AUSTRALIE
Economie
Economie
To read about AUSTRALIA in English - click here
| Australie Verre Reizen met de ANWB |
Steden AUSTRALIE
| Adelaide | Brisbane | Canberra |
| Melbourne | Sydney |
Economie
Algemeen
Als modern westers land heeft Australië een vrije-markt economie met minimale overheidsbemoeienis. Australië is een zeer welvarend land met een BNP per hoofd van de bevolking van $49.900 per jaar (2017). Kenmerkend voor de ontwikkeling van de Australische economie is de snelle en ingrijpende verandering van een overwegend agrarisch land naar een moderne industriële staat. Door de ontdekking van een aantal delfstoffen (o.a. bauxiet, uranium, ijzererts) heeft de mijnbouw zich bijzonder goed ontwikkeld. Van de totale exportwaarde nemen mijnbouwproducten nu 40% in.
Het zal niet verbazen dat het agrarische aandeel in de export zeer sterk daalde.
Een belangrijke bijdrage aan de economische ontwikkeling van Australië vormen de buitenlandse investeringen. Alleen projecten van nationaal belang moeten een gelijke inbreng van Australisch en vreemd kapitaal moeten hebben.
| advertentie |
|
|
Landbouw, veeteelt, bosbouw en visserij
| advertentie |
|
|
Australie Schapen en SchaapshondFoto: Martin Pot CC 3.0 Unported no changes made
De sterk op de export gerichte agrarische sector vormt na de mijnbouw nog steeds de belangrijkste pijler van de Australische economie. Zo wordt ongeveer 95% van de wol geëxporteerd en 40% van de andere agrarische producten. In 1986 vormden de agrarische producten 39% van de totale exportwaarde. Door klimaat en bodemgesteldheid wordt maar 1% van de totale oppervlakte gebruikt voor de verbouw van voedselgewassen. Door irrigatieprojecten probeert men dit areaal te vergroten.
Tarwe wordt in alle staten verbouwd en is voor zowel de binnenlandse markt als voor de export een belangrijk product. Veel minder belangrijk zien gerst en haver. In de tropische gebieden van Queensland en New South Wales wordt sorghum en maïs verbouwd, en neemt de gemechaniseerde rijstverbouw een steeds belangrijker plaats is.
Australië is een zeer belangrijke suikerexporteur en Queensland is het gebied bij uitstek voor suikerriet. Ook tropische en subtropische vruchten (ananas, papaja's) komen veelal van Queensland. In Victoria teelt men wijndruiven, die grotendeels tot rozijnen worden verwerkt. Irrigatie heeft ervoor gezorgd dat ook het gebied tussen de Murray en de Murrumbidgee in het zuidoosten gedeeltelijk geschikt gemaakt voor de teelt van o.a. perziken en citrusvruchten. Appels, met name op Tasmanië, en peren worden in New South Wales, Victoria en South Australia geteeld. Bananen worden geteeld in het westen van het land en langs de oostkust van Queensland en New South Wales. Tabaksteelt, van oudsher in Queensland, heeft zich sterk uitgebreid in New South Wales en Western Australia. Ook hier speelde irrigatie een belangrijke rol.
De veeteelt is voor Australië nóg belangrijker dan de land- en tuinbouw. Met name de schapenteelt is zeer belangrijk voor de Australische economie. Australië grootste schapenstapel ter wereld met 150 miljoen schapen en Australië is dan ook de grootste wol producent ter wereld (9% van de totale export). De belangrijkste afnemers van de Australische wol zijn Japan, Duitsland en Frankrijk.
De schapenteelt vindt vooral plaats in de steppegebieden van Oost- en West-Australië. De schapenteelt in deze droge gebieden is mogelijk gemaakt door het slaan van vele waterputten. Ook in akkerbouwgebieden worden schapen gehouden. De grootste bedreiging voor de schapenteelt vormt de soms optredende extreme droogte. Ook de konijnenplaag vormde een serieuze bedreiging maar is in middels onder controle. De wol, speciaal die van het merino-schaap, is van zeer goede kwaliteit en de wolproductie van ca. 5 kilogram per schaap is zeer hoog. De streng gesloten beroepsgroep van de schaapscheerders bedient de stations per auto en vliegtuig. Ook het toerisme pikt en graantje mee; schaapscheerderswedstrijden zijn zeer populair onder zowel de lokale bevolking als onder toeristen.
De rundveeteelt is minder belangrijk en vindt vooral plaats in Queensland, Northern Territory en South Australia. Noord-Australië is het gebied van de slachtveehouderij en in de gebieden met wat meer neerslag zoals Victoria, overheerst de melkveehouderij, gecombineerd met een grote boter- en kaasproductie. Eveneens in Victoria en New South Wales is de lamsvleesproductie belangrijk.
Australië behoort met Argentinië tot de belangrijkste exporteurs van vlees en de belangrijkste afnemers zijn de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Japan en Canada.
Ca. 5% van de oppervlakte van Australië is bos. Tropische oerwoud komt voor langs de kusten van Queensland en Noord-Australië. Hier worden waardevolle houtsoorten als ceder, notenhout en mahonie geëxploiteerd. Niet-tropische bosgebieden liggen vooral in de vochtige kustgebieden in het oosten en zuidoosten, in het uiterste zuidwesten en op Tasmanië. In het binnenland liggen grote droogtewoudgebieden, en hier is de eucalyptus de economisch belangrijkste boomsoort. Door de sterke ontbossing waren zandverstuivingen, bodemerosie en verstoring van de waterhuishouding negatieve gevolgen. Om de situatie te verbeteren wordt door Staatsbosbeheer en een aantal particuliere commerciële organisaties jaarlijks ca. 30.000 hectares bos aangeplant.
De visserij is van geringe omvang. Meer dan de helft van de binnenlandse behoefte moet geïmporteerd worden. Oesters worden in New South Wales en Queensland gekweekt.
| advertentie |
|
|
Mijnbouw
| advertentie |
|
|
Super Pit Goudmijn AustralieFoto: Brian Voon Yee Yap CC 3.0 no changes
Australië is buitengewoon rijk aan delfstoffen en de exploitatie daarvan is op dit moment de belangrijkste economische activiteit. Bij volledige exploratie van de thans bekende lagen zou Australië, afgezien van enkele mineralen, vrijwel onafhankelijk zijn van de invoer van delfstoffen. Buitenlandse ondernemingen en investeringsmaatschappijen domineerden in het begin van de jaren de mijnbouwsector (65%).
Australië bezit grote voorraden aan uraniumerts die wordt gevonden in het Northern Territory bij Mary Kathleen (Queensland) en bij Radium Hill in New South Wales. Enorme hoogwaardige ijzerertsreserves zijn aangetroffen in Western Australia. De ontdekking van een belangrijk aardolieveld in Bass Strait, zorgde ervoor dat Australië voor 70% in zijn eigen aardoliebehoeften kan voorzien. Ook aardgas wordt in deze buurt gewonnen, en tevens in nieuwe velden van South en Western Australia en in de Northwest Shelf van Western Australia.
Australië is de belangrijkste producent van zirkoon, rutiel en bauxiet. Bauxiet en het daaruit gewonnen aluminium is ook een belangrijk exportproduct. De grootste vindplaatsen zijn gelegen bij Weipa (Kaap Yorkschiereiland), in Northern Territory en in Queensland. Ook voor lood en zink geldt Australië als een van de belangrijkste producenten en exporteurs. De Australische bodem bevat verder nog belangrijke hoeveelheden nikkel, bruinkool, steenkool, tin, asbest en opaal. Goud is een belangrijk uitvoer artikel.
| advertentie |
|
|
Energievoorziening
| advertentie |
|
|
Snowy Mountains Elektriciteitscentrale AustralieFoto: Ear1grey at the English language Wikipedia CC3.0 Unported no changes made
Vooral steenkool, maar ook aardolie en aardgas zijn belangrijke primaire energiebronnen die in thermische centrales gebruikt worden en ca. 90% van de totale energieproductie leveren.
Ca. 8,4% van de energieproductie komt van hydro-elektrische installaties. Tasmanië was tot 1975 de enige staat waar voldoende mogelijkheden waren voor waterkrachtcentrales maar ook in de andere deelstaten wordt serieus de mogelijkheden onderzocht. Het belangrijkst is op dit moment het Snowy-Mountainsproject in het zuidoosten van New South Wales. Dit project, dat in 1974 voltooid werd, is een van de grootste gecombineerde irrigatie- en energieprojecten ter wereld. Het hele gebied beslaat uit meer dan 5200 km2, waarop o.a. zeven krachtcentrales staan met een gezamenlijk vermogen van bijna 4000 megawatt.
Verder heeft Victoria grote bruinkoolcentrales en daarnaast levert het verbranden van afval ook stroom op. In totaal leveren deze alternatieven ca. 1,6 van de energieproductie.
Industrie
| advertentie |
|
|
Australie IndustrieFoto: Gnangarra CC 2.5 Australia no changes made
Pas na 1950 begon de Australische industrie zich sterk te ontwikkelen. De belangrijke problemen bij de industriële ontwikkeling vormen o.a. de hoge loonkosten, de beperktheid van de binnenlandse markt, hoge transportkosten door de grootte van het land, en de afhankelijkheid van buitenlandse kennis. Belangrijke sectoren als de automobiel-, de elektronica-, de textiel- en de schoenenindustrie kampen vanwege hun slechte concurrentiepositie met toenemende afzetmoeilijkheden. Ook de scheepsbouwindustrie en de metaalverwerkende industrie kan ondanks de steun van de federale regering niet op tegen de buitenlandse concurrentie.
Belangrijke industriële activiteiten vinden verder plaats in de voedings- en genotmiddelensector (waar bijna 10% van de beroepsbevolking werkzaam is), de elektronica en de textiel- en de kledingsector. Bijna de helft van de bruto industriële productie is afkomstig uit de metaal- en chemische industrie en de machinebouw. De telecommunicatie wordt steeds belangrijker.
Handel
| advertentie |
|
Australie ExportFoto: http://atlas.media.mit.edu/ CC 3.0 no changes made
De Australische handelsbalans vertoont over het algemeen een overschot. De belangrijkste exportproducten zijn steenkool, goud, vlees, wol, ijzererts, tarwe en machines. De belangrijkste exportpartners zijn Japan, de Europese Unie, de ASEAN-landen, de Verenigde Staten, Zuid-Korea, Taiwan, Hongkong en China.
De import bestaat vooral uit machines, transportmiddelen, computers, kantoormachines, telecommunicatie-producten, ruwe olie en petroleumproducten. De belangrijkste importpartners zijn de Europese Unie, de Verenigde Staten, Japan en de ASEAN-landen.
Verkeer
| advertentie |
|
|
Qantas AustralieFoto: Adrian Pingstone in het publieke domein
De eerste treinverbinding stamt uit 1854 en liep tussen Melbourne en Port-Melbourne. De integratie van de Australische spoorwegen wordt bemoeilijkt door de verschillende spoorbreedten in de afzonderlijke staten. Standaardisering kostte de centrale overheidalleen al in de periode van 1955 tot 1975 $A 250 miljoen. Belangrijkste resultaat was het gereedkomen van de 3000 kilometer lange spoorlijn Brisbane-Sydney-Broken Hill-Perth-Fremantle, die in 1970 gereed kwam en waardoor voor het eerst passagiers zonder overstappen in 65 uur van de Grote naar de Indische Oceaan vervoerd kunnen worden. Een doorgaande noord-zuidverbinding ontbreekt nog. Particulier spoor wordt vooral voor het vervoer van erts en suiker gebruikt.
Het wegennet omvat ca. 913.000 kilometer verharde en onverharde wegen. Het wegtransport in de afgelegen gebieden wordt met name verzorgd door de zogenaamde"Road trains", trekkers met 2 of 3 aanhangers. Een speciaal wegentype vormen de zogenaamde"stock routes": dit zijn wegen met aan beide zijden grasstroken waarlangs het vee wordt gedreven naar nieuwe weidegronden of naar slachtcentra. Australië is een van de meest gemotoriseerde landen ter wereld met meer dan 550 motorvoertuigen per 1000 inwoners. Het grootste vervoersprobleem vormt het gebrek aan adequate snelwegen tussen de hoofdsteden van de deelstaten.
De scheepvaart (uitsluitend zeescheepvaart) beschikt over 52 grote en goed geoutilleerde havens, o.a. Sydney, Melbourne, Fremantle, Newcastle, Port Hedland, Geelong, Port Kembla, Adelaide, Brisbane, Hobart. De havens zijn niet alleen van belang voor het overzeese internationale goederenvervoer, maar ook voor het nationale goederenvervoer tussen de afzonderlijke staten van Australië. Dit vervoer vindt namelijk voor een groot deel over zee plaats. Ondanks de grote rol die de zeescheepvaart speelt in het economische leven, beschikt Australië over een vrij kleine handelsvloot.
Het luchtverkeer speelt een zeer belangrijke rol bij de ontsluiting van de vele afgelegen plaatsen en het verkeer per privé-vliegtuig is in Australië sterk ontwikkeld. Alle grote steden hebben luchthavens, talrijke kleinere hebben ten minste één vliegveld en in totaal zijn er 441 vliegvelden met geregelde diensten. De nationale luchtvaartmaatschappij is de Qantas Empire Airways Ltd. Het grootste deel van het binnenlandse luchtvervoer wordt verzorgd door Australian Airlines en de Ansett Airlines of Australia en nog acht andere luchtvaartmaatschappijen.
AUSTRALIE LINKS
Advertenties
• Australie verre reizen van ANWB
• Djoser Rondreis Australie
• Hotels Trivago
• Globetrotter reisverzekering, nu 10% korting!
• Autohuur Australië
• Australië Hotels
• Bouw je eigen Austra;lie Rondreis
• Auto huren in Australie
• Bezienswaardigheden Australie
• Rondreizen Australie
• Camperreizen Australie
• Reisgidsen en kaarten Australie
Nuttige links
Australië Foto'sAustralië Start Begië (N)
Australië Verzamelgids (N+E)
Backpacken Australie (N)
Campersite Australië (N)
Dieren in Australie (N)
Duiken, reizen, dieren, landschap, info, foto's Christmas Island Australië (N)
Reisinformatie Australië (N)
Reizendoejezo - Australië (N)
Rondreis Australie (N)
Rondreis door Australie (N)
Bronnen
Australië
Cambium
Blutstein, H. / Insider's guide Australië
Kümmerley & Frey
Dolce, L. / Australia
Chelsea House Publishers
Elder, B. / Australië
Van Reemst
Ivory, M. / Australië
Van Reemst
Jansen van Galen, B. / Reishandboek Australië
Elmar
Viedebantt, K. / Australië
Van Reemst
CIA - World Factbook
BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt november 2024Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems