ALBERTA
Samenleving
Samenleving
To read about ALBERTA in English - click here
| Bouw je eigen Canada Rondreis |
Populaire bestemmingen CANADA
| Alberta | British columbia | Manitoba |
| New brunswick | Newfoundland en labrador | Northwest-territories |
| Nova scotia | Nunavut | Ontario |
| Prince edward island | Quebec | Saskatchewan |
| Yukon |
Samenleving
Bestuur en politiek
| advertentie |
|
|
Parlementsgebouw CanadaPhoto: Saffron Blaze CC 3.0 Unported no changes made
De tien provincies van Canada en drie territoria maken deel uit van een federatie met als staatsvorm de parlementaire democratie. Canada is een zelfstandige constitutionele monarchie binnen het Gemenebest en omvat naar Brits (Westminster) model een Kroon, een Senaat en een Lagerhuis. De tien provincies van Canada zijn in het bezit van een verstrekkend zelfbestuur, met name op het gebied van cultuur, gezondheidszorg, onderwijs en de exploitatie van bodemschatten. De provinciale parlementen kennen alleen een Huis van Afgevaardigden, geen Senaat.
De Britse koning of koningin wordt vertegenwoordigd door een voor 5-7 jaar benoemde Gouverneur-Generaal, die wordt bijgestaan door een kabinet, de zogenaamde ‘privy council’. De Gouverneur-Generaal benoemt en ontslaat ministers en leden van het federale Hooggerechtshof en bekrachtigt wetgeving, heeft consultatierecht in het kabinet en spreekt de troonrede uit.
De grootste politieke partij levert de premier en de ministers, die uit de leden van het parlement gekozen worden. Voor het bestuur van het land is de premier de belangrijkste persoon. De huidige conservatieve minister-president van Canada, Stephen Harper, komt uit Alberta. In het federale parlement zitten volgens de kieswet 26 vertegenwoordigers uit Alberta, in de Senaat zitten zes vertegenwoordigers uit Alberta.
Historisch gezien heeft Alberta vanaf de eerste verkiezingen in 1905 parlementen met een ruime meerderheid gehad die lang bleven zitten. In die eerste verkiezingen wonnen de liberalen van Alberta's eerste premier, Alexander C. Rutherford. In 1979 wonnen de Progressive Conservatives 74 van de 79 zetels, in 2012 won dezelfde partij 61 van de 87 zetels.
De Liberal Party vormde van 1905-1921 de eerste regering van Alberta. Zij werden in 1921 opgevolgd door de United Farmers of Alberta die tot 1935 aan de macht bleven. Daarna volgde een lange regeerperiode van de Social Credit Party tot 1971 en vanaf die die tijd was het de Progressive Conservative Association of Alberta die het voor het zeggen had in Alberta.
Het parlement van Alberta bestaat uit één kamer, de 'Legislative Assembly', dat 87 leden telt. De Engelse kroon in Alberta wordt vertegenwoordigd door een Luitenant-Gouverneur, een zuiver ceremoniële functie. De Luitenant-Gouverneur wordt aangewezen door de Gouverneur-Generaal, op advies van de premier van Canada. Het provinciale parlement, dat zetelt in de hoofdstad Edmonton, wordt geleid door de premier, normaal gesproken een lid van het parlement die de leden van zijn kabinet uit datzelfde parlement kiest.
De provincie Alberta is verdeeld in 87 kiesdistricten of 'ridings'. Elk kiesdistrict heeft een aantal kandidaten van verschillende politieke partijen. De kandidaat in elk kiesdistrict met het meeste aantal stemmen vertegenwoordigd dat kiesdistrict in het provinciale parlement van Alberta. De leider van de politieke partij met de meeste zetels in het parlement wordt de premier van Alberta. De premier en de ministers vormen de provinciale regering.
| advertentie |
|
Kiesdistricten of 'ridings' van CalgaryPhoto: TastyCakes CC 3.0 Unported no changes made
Elke vijf jaar wordt er gestemd voor een nieuwe provinciale regering, maar dat kan natuurlijk ook eerder. Als er een zetel vrijkomt in het parlement vóór de nieuwe verkiezingen, dan wordt er een tussenverkiezing georganiseerd in het kiesdistrict waar het weggevallen parlementslid vandaan komt. De winnaar van die verkiezing neemt dan zijn of haar plaats in tot de volgende algemene verkiezing.
De huidige Assembly telt 72 Conservatieven, 9 Liberalen en 2 leden van de NDP.
| advertentie |
|
|
Provinciaal regeringsgebouw en tevens oudste historische gebouw van Alberta 'Alberta Legislature Building'Photo: Publiek domein
Er is in Alberta sprake van enkele kleine, maar groeiende, afscheidingsbewegingen die de provincie, alleen of met de andere westelijke provincies, van Canada willen afscheiden. Redenen hiervoor zijn onder meer de 'Western Alienation' die veel mensen voelen. Een belangrijk deel van de bevolking vindt dat de Federale overheid in Ottawa de belangen van de provincie(s) niet of nauwelijks behartigt en dat zij slechts een bron van belastinggeld zijn terwijl alle politieke aandacht uitgaat naar de grotere provincies Ontario en Quebec. De actuele politieke situatie van Canada is beschreven in het hoofdstuk geschiedenis.
| advertentie |
|
|
Administratieve indeling
| advertentie |
|
|
Alberta Government HousePhoto: Publiek domein
Sinds 1999 bestaat het federatieve Canada (opgericht op 1 juli 1867) uit tien provincies en drie ‘territories’. Iedere provincie heeft een hoge mate van autonomie, o.a. tot uiting komend in de bevoegdheid zelf het plaatselijke bestuur te regelen. Verder is het grotendeels zelfstandig op gebieden als gevangeniswezen, onderwijs, gezondheidszorg en belastingen. De Kroon is in elk van de provincies vertegenwoordigd door een Luitenant-Gouverneur.
| provincie/'territory' | hoofdstad | oppervlakte | aantal inwoners |
| Alberta | Edmonton | 661.848 km2 | ca. 4.025.000 |
| British Columbia | Victoria | 944.374 km2 | ca. 4.500.000 |
| Manitoba | Winnipeg | 647.797 km2 | ca. 1.200.000 |
| New Brunswick | Fredericton | 72.908 km2 | ca. 755.000 |
| Newfoundland & Labrador | St. John's | 405.212 km2 | ca. 520.000 |
| Northwest Territories | Yellowknife | 1.346.106 km2 | ca. 43.000 |
| Nova Scotia | Halifax | 55.283 km2 | ca. 930.000 |
| Nunavut | Iqaluit | 2.038.722 km2 | ca. 32.000 |
| Ontario | Toronto | 1.076.395 km2 | ca. 13.000.000 |
| Prince Edward Island | Charlottetown | 5.660 km2 | ca. 142.000 |
| Québec | Québec-City | 1.542.056 km2 | ca. 7.930.000 |
| Saskatchewan | Regina | 651.900 km2 | ca. 1.040.000 |
| Yukon Territory | Whitehorse | 482.443 km2 | ca. 35.000 |
| advertentie |
|
|
Universitair onderwijs
| advertentie |
|
|
'Old arts' gebouw op de campus van de University of AlbertaPhoto: Publiek domein
De University of Alberta, gevestigd in de hoofdstad Edmonton, gesticht in 1908 en met achttien faculteiten, is de oudste en grootste universiteit van Canada. De University of Calgary, ooit een onderdeel van de University of Alberta, werd onafhankelijk in 1966 en is nu de tweede grootste universiteit van Alberta. Athabasca University, die zich concentreert op langeafstandsonderwijs en 37.000 studenten heeft, en de University of Lethbridge, zijn gevestigd in de gelijknamige steden.
In 2009 werd de Mount Royal University, de tweede openbare universiteit van Calgary geopend, en in hetzelfde jaar werd ook in Edmonton een tweede universiteit geopend, de MacEwan University. Alberta telt nu zes universiteiten.
Rodeo's
Van alle Canadese provincies is Alberta dé provincie die de cowboycultuur nog hoog in het zadel houdt. De zomer en de herfst zijn de periodes bij uitstek voor de rodeo's in Alberta. In veel dorpen en steden worden rodeo's gehouden, grote stadions worden gebruikt voor professionele cowboys, die er veel geld mee kunnen verdienen. Rodeo's zijn ontstaan in de 16e eeuw in Mexico en veroverden langzaam heel Noord-Amerika.
De zes verschillende traditionele onderdelen van een rodeo zijn het berijden van een wild paard met (saddle bronc riding) en zonder zadel (bareback riding), het rijden op een stier (bull riding), het vangen van een stierkalf met een lasso (steer wrestling) en een kalf vangen en poten vastbinden (tie-down roping). Spectaculair zijn de tonnenrace door dames (barrel racing) en een huifkarrenrace (chuckwagon racing).
In 1912 vond in Calgary de eerste professionele rodeo plaats, en vanaf 1923, elk jaar 10 dagen in juli, werd de Calgary Stampede gehouden, die gepaard gaat met optochten, manifestaties, kermissen, landbouwtentoonstellingen en vuurwerk. Dit rodeofestijn trekt jaarlijks meer dan 1 miljoen betalende bezoekers.
| advertentie |
|
|
Berijden van een stier op de Calgary StampedePhoto: Cszmurlo CC 2.5 Generic no changes made
ALBERTA LINKS
Advertenties
• Vliegen naar Calgary
• Bouw je eigen Canada Rondreis
• ANWB vakantie boeken Alberta
• Alberta Tui Reizen
• Hotels Trivago
• Auto huren in Canada
• Alberta Hotels
• Camperreizen Canada
• Reisgidsen en kaarten Alberta
Nuttige links
Startpagina Alberta (N+E)Bronnen
Canada
Cambium
Canada
Lonely Planet
Hempstead, Andrew / Calgary
Avalon Travel
Hempstead, Andrew / Edmonton & Northern Alberta
Avalon Travel
Pashby, Christie / Frommer's Alberta
Wiley
Struijk, Aad / West-Canada
Elmar
Teuschl, Karl / Canada-West : Rocky Mountains, Vancouver
Uitgeverij Unieboek/Het Spectrum BV
Veldt, Marc / Canada
Gottmer/Becht
Wagner, Heike / West- Canada
Lannoo
Wikipedia
CIA - World Factbook
BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt november 2024Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems