berggebieden zijn veehouderij (vooral schapen) en bosbouw (houtwinning) van belang. De schapen zorgen behalve voor wol ook voor melk, kaas, en vlees. Yoghurt is een echte Bulgaarse uitvinding, in de negentiende eeuw ontdekt door professor Mletchnikov. Ook de varkensector levert veel vlees voor de binnenlandse markt.
Het centrum van de visserij is de Zwarte-Zeehaven Varna; de Bulgaren vissen vooral bij de Afrikaanse Westkust en in de Middellandse Zee. In de Zwarte Zee en de binnenwateren wordt maar ca. 17% van de vis gevangen. De meeste gevangen vis gaat naar de visverwerkende industrie.
| advertentie |
|
Industrie en mijnbouw
| advertentie |
|
|
Energiecentrale BulgarijePhoto: Julien81 CC 3.0 Unported no changes made
De industrie is na 1945 sterk ontwikkeld. De landbouw- (conserven, tabak, wijn) en de textielproductie zijn voor een groot deel bestemd voor de export. Daarnaast ligt het accent op de moderne technologie. Industrie is gevestigd in Dimitrovgrad en Kremikovitsi (met de grootste hoogovens), Sofia (elektrotechniek, machinebouw), Varna (scheepsbouw), Pleven en Boergas (petrochemische industrie; landbouwmachines), Stara-Zagora en Reka-Devnija (chemische industrie). Bulgarije is een belangrijk producent van computers en industriële robots (het centrum van de moderne technologie ligt in Veliko Turnovo).
De Bulgaarse bodem is arm aan grondstoffen. Naast wat steenkool is er genoeg bruinkool te vinden, maar deze is van slechte kwaliteit. Verder wordt er nog wat mangaan, zink, lood, ijzererts en pyriet gewonnen in de berggebieden. Voor aardgas en aardolie is men nog steeds sterk aangewezen op Rusland.
| advertentie |
|
|
Handel
| advertentie |
|
|
Business Park SofiaPhoto: Cadiboy CC 3.0 Unported no changes made
De internationale handel is zwaar getroffen door de ineenstorting van het Oostblok. De Golfoorlog en de boycot van Joegoslavië zorgden voor extra problemen. De handel zakte in tot de helft. De waarde van de uitvoer bedroeg in 1999 bijna 4 miljard dollar, inmiddels is die gestegen tot meer dan 32 Miljard in 2017. De belangrijkste uitvoerproducten zijn textiel, chemicaliën, landbouwproducten, wijn (Bulgarije behoort tot de top tien van wijn producerende landen), tabak en ertsen en mineralen. De belangrijkste handelspartners waren Rusland, Italië, Griekenland, Duitsland en Joegoslavië. Belangrijkste handelspartners nu zijn de Russische Federatie, Duitsland, Oostenrijk, Italië en Griekenland.
| advertentie |
|
|
Verkeer
| advertentie |
|
|
Modern Materiaal Bulgaarse SpoorwegenPhoto: Wiki05 CC 3.0 Unported no changes made
De belangrijkste verkeersaders zijn wegen en spoorwegen; er is een net van ruim 6000 km, waarvan de helft geëlektrificeerd. Verschillende grote internationale routes lopen door Bulgarije.
Het wegennet is dicht (37.000 km) en kent diverse autosnelwegen, die tegen 2000 door een grote ringweg verbonden zullen zijn. De aanleg van autowegen heeft prioriteit, mede door de toename van het aantal personenauto's en het toeristenverkeer.
De belangrijkste havens aan de Zwarte Zee zijn Varna en Boergas; er is een lijndienst naar de Middellandse Zee, alsmede verbindingen met havens in de Perzische Golf en India. De Donau is de enige waterweg in Bulgarije die van belang is voor de economie, zowel voor de binnenlandse als de buitenlandse scheepvaart. De Vriendschapsbrug is de langste brug over de Donau en verbindt Ruse met het Roemeense Giurgiu.
Het luchtverkeer wordt op dit moment geprivatiseerd en is nog in opbouw. Er zijn elf luchthavens voor binnen- en buitenlandse vluchten. Het belangrijkste vliegveld is Vrazjdebna bij Sofia; andere belangrijke internationale vliegvelden liggen bij Varna en Burgas.
BULGARIJE LINKS
Advertenties
• Vliegtickets Bulgarije boeken? Vliegennaar.nl
• Bulgarije Tui Reizen
• Naar Bulgarije met Sunweb
• ANWB vakantie boeken Bulgarije
• Hotels Trivago
• Djoser Rondreis Bulgarije
• Mambo jongerenreizen naar Bulgarije
• Wandelreis voor singles
• Autoverhuur Sunny Cars Bulgarije
• Transport Bulgarije - TTS Quality Logistics B.V
• Bulgarije Hotels
• Boeken, ook tweedehands, over BULGARIJE bij Bol.com
Nuttige links
Bulgarije 2 Link België (N)Bulgarije Jouwpagina (N)
Bulgarije Start België (N)
Bulgarije Verzamelgids (N)
Reisinformatie Bulgarije (N)
Reisverhalen en Foto's Bulgarije (N)
Reizendoejezo – Bulgarije (N)
Vakantie Bulgarije Jouwpagina (N+E)
Bronnen
Berg, H. van den / Reis-handboek voor Bulgarije
Elmar
Detrez, R. / Bulgarije: mensen, politiek, economie, cultuur, milieu
Koninklijk Instituut voor de Tropen
Resnick, A. / Bulgaria
Childrens Press
CIA - World Factbook
BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt oktober 2024Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems