Landenweb.nl

AUSTRALIE
Samenleving

To read about AUSTRALIA in English - click here

Australie Verre Reizen met de ANWB

Steden AUSTRALIE

Adelaide Brisbane Canberra
MelbourneSydney

Samenleving

Staatsinrichting

advertentie

Parlement CanberraFoto: Brenden Ashton (CC BY 2.0) no changes made

Australië is een parlementaire democratie en lid van het Gemenebest van Naties. Staatshoofd is officieel de Britse vorst(in), die wordt vertegenwoordigd door een gouverneur-generaal en door de gouverneurs van de zes deelstaten maar door een grondwetswijziging in 1986 werd de nog bestaande controle van het Britse parlement over de Australische wetgeving afgeschaft. De landelijke regering houdt zich alleen bezig met zaken van nationaal belang. Elke afzonderlijke staat heeft zijn eigen premier, parlement en grondwet.

De"Commonwealth of Australia" bestaat uit de zes deelstaten Victoria, New South Wales, Western Australia, South Australia, Queensland en Tasmanië. Deze deelstaten zijn sinds 1 januari 1901 bestuurlijk op dezelfde manier ingericht als de federatie. De interne territoriale gebieden Northern Territory en Australian Capital Territory, het gebied rond de hoofdstad Canberra, staan wat afhankelijker tegenover de federale regering. De federale regering is tevens verantwoordelijk voor de externe territoria Norfolk Island, Cocos (Keeling) Islands, Heard en McDonalds Islands, Coral Sea Islands Territory, Ashmore en Cartier Islands Territory, Christmas Island en Australian Antarctic Territory.

Volgens de grondwet is de gouverneur-generaal staatshoofd en formeel belast met de uitvoerende macht. In theorie kan hij de minister-president benoemen en ontslaan, het parlement bijeenroepen of naar huis sturen en is bevelhebber van het Australische leger. Hij handelt echter bijna altijd op advies van de federale ministers, evenals de gouverneurs van de deelstaten, en vervult daarom in de praktijk slechts een symbolische functie. Groot was dan ook de verwarring en de verontwaardiging toen gouverneur-generaal John Kerr in 1975 premier Gough Whitlam en zijn regering naar huis stuurde.

De wetgevende macht berust bij het Australische parlement, dat bestaat uit het Huis van Afgevaardigden (het Lagerhuis) met 148 leden en de Senaat (het Hogerhuis) met 76 leden. Ten minste een keer in de drie jaar vinden er verkiezingen plaats voor het Huis Van Afgevaardigden. Er bestaat algemene stemplicht voor personen vanaf 18 jaar in federale en staatsverkiezingen.

Het aantal leden dat een deelstaat mag afvaardigen naar het Huis van Afgevaardigden hangt af van het aantal inwoners van een deelstaat en worden gekozen voor een periode van zes jaar. New South Wales is door dit systeem het best vertegenwoordigd gevolgd door Victoria, Queensland, Western Australia, South Australia, Tasmanië, Australian Capital Territory en Northern Territory. Elke drie jaar wordt de helft van de Senaat opnieuw gekozen. Elke deelstaat vaardigt twaalf leden af naar de Senaat. De Australian Capital Territory en de Northern Territory mogen elk twee senatoren afvaardigen voor een periode van drie jaar. In Queensland is het Hogerhuis afgeschaft.

De Australische wetgeving is naar Engels voorbeeld opgezet. Voordat een wet van kracht wordt moet deze door beide kamers aangenomen zijn. Federatieve wetten gaan altijd voor wetten die door de deelstaten uitgevaardigd worden. Elke staat maakt een apart beleid voor zaken als gezondheidszorg, onderwijs, landbouw, huisvesting, vervoer, en justitie.

Over de vraag of Australië als parlementaire monarchie binnen het Britse Gemenebest moet blijven zijn de meningen onder de Australische bevolking verdeeld.

In 1997 werd een volksconventie ingesteld (voor de helft door de Australiërs gekozen), die een uitspraak gaat voorbereiden over de vraag Australië een parlementaire monarchie blijft of dat het een republiek moet worden. Als men voor de republiek kiest behoeft die uitspraak overigens bekrachtiging door eenzelfde uitspraak door de Australiërs zelf via een referendum.

Het bestuurscentrum is gevestigd in de hoofdstad Canberra. Verder zijn er nog ongeveer 900 lokale regerende organen in de steden, gemeenten en graafschappen.

De actuele politieke situatie is beschreven in het oofdstuk geschiedenis.

advertentie

Onderwijs

advertentie

Universiteit AdelaideFoto: Bram Souffreau (CC BY-SA 2.0) no changes made

De ca. 2,3 miljoen kinderen kunnen gratis onderwijs volgen. Het onderwijssysteem bestaat uit drie niveaus: het basisonderwijs van zes tot twaalf jaar, het voortgezet onderwijs van twaalf tot vijftien of zestien jaar en college en universitair onderwijs. Verder zijn er dure privé-scholen (ca. 2000), inclusief enkele militaire scholen. Op dit moment gaan er ca. 1 miljoen kinderen naar privé-scholen. Er bestaat een schoolplicht tot de leeftijd van 15 jaar, in Tasmanië tot 16 jaar. Hoewel Australië een goed onderwijssysteem heeft, analfabetisme komt nauwelijks voor, studeert maar 40% van de kinderen door na het voortgezet onderwijs: in een land als Japan is dat 95%.

Kinderen die in de"outback" leven en verstoken zijn van onderwijs worden geholpen door de"Schools of the air". Een les duurt ongeveer een half uur en het huiswerk wordt per post verzonden. Af en toe worden de kinderen naar een grote stad gevolgen om testen af te leggen. Een keer per jaar zoekt de klassenleraar zijn leerlingen op. Het bereik van de lessen per radio is 2,2 miljoen km2. Andere hulpmiddelen die ongetwijfeld zullen worden toegepast zijn e-mail, internet en video.

Australië heeft 38 universiteiten en vele hogescholen en technische hogescholen.

advertentie

Flying doctors

advertentie

Flying Docters AustralieFoto: LecomteB CC 3.0 Unported no changes made

Het meest unieke onderdeel van de Australische gezondheidszorg is de"Royal Flying Doctor Service", speciaal in het leven geroepen voor de mensen in de"outback", die reguliere gezondheidszorg ontberen.

Deze organisatie zorgt voor medische bijstand met een vloot van ca. 40 vliegtuigen. Dokters staan in contact met hun patiënten via de radio. Tegenwoordig zijn er twaalf bases actief in de outback en zij helpen jaarlijks meer dan 100.000 patiënten, vaak aboriginals in de meest afgelegen gebieden. Onschuldige aandoeningen worden via de radio verholpen. Alle patiënten hebben een kaart met het menselijk lichaam erop. Op deze kaart staan nummers zodat men precies kan zien waar de pijn zit. Ook hebben alle patiënten een standaard EHBO-kist. Op alle medicijnen die daarin zitten staan nummers zodat de arts precies kan vertellen welke medicijnen ingenomen moeten worden.

advertentie

Volkslied

Het officiële volkslied van Australië is het"Advance Australia Fair", een nationalistisch lied uit de negentiende eeuw dat in 1984 het Britse"God Save The Queen" verving.

Er is een tijdje sprake van geweest dat de zeer populaire ballade"Waltzing Mathilda" van Banjo Patterson het volkslied zou worden, maar uiteindelijk heeft"Advance" de strijd gewonnen.

"Waltzing Mathilda" maakte eind 19e eeuw van de zwervers en goudzoekers van de"outback" helden. Deze figuren trokken door Australië met hun hele hebben en houwen op de rug. Waltzing Mathilda refereert dan aan de doek met inhoud die op de rug bij het lopen heen en weer slingert. De"swagman" gaven deze bundel vaak een naam, net zoals in deze ballade.

advertentie

AUSTRALIE LINKS

Advertenties
• Australie verre reizen van ANWB
• Djoser Rondreis Australie
• Hotels Trivago
• Globetrotter reisverzekering, nu 10% korting!
• Autohuur Australië
• Australië Hotels
• Bouw je eigen Austra;lie Rondreis
• Auto huren in Australie
• Bezienswaardigheden Australie
• Rondreizen Australie
• Camperreizen Australie
• Boeken, ook tweedehands, over AUSTRALIE bij Bol.com

Nuttige links

Australië Foto's
Australië Start Begië (N)
Australië Verzamelgids (N+E)
Backpacken Australie (N)
Campersite Australië (N)
Dieren in Australie (N)
Duiken, reizen, dieren, landschap, info, foto's Christmas Island Australië (N)
Reisinformatie Australië (N)
Reizendoejezo - Australië (N)
Rondreis Australie (N)
Rondreis door Australie (N)

Bronnen

Australië

Cambium

Blutstein, H. / Insider's guide Australië

Kümmerley & Frey

Dolce, L. / Australia

Chelsea House Publishers

Elder, B. / Australië

Van Reemst

Ivory, M. / Australië

Van Reemst

Jansen van Galen, B. / Reishandboek Australië

Elmar

Viedebantt, K. / Australië

Van Reemst

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt september 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems